Hamile kadın göbeğini gererek gezemez mi
Amerikalı rap şarkıcısı Asap Rocky ile ilk çocuğunu kucağına almaya hazırlanan dünyanın en ünlü ve en zengin kadın müzisyeni Rihanna, Amerikan Vogue dergisi için, efsane fotoğrafçı Annie Leibovitz’e birbirinden güzel pozlar verdi. Hamile bir kadın için ‘edepli’ olmadığı düşünülen, göbeğini yani bebeğini açıkta bırakan stili hakkındaki eleştirilere ise “Vücudum şu an harika şeyler yapıyor. Bundan utanacak değilim. Bu süreç kutlanmalı. Neden hamileliğini saklayasın ki?” yanıtını verdi. Rihanna’nın tarzı kadar olmasa da bizde de hamilelik döneminde göbeğini göstermekten çekinmiyor artık ünlü kadınlar... Hem Rihanna’nın stilini hem de hamile kadınların beden manifestosunu masaya yatırdık.
EZBER BOZAN BİR STİL
Sadece Türkiye’den değil, dünyanın farklı yerlerinden birçok insan hamilelerin göbeklerini açık bırakacak şekilde poz vermesini ‘ayıp’ buluyor. İngiltere’de yaşayan stil danışmanı Gabrielle Sibel Duran bunun kadın bedenine bakış açısı ile alakalı bir durum olduğunu söylüyor.
Gabrielle Sibel Duran
Instagram’ın meme ucu gözüktüğü için Rihanna’nın sayfasını komple kapattığını da hatırlatan Duran, “Söz konusu erkek bedeni olduğunda bunu bir festivale dönüştürüp kutluyoruz. Sünnet düğünleri mesela... Fakat söz konusu kadın bedeni olunca bir anda konu aile yapısı, örf ve adetlere kadar geliyor. Erkek bir model ya da oyuncu vücut kaslarını gösterdiğinde, ‘Helal olsun nasıl da kol, karın yapmış’ gibi iltifatlar alırken mesela Gülşen örneğinde de olduğu gibi, ‘Sen annesin!’, ‘Sahne adabı var’ gibi öfkeler, kınamalar, telaşlar... Kadın bedeni ve kadına dair her şeyden korkuluyor. Avrupa’da belki bir derece ama Amerika’da da benzer bir muhafazakârlık yükselişte. Cinsiyetçilik geniş bir skaladan oluşuyor, coğrafi ve kültürel durumlara göre sıfırdan ona kadar da değişiyor. Kadının dekoltesinin ya da hamilelikte giydiği kıyafetin memleket meselesine dönüşmesinin bir sebebi de çevre baskısı. O nedenle Rihanna ezber bozan stili ile kalıpları kırıyor, çevre baskısını yıkıyor” diyor.
ANNELİK AĞIR BİR STATÜ
Neslişah Yılmaz
Barrus London kreatif direktörü, modacı Neslişah Yılmaz, Rihanna’nın ‘hamileler için hayli cesur’ olarak tanımladığı tarzı için “Moda dergisi kapaklarından fırlamış gibi... Bu cesur parçalar günlük hayattan ziyade, dergi çekimlerinde görmeye alıştığımız tarzlar. Bu iddialı kombinler ile moda dünyasına yeni bir renk getirdiği gerçek ancak Rihanna’dan sonra bu iddialı hamile stilini bir tık öteye taşıyacak isim çıkar mı? Bilemiyorum. Açıkçası Londra’da çok rastlanan ve tasvip edilen bir durum değil. Özellikle Paris moda haftasında tercih ettiği tasarım, hamile olmasan da normal yaşantıda giyilebilecek bir parça değil. Ünlü isimler daha çok konuşulmak amacıyla bu tarzı tercih ettiği için haklarında olumlu ya da olumsuz konuşulması onlar için istedikleri rüzgârı yakalamak anlamına gelebilir ancak annelik statüsünün ağırlığı Türkiye’de olduğu kadar İngiltere’de de hâlâ geçerliliğini koruyor” yorumunda bulunuyor.
ANNE OLDU DİYE ‘ÖLMEDİ’ YA
Model ve stil danışmanı Umut Eker bir zamanlar, hamile bir kadının göbeğini ve dolayısıyla değişen vücudunu saklamak ile yükümlü olduğunu, daha doğrusu hamile kişiden çevrenin böyle bir beklentisi olduğunu hatırlatıyor ve “Ama artık dünya değişiyor ve pek tabii moda da” diyor, şöyle devam ediyor:
Umut Eker
“Rihanna hem yaşam biçimi hem de moda ve güzellik konusunda temsili bir insan. Ve bazı değerler, hamilelik gibi, artık ‘kutsal’ ya da ‘dokunulmaz’ olarak görülmüyor. Yeni jenerasyonun hayattan bekledikleri, güzellikten, aile kavramından anladığı ve dolayısıyla da moda algısı değişti. Rihanna işte bu değişimi ve dönüşümü simgeliyor. Beden olumlama hareketi deniyor buna. Daha önce de kilo almıştı hatırlarsan, o zaman da vücudunu saklamadı, şimdi de saklamıyor. Kadınlara cesaret veriyor.” Eker, ‘Son pozlarını nasıl buldunuz?’ soruma ise “Çok beğendim, ikonik. Parçalar ‘tam’ ona göre ve bir hamilenin de özgürce giyinebileceğini moda dünyasına ispatladı. Türkiye’de Gülşen mesela. İnanılmaz saygı duyuyor ve beğeniyorum. Bir kadın anne oldu diye ‘ölmedi’ ya... Kadın her zaman ve her yerde kadın!” yanıtını veriyor.
ORTADA ÇİRKİN BİR GÖRÜNTÜ YOK
Tarkan, Hayko Cepkin ve Can Bonomo gibi isimlere hayli iddialı ve beğenilen kıyafetler tasarlayan modacı Hatice Gökçe toplumların her dönemde kadın bedenini biçimlendirmeye ve denetlemeye çalıştığına atıf yaparak, “Özellikle de hamile iken. Kimi zaman estetik kaygılar, kimi zaman toplumsal kurallar kadının bedenini her durumda sevmesinin önünde engel oluşturmuş. ‘İdeal’in ne olduğunu belirleyen ise bu karar vericiler olmuş. Oysa ortada estetik olarak örtülecek ya da saklanacak çirkin bir görüntü yok. Rihanna’nın yaptığı; hissettiği gibi yaşayan, gücünü kendinden alan güçlü bir kadın davranışı. Elbette etkileme gücüne sahip olduğu topluluktan da aldığı bir güç var” diyor.
Hatice Gökçe
Ancak Gökçe’ye göre Rihanna’nın bu bireysel eylemi moda endüstrisi ve tüketim kültürüne hizmet de edebilir. Şöyle örneklendiriyor: “Rihanna’nın bireysel bu eylemi yepyeni bir akım başlatabilir. Bu akım yeni aksesuarlar, giysiler ve hamile kadının görünüm biçimlerinin hızla çeşitlenmesine sebep olabilir ki bu yeni kanalla kadınlar yine kendi bedenleri üzerinden tüketime kolaylıkla yönlenebilir.”
