ELLİ yıl olmuş. Kuruluşunun 50’inci yılında Avrupa Birliği’nin yaptığı en iyi şeyden yirmisini Time Dergisi son sayısında sıralamış. Barıştan sınırların kalkmasına kadar atılan 20 önemli adım arasında aradığımı bulamadım
Oysa Avrupa Birliği’nin bana göre bu elli yıl içinde attığı en önemli adım kadın erkek eşitliğini ana politikalara yerleştirme kararıydı.
Avrupa Birliği bu kararı 1999 yılında Amsterdam Antlaşması ile aldı. Ve altında bizim de imzamız bulunan Roma Antlaşması’nın üçüncü maddesindeki değişiklik ile "Eşitliğin dahli" politikasını hükme bağladı.
Bu ne anlama geliyordu? Atılacak her adımda, alınacak her siyasi kararda şöyle bir durup, "Bu olaya acaba eşitlikçi mi yaklaşıyoruz? Bir de kadınlar açısından baksak yeni bir şeyler görebilir miyiz?" sorularını sormak demekti.
***
EŞİTLİĞİN Dahli politikaları yavaş da olsa hayata girmeye başladı.
Yasalar yazılıyor, kararla alınıyor ama kafalar bir gecede değişmiyor.
Ama değişiyor. Ben hayata güvenirim. İyimserim. Örneğin, Avrupa Komisyonu, geçtiğimiz hafta önemli bir adım attı. Kadın erkek eşitliği politikalarını gelişmekte olan bölgelerle ilişkilerinin merkezine yerleştirme kararı aldı. İşbirliği mi yapılacak, yardım mı belirlenecek kadınların görüşü, kadınların bundan nasıl yararlanacağı daha ilk adımdan konuşulacak.
Yine geçtiğimiz günlerden bir başka örnek.
Viyana Belediye Meclisi, bu yıl sonuna kadar sürecek çok değişik bir kampanya başlatıyor. Avusturya’nın başkenti bebeklerinin altını değiştiren baba posterleriyle donanacak. Ayrıca, otobüslerde, tren ya da metroda seyahat ederken, ön sıraların yaşlı ve özürlü kadınların yanı sıra çocuklu erkeklere de ayrılmasını isteyen levhalar asılacak.
***
EĞER iş yerinizde üst yönetimde kadın erkek eşitliğini sağladıysanız devlet ihalelerinde önceliğiniz olacak.
İspanya’da iseniz tabii.
Sosyalist hükümetin feminist başbakanı Zapatero’nun son kararı kadınların özel sektörde de eşit fırsatlara sahip olabilmelerini amaçlıyor. Sadece özel sektör değil, siyasetti, bürokraside de kadınların yönetimlere gelmeleri sağlanacak.
Birkaç örnek bile kadın erkek eşitliğinin ana politikalara dahli kararının hayatı nasıl değiştirmeye başladığını göstermeye yetiyor.
Üstelik sadece Birlik içinde değil, çevresinde de değişimi tetikliyor.
Time Dergisi’nin yirmilik listesi bu yüzen bence eksik. Bana göre, Avrupa’nın elli yıllık birleşme yolculuğunda en önemli ve anlamlı adım bu. Acaba listeyi kim hazırladı?
Eşitlik konusunun önemi neden kimsenin aklına gelmemiş, acaba aralarında kadın gazeteci mi yoktu?
DIŞİŞLERİ’NE HOYRATLIK
LİYAKATIN en gerçek biçimde hayata geçirildiği gelenek ve kültüre sahip olan Dışişleri Bakanlığı’nın müsteşar yardımcılarıyla ilgili son kararnamesinin Cumhurbaşkanı tarafından geri çevrilmesini çok yadırgadım. Ama, dış politikada ülkemizin çok önemli ve geleceği tayin edici bir dönemden geçtiği şu günlerinde canımı en fazla Cumhurbaşkanı Sezer’in, kararının gerekçelerini açıklamaması sıkıyor. Dedikodu mekanizmasının kendilerini mesleklerinde kanıtlamış olan değerli diplomatlarımızı hırpalamasına seyirci kalmak mümkün değil. Bu suskunluk sadece Dışişleri Bakanlığı’na yönelik hoyratlığı yüreklendirmiyor, bugüne kadar verilen hizmetlerini de töhmet altında bıraktığı için Türkiye’yi sıkıntıya sokuyor.