Tanrı kadını Vogue modayı yarattı Peki ya Türkler?

“Ne alaka?” dedim.
O da Vogue dahil birçok dergiyi çıkaran Conde Nast’de bir yetkiliden duymuş.
Şöyle bir saydım yaklaşık 117 yıldır modaya yön veren Vogue, Brezilya’dan Tayvan’a Yunanistan’dan Kore’ye tam 17 ülkede yayınlanıyor.
Gerçekten de aralarında hiçbir Müslüman
ülke yok.
* * *
Peki, o zaman bu ay Vogue Türkiye’yi çıkaran Doğuş, Conde Naste’i nasıl ikna etti?
Doğuş Yayın Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Erman Yerdelen’e sordum “Bize hiçbir zaman böyle bir gerekçe sunulmadı” dedi.
Belki de Vogue gibi bir derginin Müslüman bir ülkede yeterli pazara sahip olmayacağını düşünmüşlerdir.
Öyle düşünmüşlerse bile yanıldıkları ortada.
Çünkü Vogue Türkiye daha ilk sayısında yakaladığı çıkışla Conde Nast’çileri epey memnun etmiş.
* * *
Elle, Instyle ve Vogue dünyada moda endüstrisine yön veren en önemli üç dergi.
42 ülkede yayınlanan Fransa orijinli Elle’i Türkiye’de Doğan Grubu çıkarıyor.
Dünya genelinde aylık tirajı 21 milyon.
Vogue’dan farklı olarak daha çok bir
stil rehberi gibi çıkan bir diğer Amerikan moda dergisi ise Instyle.
Türkiye’de yaklaşık 5 yıldır Vatan Dergi Grubu tarafından çıkarılıyor.
Dolayısıyla Amerika’da 1 milyonun üzerinde tiraja ulaşan Vogue Türkiye’ye daha önce de gelebilirdi...
* * *
Moda endüstrisi beni modanın kendisinden daha çok cezbetmiştir.
Bir defilenin hazırlık aşaması, yaratıcı çizimlerden prodüksiyona, defilenin kendisinden daha çok ilgimi çeker.
Moda dergileri de
öyle.
Moda dergilerinin esas okuyucuları kadınlar.
Erkeklerin oranı % 20 bile değil.
Bu dergileri okuyup üzerine bir şey alan erkek pek bulamazsınız.
Ama Elle, Instyle ya da Vogue okuyan kadınların % 70’i dergide gördükleri ürünlerden en az birini satın alıyor.
Bu yüzden de ortalama 500 sayfayı bulan moda dergilerinin yarısı kadınlara dönük reklamlarla dolu.
* * *
Peki Türkiye’de tüm bu dergileri doyuracak bir reklam pastası var mı?
Eğer Elle, Instyle ve Vogue’un mart sayılarına bakarsanız bu sorunun cevabının “Evet” olduğunu çok net görürsünüz.
Yeni ve kaliteli bir marka resmen pazarı da büyütmüş.
Doğuş Vogue Dergisi’ni Türkiye’ye getirebilmek için Conde Naste’e 7.5 milyon dolar ödedi. Ayrıca her sayı için belli bir gelir vaadinde bulundu.
İşin prestiji bir yana ilk sayı ve yıllık reklam bağlantıları bu paranın orta vadede geri döneceğini gösteriyor.
Ama burada çok daha önemli bir nokta var.
O da Türkiye’nin kendi moda markalarını yaratabilmek...
* * *
Türkiye’nin tekstil ve konfeksiyonda yıllık ihracatı 20 milyar dolar.
Peki bir tane dünya çapında markası var mı?
Yok...
Mesela Vakko ya da Beymen neden uluslararası bir marka yaratmak yerine başka markaların satıldığı mağazalara dönüştüler?
Sabancı Grubu onca yıl dünyanın en iyi iplik ve kumaşını üretti, neden aklına bir dünya markası yaratmak gelmedi?
Türkiye markasının “negatif algısı” ya da “vizyonsuzluk” diyerek işin içinden çıkabilirsiniz ama mesele çözülmüyor.
Bugün Türkiye Hüseyin Çağlayan’dan Ayşe-Ece Ege kardeşlere, Atıl Kutoğlu, Hakan Yıldırım’dan Bahar Korçan’a birçok uluslararası modacı çıkarabildiyse, global bir marka neden çıkaramasın?
* * *
Geçen hafta Vogue lansmanı ve Paris Moda haftası kapsamında hem Hüseyin Çağlayan hem de Dice Kayek markasının yaratıcısı Ayşe ve Ece kardeşlerle konuştum.
Dünyanın dört bir tarafından sipariş alan Ayşe Ege ilginç bir gözlemini paylaştı.
“Eskiden ‘Made in Turkey’ demeye çekinirdik. Çünkü Türkiye’nin kalite algısı çok düşüktü. Şimdi ürünlerimizde ‘Made in Turkey’ damgasını gören müşterilerimizin gözleri parlıyor. Amerika’dan Çin’e ürünlerimiz hem dizayn hem de kalitesinden dolayı tercih ediliyor. O kadar çok sipariş aldık ki anlatamam. Artık Türkiye kaliteli üretimin merkezi olarak görülüyor...”
Onca önyargıya rağmen Vogue ilk defa Müslüman bir ülkede...
Onca önyargı ve zorluğa rağmen Türk modacıları Paris’te çok önemli işlere imza atıyor.
Şimdi sıra Türk moda endüstrisinde...
Ya 20 milyar dolarlık ihracata yaslanıp fasonculukta Çin’le rekabet edecek ya da İtalya, Fransa ve İspanya gibi endüstriyel modaya yönelecek...
Ya Türkiye önümüzdeki dönemde kendi markalarını yaratacak ya da Vogue Türkiye’nin Havva Analı “Ve Vogue modayı yarattı...” reklam sloganıyla teselli bulacak...
Anladık “Tanrı kadını, Vogue modayı yarattı...”
Peki ya Türkler?