Talabani’nin resti

Sünni El İrakiya geçtiğimiz mart ayındaki seçimleri kazanmasına rağmen nasıl oldu da, ne Cumhurbaşkanlığı ne de başbakanlığa sahip olabildi.
Hükümet sorununun aşılmasında Washington ile bir başka bölgesel güç arasındaki “ittifak”ın rol oynadığı iddia ediliyor.
Kim bu bölgesel güç?
Türkiye mi? Hayır değil.
Ankara, hükümetin kurulabilmesi için taraflarla uzun zamandan beri görüşüyor ve telkinde bulunuyordu. Ama son kararda bir başka bölge ülkesinin daha etkili olduğu söyleniyor.
İran.
Iraklı Sünni çevrelerden gelen bu iddia hayali görünmüyor.
Geçen mart ayında yapılan seçimlerde Sünniler oyların çoğunu aldı ama hükümeti bir türlü kuramadılar. İktidarı vermek istemeyen Şiilerin arkasındaki İran desteğini görmemek mümkün değil.
Sünnilerin ağırlıkta olduğu bir hükümetten Kürtler de memnun değillerdi.
Özellikle, eski Baas’çıların affına ilişkin yasanın gündeme getirilmesine karşı çıkıyor ve Sünni iktidarın böyle bir girişimde bulunması sonucu, özerklik alanlarının sınırlanabileceği endişesi taşıyorlardı.
El İrakiya Lideri İyad Allawi, Talabani’nin cumhurbaşkanlığına da karşı çıkıyordu.
İşin ilginç yanı, Amerikan Yönetimi’nin de Talabani’nin görevi bırakmasından yana olmasıydı.
ABD Başkanı Obama ve Başkan Yardımcısı Biden’in Talabani’ye “görevi bırakması” için telkinde bulundukları haberlerini bir süredir duyuyorduk.
Bu iddia AFP’nin geçen hafta yayınladığı bir haberle doğrulandı. Bir Kürt yetkiliye dayandırılan haberde Obama’nın, “Kürdistan’ı ABD koruyor. Biz gideceğiz, siz İran’ın etkisi altına gireceksiniz” dediği, Talabani’nin ise “Biz İran’dan rahatsız olmuyoruz, siz hemen gidebilirsiniz” yanıtını verdiği ileri sürüldü.

TALABANİ’nin restiyle ilgili haberlerin ne kadarı gerçek, ne kadarı siyasi manevra bilemiyorum. Ama Irak Cumhurbaşkanı’nın ağzından yapılan bu açıklamanın yalanlanmamasının, Tahran’ı ne kadar sevindireceğini hesap etmek zor değil.
Nitekim önce Erbil ardından da Bağdat’ta yapılan toplantılar sonucu anlaşma sağlandı ve Meclis Başkanı, Allawi’nin el İrakiya listesinden Usama Nuceyfi oldu, Talabani Cumhurbaşkanlığına seçildi ve Başbakanlığı Şii Lider Maliki’ye verdi.
Düne kadar Allawi’nin arkasında olan Amerikan desteğinin bu formüle ses çıkartmaması, Tahran’ın da yeni hükümet kurulmasını engellemekten vaz geçmesi Irak’taki Sünni çevreleri tarafından, nükleer krizle ilgili önümüzdeki hafta başlayacak olan toplantı öncesinde en azından Irak pürüzünün ortadan kalkması için İran ve ABD arasında varılan bir uzlaşmanın sonucu olduğu iddia ediliyor.
Irak’ta hükümet krizinin çözülmesi ile nükleer konusundaki görüşmeler arasında bir irtibat olduğunu sanmıyorum ama çözümde ABD kadar İran’ın da iradesinin bulunduğu kesin.
Hükümet krizi çözüm yoluna girdi ama Iraklıların önünde hükümetin kurulması ve onu izleyecek olan bürokratik değişiklikler süreci var. O süreçte pazarlıklar çetin geçeceğe benziyor.

SEVGİLİ okuyucularım, bayramınızı kutluyorum. Siyasetin de biraz tatil yapmasını ve bu uzun bayramı, sakin, kardeşçe, kazasız geçirmemizi diliyorum.