Diyet listelerine girdi ’nar’da karaborsa doğdu

BİR yıl öncesine kadar yüzüne bile bakmadığımız, talep olmadığı için dalında çürüttüğümüz nar, diyet listelerine girince, bir anda kıymete bindi. Meyve suyu üreticileri suyunu çıkartmak için birbirleriyle nar kapma yarışına girdi. Üretici firma sayısı 4 ayda 50’ye, nar suyu satışı da 1.5 milyon dolara ulaştı. 5 YTL’lik fiyatıyla en pahalı meyveler arasına girdi. Suyu sıkılacak nar, sonunda karaborsaya düştü.

NAR SUYU YARIŞI: Bu da, tansiyondan alzheimera, kolestrolden selülite kadar her derde deva nar suyunun diyet listelerinde yer almasıyla başladı. Diyetisyen ve doktorların gündeme getirmesiyle birlikte, 500 bin ton üretimin gerçekleştiği 115 milyon dolarlık meyve suyu pazarı, taleple birlikte nar suyu üretimine geçmek için birbiriyle rekabete girişti. Geçtiğimiz yıla kadar sadece Elite Naturel tarafından üretilen nar suyunun yıllık tüketimi, 60 bin litreyi geçmiyordu. Toplam pazardan aldığı pay da, binde 1 seviyesinde kalıyordu.

YÜZÜNE BAKAN YOKTU: Elit Naturel’in Genel Müdürü Yaşar Esmekaya, "Geçtiğimiz yıla kadar narın yüzüne bakan yoktu. Bizim dışımızda üretici de bulunmuyordu. Ancak, gündeme gelmesiyle birlikte, kıymete bindi. Tüm firmalar, nar suyu üretmek için birbiriyle yarışmaya başladı" dedi. Arkadaşımız Ayşegül Akyarlı Güven’in yaptığı araştırmaya göre, nar suyu üretiminin 60 bin litreden 500 bin litreye çıkmasıyla birlikte, iç pazar da 1.5 milyon YTL’lik hacme ulaştı. Firmaların iç pazar için yıl sonu hedefleri 1 milyon litre üretim gerçekleştirmek ve pazarı 3 milyon YTL’ye çıkartmak oldu. Kapasitenin yüzde 90’ını ihraç eden firmaların toplam üretim hedefleri de 10 milyon litreyi buluyor.

İKİ FARKLI TAT: Firmalar, nar suyu üretiminde iki farklı yöntem uyguluyor. Meyve suyunun tadını da bu yöntemler belirliyor. Bazı firmalar, kabuğundan ayrılmış nar tanelerinin zar kısmını da ayıklarken bazıları antioksidan etkisi nedeniyle narı zarından ayırma yoluna gitmiyor. Ancak, bu da nar suyunun tadının ekşi olmasına yol açıyor. Zardan ayrılan narların suyu ise içimi kolay ve daha tatlı oluyor. Nar suyu tüketiminin yüzde 70’i İstanbul’da gerçekleşiyor. İstanbul’un ardından ikinci sırada Antalya yer alıyor. İzmir ve Ankara’da en fazla nar suyu tüketen iller arasında bulunuyor.

50 ŞİRKET ÜRETİYOR: Türkiye’de ilk kez 2003 yılında üretilmeye başlanan nar suyu, geçtiğimiz ağustos ayında itibaren tüm Türkiye’de yaygınlaşmaya başladı. Elite Naturel’in ardından Atatürk Orman Çiftliği üretime başladı. Bu iki firmayı, Dimes, Ersu, Pınar ve Yörsan izledi. Şu anda 116 meyve suyu üreticisinden 50’sinin, ürünleri arasında nar suyu da bulunuyor.

ABD çok istiyor ihracat yüzde 90’ı buluyor

ERSU’nun üreticisi Akman Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ali Akman, "Türkiye’de gerçekleştirilen üretimin yüzde 90’ını başta Amerika olmak üzere İngiltere, Kanada, Kore ve Ortadoğu’ya ihraç ediliyor. Özellikle Amerika’da nar suyu inanılmaz ilgi görüyor. Gerçekleştirdiğimiz ihracatla 2006 yılında en az 25-30 milyon dolarlık katma değer elde etmeyi bekliyoruz" dedi.

Portakal bahçeleri artık nara dönecek

NAR suyuna olan talebin artmasıyla birlikte portakal bahçelerinden nara dönüş başlayabileceğini söyleyen Dimes Pazarlama Müdürü Seren Tümöz, "Nar suyundaki buruk ve acı tad, geçtiğimiz yıla kadar satışlarda ön plana çıkmasını engelliyordu. Ancak, bu yıl patlayan talep, nar üretiminin yetersiz kalmasına yol açtı. Akdeniz Bölgesi ve Güneydoğu’da yetiştirilmeye uygun olan nar stokları, talebi karşılayamadı. Fiyat aşırı arttı. Bu yıl ise nar üretiminde büyük oranda artış yaşanabilir. Nar suyuna olan ilgi, portakalıyla ünlü Florida’da da bile portakal bahçelerinin nara dönüşmesini sağladı. Türkiye’de de portakal bahçeleri nara dönüşebilir" dedi.