BAŞBAKAN Tayyip Erdoğan’ın İsrail ve Filistin’i ziyaretinde, yanında götürdüğü en önemli dosyanın, ‘üçlü ekonomik işbirliği’ için Türkiye’nin hazırlamaya başladığı altyapı oluşturma çalışmaları olduğunu tahmin ediyoruz.
Geçen hafta Ankara’da yapılan toplantılar, Başbakanın bu ziyaretinde en büyük kozu olacak gibi gözüküyor.
Filistin, İsrail ve Türkiye arasında ekonomik işbirliği için oluşturulan ‘Ankara Forumu’ nda, beklenin ötesinde gelişmeler sağlandığı söylenebilir. Bu platformu oluşturan ise Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’nin (TOBB) çabaları idi. Heyetlerin Ankara’ya gelişini sağlamak bile tek başına karmaşık bir işti. Heyetlerin Bilkent Oteli’nde iki gün kampa alınmaları, oluşturulan olumlu hava ve projeler üzerinde konuşmaları, önemli, sıra dışı gelişmelerdi.
Toplantıları, bu işbirliği projesinin sekreterliğini üstlenen Tepav Direktörü Güven Sak yönetti. Toplantılara başlanırken bu işbirliğinde Türkiye’nin, Türk özel sektörünün umduğu ekonomik yarar, açık bir dille anlatıldı ve üçlü işbirliği üzerinde durulması, şimdilik aşılamayacak konuların üzerinden atlanıp işbirliği yapılacak konuların öne çıkarılması istendi.
Sonuç olarak; İsrail terkettiği bölgelerde, güvenlik açısından yanıbaşında Filistinlilerin iş yapmalarını pek istemiyor ve Türk özel sektörünün bu görevi üstlenmesi sözkonusu. Türkiye ’nin İsrail ve Filistin ile serbest ticaret anlaşmaları bulunması büyük şans. Türk tekstilcilerinin Ürdün’de yatırım yapıp bir sürü kısıtlamayı aşmaya çalıştığı ortada. Oluşturulacak işbirliği ile İsrail’in terkettiği sanayi bölgelerinin bu amaç için canlandırılması bile gündeme gelebilecek.
Yapılan toplantılarda Endüstriyel ve teknoparkların birlikte oluşturulması, Filistin bölgesinde, üçlü işbirliği ile paketlete ve stoklama depolarının kurulması, buralarda iş yapacak Türk yatırımcıları için sigorta mekanizmalarının oluşturulması, sanayi ve yatırım alanında işbirliği projeleri olarak ortaya çıkmaya başladı. Yanısıra inanç turizmi için İsrail ve Filistin’in kabul edeceği formüllerle karşılıklı akışın güçlendirilmesi, buralara dönük paket turlar düzenlenmesi gibi konular üzerinde duruldu. Yine üçlü işbirliği ile karayolu, limanlar gibi ticaret için gereken altyapı yatırımlarında önemli işbirliği imkanları bulunduğu da konuşuldu.
Yani önce ticaret yapacak olan işadamlarının serbest dolaşımı, malların serbest dolaşımı ve ardından sermayenin serbest dolaşımının önündeki engellerin kaldırılması için çözüm arandı.
HEYETLER GÜÇLÜYDÜ
İki ülkenin özel sektör kuruluşları ilk kez resmi olarak ve kamuoyunun önünde Ankara’da biraraya gelmiş oldular. Oluşturulan havanın çok olumlu olduğu ve ileriye dönük olarak önemli işbirliği projelerinin gerçekleştirilebileceği bir ortamın sağlandığı belirtildi.
Toplantıya TOBB Başkanı Hisarcıklıoğlu’nun yanısıra Başkan Yardımcısı Faik Yavuz, Yönetim Kurulu üyeleri Nejat Koçer, Hüseyin Üzülmez, Türkiye- İsrail İş Konseyi Eş Başkanı Ekrem Güvendiren, Türkiye-Filistin İş Konseyi Eş Başkanı Şerif Egeli, Deniz Ticaret odasından Hakan Ok ve Engin Alptekin, Müteahhitler Birliği Genel Sekreteri Selçuk Polat, Uluslararası Nakliyeciler Derneği Başkan Yardımcısı İzzet Salah, Turizmci Ahmet Barut katıldı. İsrail tarafından, Ekonomik Organizasyonlar Federasyonu Başkanı Shraga Brosh, Müteahhitler Birliğinden Ron Sack, Esnaf ve Sanatkarlar Birliği Başkanı Yehuda Al Hadef, Ticaret Odaları Federasyonu Üyesi ve Coca Cola Vergi Komitesi Direktörü Gıdon Siterman, Bağımsız Organizasyonlar Temsilcisi Mordechai Shapira, Türk-İsrail İş Konseyi Eş Başkanı Alon Liel, İsrail Türkiye Büyükelçisi ve işadamı Uri Bar-Ner katıldı. Filistin adına ise Ticaret, Sanayi ve Tarım Odaları Federasyonu Başkanı Ahmet Hashem Ahmed Azzogheir, Gazze Ticaret Odası Başkanı Muhammed S.M. Qudwah, Bethlehem Ticaret Odası Başkanı Samir Y.S. Hazboun, Gazze Ticaret Odası Yönetim Kurulu üyeleri Yousef M.Y. Najem, Rady Aburida, Ticaret Odaları Federasyonu Ekonomi Müdürü Amin D.K. Baidoun katıldılar.
Bu arada TOBB, oda sisteminin kurulması için Filistin’e teknik yardım sözü de verdi.
Görüldüğü gibi sessiz sedasız çok önemli bir organizasyon yapıldı ve önemli bir adım atıldı. Böylece siyasi alanda devamı getirilebilecek, Türkiye adına bir imkan da, yaratılmış oldu