Ayvalık Zeytin Hasat Şenliği 15. Yılında festival oldu

Ayvalık Zeytinyağı’nın zeytinyağında ilk çoğrafi işaret almasından (2006 yılı), bu çoğrafi işaretin gelişigüzel kullanılmaması için Ayvalık’ta bir tadım laboratuvarı kurulmasına kadar 15 yıllık süreci yakından izledim

Bugün artık dördüncü neslin işleri devraldığı Ayvalıklı üreticilerin bugünlere gelinceye kadar nasıl mücadele ettiklerini iyi biliyorum.

Bu yıl önce önde gelen bir zeytinyağı markasıyla, ardından Ayvalık Ticaret Odası Başkanı Mustafa Büyükçıvgın’ın davetiyle hayatımın en uzun zeytin hasadını yaşadığımı söyleyebilirim.

Ayvalık sokaklarından, tadım yapılan da zeytin bahçelerine, toplantı odalarından okullara hasadın gerçek bir festival gibi nasıl kutlandığını gördüm.

Christopher Dologh

Büyükşıvgın 14 yıldan “hasat şenliği” olarak bilinen etkinliğin neden Zeytin Hasat Festivali’ne dönüştüğünü şöyle izah ediyor:

“Şenlik sözcüğünü festivale çevirdik çünkü Google’da Ayvalık Zeytin Hasadı yazdığınızda pek bir şey çıkmıyordu. Ayvalık Zeytin Festivali deyince en üstlere çıktık”.

Yani şenlik bundan sonra festival olarak anılacak.

25-29 Ekim tarihleri arasında kutlanan 15.Ayvalık Uluslararası Zeytin Hasat Festivali’nin ilk ayağında, önde gelen bir markamızın Genel Müdürü Christopher Dologh ile Türkiye’de ve dünyada zeytinyağının bugününü ve geleceğini konuştuk.

Küçükköy’deki Necmi Komili İlköğretim öğrencileri okulun bahçesindeki zeytin ağaçlarından elde edilen zeytinyağını okula gelir diye satıyor.

ZEYTİNİN YEREL ÇEŞİTLERİNİ ÖNE ÇIKARMAK

Dologh’a göre, Türk zeytinyağı yerel özellikleriyle öne çıkması gereken bir zeytinyağı.

Ayvalık, Memecik, Gemlik, Sarı Ulak, Tavşan Yüreği, Saurani gibi özel mikro klimalarda yetişen yerel çeşitleri sayıyor.

“Tarım Bakanlığı’nın dağıttığı fidanlarda Gemlik çeşidine ağırlık vermesi nedeniyle bu yerel çeşitlerle birlikte toplanıyor ve dolayısıyla karma bir zeytinyağı elde ediliyor” diyor.

Dologh her birinden ayrı özelliklerde zeytinyağı elde edilen yerel zeytin çeşitlerini korumak ve yaygınlaştırmak misyonunu benimsemiş.

Bu şekilde natürel sızma zeytinyağını geliştirmeyi, zeytinyağımızın çıtasını yükseltmeyi hedefliyor.

“Hatay’da Saurani zeytinini destekledik. Bu yıl Ayvalık ve Milas bölgesindeki Memecik zeytinlerinin sertifikalı fidanlarını üreticiye dağıtacağız” diye konuşuyor.

İspanya’nın bu yıl 1.7 milyon ton zeytinyağı ürettiğini, Türkiye’nin ise 225 bin ton milyon öngördüğünü belirterek “Türkiye’nin teknoloji, vizyon ve devlet desteği olarak İspanya’nın seviyesine gelmesi mümkün değil ama geliştirebileceğimiz bir potansiyelimiz var” diye ekliyor.

“Türkiye bugünkü kapasitesiyle büyük pazarlara hitap edemez ancak yerel çeşitleriyle ilgi çekebilir” diyor.

Tam bu noktada ilginç bir ayrıntı.

Zeytinyağı yönetmeliğine göre, zeytinyağı şişelerinin üzerine ürünün hangi yerel çeşitten elde edildiği, nasıl özelliklere sahip olduğu yazmak yasakmış.

Tüketici ne aldığını bilmeden satın alıyor demek ki.

AYVALIK ZEYTİNYAĞI’NA AB’DEN TESCİL YOLDA

HER Hasat Bir Barış Çağrısı sloganını benimseyen 15.Ayvalık Zeytin Hasat Festivali’nin “Ayvalık Zeytinyağını AB Tescilleyecek Dünya Tüketecek” panelinde başta UZZK Başkanı Ümmühan Tibet olmak üzere çeşitli zeytinyağı uzmanlarına kulak verdik.

Panelin açılış konuşmasını yapan Ayvalık Ticaret Odası Başkanı Büyükçıvgın, çoğrafi işaretten sonra Ayvalık Zeytinyağı’na Avrupa Birliği’nden tescil almak için çalışmaya başladıklarını söylüyor.

Ayvalık Ticaret Odası’nın panelinde AB’den tescil masaya yatırıldı.

“ Türkiye’den AB’den tescil almak üzere 20 başvuru var. Bunların arasında Ayvalık Zeytinyağı da yer alıyor” diyor.

AB tescili ile Ayvalık Zeytinyağı’na yeni bir yol açılacağını söyleyen Büyükçıvgın, fiyatının da böylelikle yükseleceğini belirtiyor.

Panelistler arasında olan Türk Patent ve Marka Kurumu Temsilcisi, AB uzmanı Suzan Kılıç Daldal’a göre Ayvalık’ın başvurusunun kabul edilme ihtimali oldukça yüksek.

Öte yandan panelin konuşmacılarından Halif Sucu’nun dile getirdiği sübvansiyon meselesi de önemli.

AB kilo başına 1.3 euro destek verirken, bizde bu destek kilo başı seksen kuruş.

Zeytinyağında vizyon önemli.

Nitekim, İspanya 350 milyon ağaç ile 1.7 milyon ton zeytinyağı üretirken, Türkiye 200 milyon ağaç ile 225 bin ton üretiyor.

Zeytinyağı bizim için stratejik bir ürün mü değil mi önce buna karar verelim.