Bürokrasi ile imtihanımız

Vesayetle illetli (hastalıklı) olması yüzünden demokrasiyi kâmil manada kurumsallaştırıp içselleştiremedik. Bu köhne yapıda, Sezar’ın hakkı Sezar’a verilmediği için, önüne gelen kurum, ‘Ali kıran baş kesen’ kesilmiş ve böylece bürokrasi millete hizmet etmek yerine, millete zulmeden, dayatan ve milleti canından bezdiren yapıya dönüşmüştür.

Biz, bu hali, Osmanlı’da Tanzimat sonrası oluşturulan ve özetle ‘Padişaha haddini bildirecek’ ve ‘Bundan böyle gavura gavur denmeyecek’ diskurundan (söylem) devşirmiştik.

Osmanlı’nın son yüz yılında ve onu takip eden Cumhuriyet döneminde uygulamaya koyduğumuz bürokratik sistemi Fransızlardan almıştık. Fransa bu sistemi Afrika’daki sömürgelerine uyguladı. Bir müddet sonra, uygulanmakta olan bu sistemin zalimliğine kanaat getiren Fransa bundan vazgeçti.

Ama gelin görün ki, Batı hayranlığı bizim gözlerimizi öylesine kör etmişti ki, bürokrasi adına halka dayatılan bu zulümleri görmediğimiz gibi, bunlara yenilerini de eklemekten geri durmadık.

Millete hizmet için, milletin işlerini görmek için görevlendirilen memurlar, halkı insan yerine koymadılar. Vatandaşın işini çözmek için değil, çözmemek için adeta yırtındılar.

Aynı insan tipinin, masanın önündeki ve ardındaki halleri arasında dağlar var. Öyle ki, masada oturan kişiye öz babası, herhangi bir işi için başvursa, babasını tanımaz ve herkese yaptığı gibi ona da ‘bugün git yarın gel!’ diyecektir.

Peki, yarın olduğunda iş çözülecek midir? Yarınlar bitmediğine göre iş de çözülmeyecektir.

Demokrasinin gerçeği olamadığından yaşanılan sistem kelimenin tam anlamıyla bürokratik oligarşiydi. Bu sistemde, atanmışların (bürokrat) halka ve halkın seçtiklerine (seçilmişler) tahakkümü söz konusudur. Bu sistemin adı sözde demokrasidir. Ve bu sistemi bize, Başkanlık sistemine geçtiğimiz (fiili olarak) 2018 yılına kadar demokrasi diye yutturdular.

Dışarıdaki vesayet de bu sistemi gökte ararken yerde bulmuş ve tepe tepe kullanmıştı.

Bu sistemin tortuları, tüm kurum ve kuruluşlarımızın kılcallarına değin nüfuz etmişti. Dolayısıyla bundan kurtulmak, öyle üç-beş senede olabilecek gibi değildir.

Sözde demokrasinin siyasileri ile özde demokrasinin siyasileri bile birbirlerinden çok farklıdır. Sözde demokrasinin siyasileri halka tepeden bakar ve halk için değil, halka rağmen iş görmeyi marifet sayar.

Halbuki gerçek demokrasilerde siyasiler halkın hizmetçileridir. Asla halka rağmen iş görmezler. Halkla iç içe yaşarlar, halkın dertleriyle dertlenir, sevinçlerine ortak olurlar.

Başkanlık sisteminin bu şekilde de bir faydası oldu ve tüm siyasetçilerin ayaklarını yere değdirdi. Artık hiçbir siyasetçi halka tepeden bakamıyor ve halkın değer yargılarına karşı gelemiyor.

Halkı ayağına çağırmıyor, halkın ayağına gidiyor.