OVP’yi açıklamak piyasaların sorununu çözmez

Hükümet belli ki OVP’nin açıklanmasıyla piyasaların sakinleşmesini bekliyor ama bu mümkün değil.

Bu açıklamanın ardından uluslararası reyting kuruluşu Fitch’in Türkiye’nin puanını hem indirip, hem de görünümü negatife çevirdiği açıklaması geldi. Belli ki son günlerde hızlı artan kurlarda da, Bakanlar Kurulu açıklamasında da bu not indirimi beklentisi yer alıyordu.

Fitch’i önümüzdeki günlerde Moody’s ile Standard and Poor’s’un izleyip izlemeyeceği merak ediliyor. Piyasalar bu not indirimini kısmen satın almış olabilir ama bugün piyasalar yine de haftaya kötü başlayabilir.

Geçen yıl OVP hedefleri eylül ayında açıklanmış ve gerçekçi olmadığı yönünde eleştirilmişti. Kalın önümüzdeki haftalarda OVP’nin açıklanacağını belirterek belli ki erken açıklanınca piyasaların sakinleşeceği beklentisini iletiyor.

OVP hedeflerinin tutup tutmayacağı bir yana, piyasaların beklentisinin bu olmadığını görmemiz gerek. Özellikle yurtdışı piyasalarda ciddi bir güvensizlik var ve seçim sonrası bu belirsizlik azalmadığı gibi aksine artmış görünüyor. Aslında piyasaların verdiği tepkiyi anlamak için Fitch’in açıklamalarına bakmak yerinde olabilir. Fitch’den yapılan açıklamada, bu kararı alırken, “Seçim sonrası ekonomi politika gündeminin, enflasyon ve mali politikaların, yapısal reformlara bakış açısının ve Merkez Bankası bağımsızlığının” tartışıldığını hatırlattı. Sorunların çözümü için para politikasında bağımsızlık ve ekonomik büyümede azalmaya tolerans gerektiği belirtilirken, “Buna dair beklentiler ve ekonomide yapısal reformlar belirsizliğini koruyor” denildi. Açıklamada ayrıca, Türkiye’nin büyük dış finansman ihtiyacının ülkeyi şoklara karşı hassas bıraktığı kaydedildi.

Özetle; piyasalar yani yatırımcılar, Merkez Bankası bağımsızlığı ve büyümenin azaltılması gerektiğine ilişkin irade konusunda tedirgin, mevcut eğilimle sorunların daha da büyümesinden korkuyor.

OVP’DEKİ KUR VARSAYIMI
Yani OVP açıklamasının piyasaları sakinleştirmesi mümkün değil. Piyasa da sürekli faiz artırmanın çare olmadığını biliyor ama Merkez’in siyasi otoriteden bağımsız davranacağının kanıtlanmasını istiyor. Açıkcası; piyasalar bağımsızlığı ispat için 24 Haziran’daki rutin toplantıya kadar sabır gösterir mi, belli değil.

Piyasalar hedef açıklaması ya da başka bir açıklama değil somut adımlar görmek istiyor. Bunlar ne olur derseniz; sembol niteliğindeki büyük altyapı yatırımları başta olmak üzere yatırımların ertelenmesi, ciddi frene basacak önlemlerin somutlaşması, bu arada Merkez Bankası başta bağımsız kurumların bağımsızlıklarının pekiştirilmesi kararları belki iyi yönde sinyal olabilir.

Şurası açık; güven kaybedildi bunun kazanılması artık çok zor olacak.

Gelelim OVP hedeflerinin güvenirliliğine. Şu kadarını söylemek belki yeter; OVP’de kur hedefi ya da tahmini yer almıyor ama hesaplar belli kurlar üzerinden yapılıyor. Geçen eylülde açıklanan OVP’de dolar kuru varsayımı yıl sonları itibariyle 2017 için 3.64 TL, 2018 için 3.82 TL, 2019 için 4.01 TL, 2020 için 4.03 TL olarak yer alıyordu. 2018 ortası sayılır; dolar kuru 4.85 TL...

Bunun üzerine kurulu makro dengenin tutması mümkün mü?

Kredibilitesi böyleyken OVP açıklamasının bir işe yaramayacağı açık. Çok daha somut ve radikal tedbirler düşünülmek zorunda.