YÖK’E NE OLUYOR?

ADI DEĞİŞİYOR

Bir önceki YÖK Başkanı Prof. Dr. Yusuf Ziya Özcan döneminde başlayan YÖK yasasındaki değişiklik çalışmaları nihayet sona doğru geldi. Geçtiğimiz pazartesi YÖK Başkanı Prof. Dr. Gökhan Çetinsaya, yasa taslağına verdikleri son şekli biz eğitim muhabirleriyle paylaştı. İlk önce şuradan başlayayım. YÖK kaldırılmıyor. Adı değişiyor. YÖK artık Türkiye Yükseköğretim Kurulu (TYK) oluyor. Planlama, koordinasyon ve denetlemeden sorumlu bir kurum haline geliyor.

REKTÖRLÜK SEÇİMLERİ

Taslakta yükseköğretime ilişkin birçok düzenleme var. Ancak ben bu köşeden size belki de taslağın en çok dikkat çeken bölümü olan rektör atamalarına ilişkin bilgiler vermek istiyorum. Taslak yasalaşırsa, rektörler ikili bir sistemle seçilebilecek. Konseyi bulunmayan üniversitelerde rektör adaylarının seçiminde iki alternatif üzerinde duruluyor. Birinci alternatife göre rektör adaylarını belirleme komisyonu üç aday belirleyecek. Bu adaylardan biri YÖK ve Cumhurbaşkanı tarafından atanacak. İkinci alternatife göre de rektör adayı öğretim üyelerinin oyları ile belirlenecek. En çok oy alan aday, YÖK ve Cumhurbaşkanı tarafından atanacak.

REKTÖRÜ KONSEY BAŞKANI ATAYACAK

Konseyi bulunan büyük üniversitelerde de, rektör adaylarını belirleme komisyonu üç aday belirleyecek. Adaylardan biri üniversite konseyi tarafından seçilecek. Üniversite konsey başkanı bu ismi rektör olarak atayacak. Yeni kurulan ve kuruluşundan 15 yıl geçmemiş üniversitelerde de rektörü YÖK ile Cumhurbaşkanı belirleyecek. Vakıf ve özel üniversitelerde de rektör üniversite mütevelli heyete tarafından yapılan teklif üzerine YÖK tarafından atanacak.

REKTÖRLER İKİNCİ KEZ ATANAMAYACAK

4 yıl olan rektörlük görev süresi 5 yıla çıkarılacak. Ancak iki kez atanabilen rektörler artık bir kez atanabilecek. Mevcut yasada bir rektörün 8 yıl görev yapabilme şansı bulunurken, bu hak 5 yıla inmiş olacak.

REKTÖRLERE SORDUM

Taslaktaki bu değişikliği Türkiye’nin iki köklü ve büyük üniversitesi ODTÜ ve Hacettepe Üniversitesi rektörlerine sordum. ODTÜ Rektörü Prof. Dr. Ahmet Acar ve Hacettepe Rektörü Prof. Dr. Murat Tuncer hocanın değerlendirmelerinden anladığım, değişiklikler çok olumlu bulunmuyor.

ODTÜ VE HACETTEPE

ODTÜ Rektörü Prof. Dr. Ahmet Acar, üniversite özerkliğini siyasi iradenin müdahalesinden korumak için mutlaka rektörlük seçimlerinin olması gerektiğine dikkat çekiyor. Acar, “Seçim ciddi bir şanstır, fırsattır. Seçim olmazsa siyasetin etkisi artar. Üniversitelerde mütevelli heyet Türkiye’de beklendiği kadar iyi işlemiyor. Mütevelli heyet üyeleri arasında da problem olabiliyor. Bu nedenle çok sağlıklı bir yöntem değil” diyor.
Hacettepe Rektörü Prof. Dr. Murat Tuncer ise, kimin rektör olacağı, nasıl seçileceğinden çok rektör olacak kişi de aranacak özelliklerin önemli olduğunu belirtiyor. Konsey rektörü atarsa, kimin görevden alacağının da tartışılması gerektiğine dikkat çekiyor. Murat Hoca, rektörlerin görev sürelerinin 5 yıl olması ve iki dönem üst üste atanamamasını da eleştiriyor. 5 yılın çok az bir zaman olduğunu özellikle büyük üniversitelerde sıkıntı yaratabileceğini belirtiyor.