Form tutayım derken kalbe yenik düşmeyin

Memorial Şişli Hastanesi, Kardiyoloji Bölümü’nden Dr. Deniz Şener kalp ritim bozukluklarına bağlı kalp krizi riskinin sadece sporcular değil herkes için var olduğunu belirterek, “İnanın nasıl beslendiğinizin, ne kadar spor yaptığınızın önemi yok! Gençler dahil bu durum hepimizin başına gelebilir” diyor. Peki, neden? Dr. Şener genetik yani doğuştan gelen faktörler kadar yaşamsal faktörlerin de belirleyici olduğunu ifade ederek, “Mesela, enfeksiyonlara bağlı virüsler başta olmak üzere bakteri, mantar, otoimmün gibi bazı hastalıklar kalp kasının iltihaplanmasına neden olabilir. Tıpta miyokardit olarak tanımlanan bu durum çoğunlukla belirti vermeden seyretse de bazı vakalarda kalp yetmezliğine ya da ölüme neden olabilecek kadar ciddi sonuçlar doğurabilir. Bu durum gençlerde daha sık görülür. Öyle ki daha geçen gün bir hasta tedavi ettim; yeni anne olmuş, 25 yaşında genç bir kadın” diyor.

GENÇLERDE GÖRÜLÜYOR

Kalp kasının boyutunu, şeklini, kalınlığını etkileyen ve kalıtımsal olabilen kardiyomiyopati hastalığının da ritim bozukluğuna bağlı krize sebep olabileceğini belirten Dr. Şener bu tarz sorunların ergenlerde ya da 20-30 yaş arasında her zaman kendisini göstermediğini, bazı basit tetkiklerin detayları görmekte yetersiz kalabileceğini söylüyor, şöyle de devam ediyor: “Yılda 1 kez muhakkak kontrole gidilmeli. Kan tahlilleri, efor testi, tansiyon kontrolü, kalp grafisi (EKG) yaptırılmalı. Şüpheli durumlarda bilgisayarlı tomografi ile kalp damarlarını bile görüntülemek mümkün.”

FAZLA SPORA DİKKAT

Gelelim sağlıklı kalmak için yediğimize, içtiğimize ve sporumuza hele de pandemi döneminde iyice dikkat etmeye başlayan bizlere... Bizler de risk altında mıyız? Bilinçsizce yapılan sporun, vücutta eklemleri, kasları zorlarken kalbi de büyük tehlikeye attığını söyleyen Şener uyarıyor: “Elbette sağlıklı beslenmek ve spor kalbi koruyor ancak her şey kararında güzel! Ağır spor yapmak kalbe fayda değil zarar veriyor! Hızlı yürüyüşçüler, koşucular, maraton koşucuları, halterciler, güreş, boks yapanlar... Dikkat! Spor yaparken kan basıncının artması, daha fazla kan pompalanması, kalbinde o güne kadar hiçbir sorunu
olmayan insanlarda bile ani kalp durmasına neden olabilir.”

UYANIR UYANMAZ SPORA KOŞMAYIN!

BEZMİALEM Vakıf Üniversitesi, Tıp Fakültesi Kalp ve Damar Cerrahisi Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Cengiz Köksal’ın koronavirüs salgını nedeniyle kalabalıklardan uzak durmak için sabah erken saatlerde spora koşanlara uyarısı var: “Sabah erken spor yapmak sanıldığının aksine büyük risk! Hele de kalp, şeker ve tansiyon gibi kronik hastalıkları olanlar için! Zira, uyandıktan sonraki ilk 3 saat adrenalin en yüksek seviyede. Bu durum ritmi artırır, kan basıncını yükseltir. Ayrıca, erken saatlerde kan damarlarında daha fazla pıhtı oluşma riski var. Kahvaltı öncesi spor yapılması hipoglisemiye de neden olabilir. O nedenle hele de risk grubundaysanız sabah sporu yerine 1-2 saat kaliteli uyku ve sonrasında gün içerisinde kendinizi iyi hissettiğiniz bir zaman diliminde spor öneririm.”

KORONAVİRÜS GEÇİRENLER DİKKAT

Kadıköy Florence Nightingale Hastanesi kardiyoloji uzmanı Dr. Tayfun Gürol da hem genetik hem de çevresel faktörlerin ritim bozukluğuna bağlı kalp krizlerini tetikleyebileceğini belirterek, “Özellikle sporcular... Hayatları, yeme-içme alışkanlıkları dengeli ve düzenli. Her yıl kontrollerden geçiyorlar ancak ona rağmen bu tip durumlarla karşılaşılabiliyor. Mesela, Eriksen 1 yıl içerisinde 61 kez maça çıkmış. Buna antrenmanları da ekleyin... Bu tarz ağır idman yapanlar daha sık kontrolden geçmeli. ‘Ben spor yapmıyorum ki’ diye düşünmeyin, sporcu olmayanlar için de risk var. Yılda en az 1 defa muhakkak kontrol öneriyorum” diyor.

KALP KASI İLTİHABI

Yabancı basında Eriksen’in sahada kalp krizi geçirmesine 1 yılda 2 kez koronavirüse yakalanması da sebep olarak gösteriliyor. Dr. Gürol’a koronavirüsün kalp kası zayıflığı ve kalp krizi ile doğrudan bir ilişkisi var olup olmadığını da sordum, yanıtı şöyle: “Kalp kası iltihaplanması bu virüsle birlikte sıkça görülmeye başlandı. Belki de farkında olmadan Eriksen miyokardit oldu ve buna bağlı olarak böyle bir atak yaşadı. Sizin başınıza bir benzeri gelebilir mi? COVID-19 geçmişiniz varsa olabilir. COVID-19’un insan vücudu üzerinde uzun vadeli etkileri konusunda çalışmalar devam etmekte. Ancak son çalışmalara göre COVID-19 sonrası kalp kası iltihabı, kalp tutulumu, kan pıhtılaşmasına meyil de artmaktadır.”

NADİR OLAYLAR

ERİKSEN, ani kalp durması yaşayan tek futbolcu değil.

2012’de futbolcu Fabrice Muamba sahanın ortasında yığılmış ve kalbi 78 dakika boyunca çalışmamıştı.

Kamerun Milli Takımı oyuncusu Marc-Vivien Foe, Kamerun-Kolombiya maçının 71. dakikasında yere yığılmış ve maalesef 28 yaşında hayatını kaybetmişti.

İngiliz Milli Takımı savunmacısı Ugo Ehiogu da Tottenham’da antrenörlük yaparken, 2017’de 44 yaşında hayatını kaybetmişti.