Ziraat Bankası ‘vur’ dedi, şubeler öldürdü

Erkan ÇELEBİ

Ziraat Bankası'nın şubelerine gönderdiği talimatta, görevini yerine getirmeyenler hakkında yasal işlem başlatılacağı uyarısında bulunulması, personelin emeklilerden yaşadıklarına dair istenilen yoklama belgeleriyle ilgili uygulamayı abatmalarına yol açtı. Banka şubeleri, yılda bir ya da iki kez istenen bu belgeleri, emeklilerden her ay istemeye başladı.

Emekli Sandığı, SSK ve Bağ-Kur'un emekli maaşlarının ödenmesiyle ilgili uygulamasını Ziraat Bankası şubeleri iyice abarttı. Ziraat Bankası şubeleri, emeklilerden artık, maaşlarını alabilmeleri için her ay yaşadıklarını ispat etmesini istiyor. Bunun için de ya maaşını bankadan kendi çekmesi ya da her ay nüfus müdürlüklerinden yaşadıklarına dair belge alması talep ediliyor. Aksi taktirde, emeklilerin hesapları bloke edilerek, maaşların çekilmesi engelleniyor.

Oysa, SSK, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı bu uygulamanın Ziraat Bankası tarafından sadece yılda bir ya da iki kere yapılmasını istiyor. Ayrıca, 2022 sayılı Kanun'a göre aylık maaş alan 65 yaşını doldurmuş muhtaç, güçsüz ve kimsesizlerden yaşadığına dair belge talep edilmemesi gerekiyor. Ziraat Bankası da bu durumu tüm şubelerine yazılı talimatla bildirmesine rağmen, emeklilerden bu belge her ay isteniyor.

Bunun da nedeni, bankanın şubelerine gönderdiği aynı talimatta, emeklilerin yaşadıklarına dair yoklama belgeleri alınırken bazı kurallara uyulmadığının belirlendiğine dikkat çekilerek, görevini yerine getirmeyen şube personeli hakkında yasal işlem yapılacağına değinilmesinden kaynaklanıyor. Personel de, yasal işlem görmemek için uygulamayı emeklilere işkenceye dönüştürüyor.

Maaşlarını çekmekebilmek için banka şubelerinin önünde oluşan uzun kuyruklarda saatlerce beklemekten yılan emekliler de artık, ya ATM kartları sayesinde maaşlarını çekmek istiyor ya da bir yakını aracılığıyla bankadan alma yoluna gidiyor. Ziraat Bankası yetkilileri, SSK, Emekli Sandığı ve Bağ-Kur'un, vefata rağmen bazı emekli yakınlarının bu yöntemleri kullanarak maaş çekmeye devam ettiğinin belirlediğine değinerek, bunun engellenmesi için böyle bir yönteme başvurduklarını söylüyorlar.

SSK, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı, emeklilerin bankadan maaşlarını çekebilmeleri için yılda bir ya da iki kez yaşadıklarını ispat etmesini yeterli sayıyor. Hatta, Emekli Sandığı, uygulamanın abartılmaması ve emeklilere güçlük çıkarılmaması için daha önce yılda iki kez istediği yaşadıklarına dair yoklama belgesini artık yılda bir kez talep ediyor. Ayrıca, 2022 sayılı Kanun'un 1994 yılında yürürlüğe giren yönetmeliği uyarınca 65 yaşın üzerindeki muhtaç ve kimsesizlere bağlanan aylıklar için yoklama belgesinin hiç alınmaması gerekiyor.

ŞUBELER UYARILIYOR

Yaşadıklarına dair yoklama belgesi isteyen Emekli Sandığı emeklilerinden, daha önce istenilen yoklama belgelerinin muhtar ya da konsolosluktan onaylatma zorunluluğunu da kaldırdı. Sadece, yoklama belgesinde kanuni temsilcilerinin beyan ve imzaları yeterli sayılıyor. Şayet, gerçeğe aykırı bir beyanda bulunulursa, o zaman TCK'nın 528'nci maddesi uyarınca yasal işlem yapılıyor. Yani, bazı şubelerin Emekli Sandığı emeklilerden talep ettiği gibi bu belgenin mutlaka nüfus müdürlüğünden alınması da gerekmiyor. Arkadaşımız Fadime Çoban, Ziraat Bankası'nın emeklilerin tepkisine yol açan bu yeni uygulamasıyla ilgili olarak, SSK, Bağ-Kur ve Ziraat Bankası yetkilileriyle görüştü. SSK ve Bağ-Kur yetkilileri, bankadan böyle bir talepleri olmadığını öne sürdü. SSK yetkilileri, emeklilerden bu belgeyi Emekli Sandığı'nda olduğu gibi yılda bir kez, Bağ-Kur yetkilileri de iki kez istediklerini söylediler.

Ziraat Bankası yetkilileri ise, bazı emekli yakınlarının vefata rağmen ATM kartları aracılığıyla maaş almaya devam ettiğine dikkat çekerek, ‘‘bu nedenle, emeklilerden sağ olduklarına dair bir belge getirmelerini istiyoruz. Özellikle bu durum taşra şubelerimizde sık sık yaşanıyor. Emekli vefat etmesine rağmen yakınları, emekli maaşını almaya devam ediyor. Bunun önlenebilmesi için yoklama belgesi isteniyor. Ancak, bu kesinlikle her ay değil. Kuruma göre, yılda bir ya da iki kere oluyor. Şubelerimize de bu doğrultuda talimat gönderdik. Ancak bazı şubeler bunu yanlış yorumlamış. Şimdi tüm şubeleri yeniden uyaracağız’’ dediler.