Canavar nasıl Türkiye'nin en güzel 'sevişe'si oldu
‘Canavar’ ne demek biliyoruz da, “sevişe” nedir diyeceksiniz...
1) Biraz sabır, anlatacağım...
Ama taa başından başlamak gerekiyor.
*
1869 yılında Süveyş Kanalı açıldığında, ekosistemde tarihi bir değişiklik oldu.
Karakteri ve canlı florası açısından birbirinden çok farklı iki deniz birbirine karıştı.
Yani Kızıldeniz’le Akdeniz...
Kızıldeniz’in öteki ucundaki Hint Okyanusu da tabii...
*
Ancak tabiat buna karşı kendi önlemini aldı.
Kızıldeniz’in Akdeniz’e açıldığı yerde bir “su duvarı” oluşturdu.
O duvar da şuydu.
Akdeniz’in suları Kızıldeniz’den daha soğuk olduğu için, arada sıcaklık farkından oluşan doğal bir Çin Seddi meydana gelmişti.
*
Bu duvar, Kızıldeniz ve Akdeniz’in balıklarının birbirlerinin habitatlarına, yani yaşama alanlarına geçmesine mani oldu.
*
Ancak yıllar sonra hiç beklenmeyen bir gelişme yaşandı.... Küresel ısınma...
Bunun etkisiyle Akdeniz’in suları aniden ısınmaya başladığı için, aradaki su duvarı yıkıldı.
*
Böylece bir tür “Game of Thrones” olayı başladı.
İki ayrı denizin iki ayrı canlı florası arasındaki “kış duvarı” yıkıldı...
İki ayrı kavim arasında bir duvar varsa ve bu duvar bir gün yıkılırsa, bu, barbar saldırgan kavmin işine yarar...
Nitekim öyle oldu.
2) KIŞ DUVARI YIKILINCA AK GEZENLER GELİYOR
KIZILDENİZ balık florası bakımından bir Ortadoğu karakterine sahiptir.
Savaşmayı, durmadan savaşmayı, birbirini boğazlamayı seven bir balıklar federasyonudur. Duvar yakılınca, Kızıldeniz’in bu saldırgan canlıları için yeni bir istila coğrafyası ortaya çıktı.
Ve böylece Akdeniz’in sakin, eğlenmeyi seven canlılarının üzerine, duvarın öteki tarafındaki saldırgan “yaz askerleri” yani “Game of Thrones”un “Ak Gezenleri” gelmeye başladı.
*
Bu saldırgan kavimler arasında biri vardı ki... İşte o, bu ölüm ordularının en cengâver türüydü... Aslında dış görünüş itibarıyla bir estetik harikasıydı... Kırmızı
ve kavuniçi renklerin karışımından oluşan bir balıktı... Latince adı “Pterois Miles”ti...
Ama yeni zamanlarda “Lionfish”ti...
Dünyanın tanıdığı ilk canlı göçlerinden birinin hikâyesini o yazmıştı.
Hint Okyanusu’ndan Kızıldeniz’e gelip istila etmişti.
Bazıları onun için “Balıkların Cengiz Han’ı” diyordu.
Yani atının bastığı yerde ot bitmeyen barbar imparator...
İşte o balık Kızıldeniz’den çıkıp Akdeniz’e doğru ilerlemeye başladı. Bu istila yürüyüşü sırasında önüne gelen yerel balıkları yok edip yiyordu.
Ve sonunda gelip Gökova’ya yerleşti. Ana besini omurgasız canlılar ve yavru balıklardı.
Böylece Gökova’nın balık nesli için büyük tehlike oluşturmaya başladı.
*
Buradaki adı artık “aslanbalığı”ydı ve Gökova balıkçılarının başdüşmanı olmuştu.
Ağlarına takılan her aslanbalığı, onlar tarafından yok edilmiş yüzlerce Gökova balığı demekti.
Ağlardan sökülen aslanbalıkları büyük nefretle öldürülüp denize atılıyordu.... Taa ki...
Evet şimdi hikâyenin bir başka yerine dönüyoruz.
3) GÖKOVA’NIN AK GEZENLER TARİHİ YENİDEN YAZILIYOR
2012’de kurulan Akdeniz Koruma Derneği 2019 yılından itibaren yeni bir program uygulamaya başladı. Adı “Tehdit Altındaki Coğrafyalar Programı”ydı...
Bu program adı altında istilacı saldırgan balık türleriyle mücadele de vardı.
İşte o mücadele çerçevesinde öyle bir fikir ortaya atıldı ki, Akdeniz’in Moğol istilacısı sayılan aslanbalığının tarihi yeniden yazıldı.
Şimdi bu yılın yaz başına geliyoruz ve hikâyeye oradan devam ediyoruz.
4) DUVARIN BU TARAFINDA YEREL ÜRÜN ARAYAN PATRON
DÜNYANIN en büyük otel zincirlerinden Hilton, geçtiğimiz yıllarda Susona LXR adlı ultra lüks yeni bir marka yarattı.
Bu isim altında dünyadaki dördüncü lüks otelini Bodrum’un Torba mevkisinde açtı.
Buranın restoranını işletmek için de İstanbul’daki Frankie restoranın işletmecisi Kaya Demirer’le anlaştı.
Demirer aynı zamanda Türkiye Turizm Restoran Yatırımcıları ve Gastronomi Derneği Yönetim Kurulu Başkanı.
Kafayı yeme-içme kültürüne takmış, pandemi sırasında Türkiye restoranlarının ayakta kalabilmesi için büyük çabalar harcamış tutkulu bir insan.
Susona Oteli’ndeki işine işte bu tutkunun çok özel bir yanı ile başladı.
*
Önce kurduğu restorana Malva adını verdi.
Bu, eski bölge Rumcasında “ebegümeci” anlamına gelen bir kelimeydi bu ve burada yaratmak istediği yeni konsepte çok uygundu.
Çünkü Kaya Demirer bu restoranda mönüye girecek her ürünün, çok yakın çevreden temin edilmesini prensip edinmişti.
Mesela Karacasöğüt domatesini böyle keşfetmişti..
Şarap mönüsüne giren Beyaz Bornova Misketi şarabı, hemen biraz ilerideki Mumcular’daki bağlardan elde edilen üzümle yapılmıştı.
*
En önemlisi de balıktı.
Hemen otelin önünde Torba Körfezi’nden gece tutulan balıklardan oluşan bir mönüydü.
Telefonu işte o sırada çaldı.
5) ARAYAN GÖKOVA’NIN JON SNOW’U
TELEFONU çaldığında, arayan Akdeniz Koruma Derneği Başkanı Zafer Yerlikaya’ydı...
Direkt söze girdi:
“Mönüne aslanbalığını da alır mısın?”
Zafer Yerlikaya’nın bir süreden beri kafasını en çok uğraştıran sorunlardan biri istilacı balıklardı.
Nüfusları giderek artıyor ve balıkçılar için ciddi bir sorun olmaya başlıyordu.
İşte yaptıkları sayısız toplantılardan birinde şu soru soruldu:
“Bu istilacı balıkların etinden bir şey yapılamaz mı?”
Bir çok şefe, aşçıya danışıldı. Etin kalitesi, cinsi incelendi.
Ve sonunda çözüm bulundu. Aslanbalığından harika bir sevişe yapılabilirdi.
Zafer Yerlikaya işte bunu söylemiş ve eklemişti: “Denemen için sana iki-üç
kilo aslanbalığı gönderiyorum...”
6) VE ADI KONUYOR: ASLANBALIĞI SEVİÇE
KAYA Demirer, şefi Melih Demirel’le çalışmaya başladı.
Demirel, geçmişte Amerika’nın ünlü bazı gastronomi okullarında eğitim görmüş bir şefti.
Bir Peru yemeği olan “sevişe”yi (Türkçede seviçe olarak kullanılıyor) çok iyi biliyordu.
Seviçe ahtapot ve balık türlerinin asitik ortamda bekletilerek pişirme yöntemiydi.
Sezon açılmadan önce birçok deneme yaptılar. Ve sonunda gerçekten bugüne kadar dünyada çok az bilinen bu istilacı ve saldırgan balıktan harika bir seviçe yapmayı başardılar.
Böylece Kaya Demirer’in yerel ürünlerden oluşan mutfağına yerel bir göçmen balığı da katıldı:
Aslanbalığı seviçe...
7) SONUNDA CANAVAR RAKI MEZESİ OLDU
BÖYLECE Gökova balıkçıları yeni bir gelir kaynağı buldu.
Ve Akdeniz Koruma Derneği saldırgan balıkla mücadelede çok önemli bir zafer kazandı.
Hilton Susona da Türkiye macerasına, bütün dünyaya taşıyabileceği yeni bir seviçeli mönüsü ile başladı.
Kıssadan hisse:
Eğer yeterince zeki, yaratıcı ve cesur davranırsanız...
En büyük canavarı, en gaddar barbarı bile rakınıza meze yapabilirsiniz...
*
Hepinize tavsiye ederim.
Malva’nın şahane bir mönüsü var...
