Munzama faiz mevduat ve kredileri fazla etkilemez

Bu haliyle çok düşük faiz artısı geleceğini söyleyen bankacılar, mevduat ve kredi faiz oranlarına, dolaysıyla birikimine fazla etki yapmayacağını tahmin ediyorlar.
Sektör yetkilileri, bankalar bazında yapılan araştırmaya göre sektöre munzam faizi olarak ödenecek toplam tutarın 250 milyon TL olarak hesaplandığını söylediler. Zaten sektörün tümüne ödeme yapılacak olsa, bu büyüklükle, toplam 400 milyon TL tutacağını, bazı bankalara az bazılarına daha fazla ödeme yapılacağı, bu nedenle tutarın 250 milyon TL’ye ineceğini söylediler.
Uygulamadan en çok Ziraat’in, peşi sıra büyük özel bankaların yararlanacağı, yabancı sermayeli küçük bankalara ise fazla yarar sağlamayacağı belirtildi.
Konuştuğumuz bankacılar bu haliyle karşılığa faiz uygulanmasının sektörde mevduat yarışı başlatacağı yönündeki tahminleri “fazla iddialı” buldular. Bankaların döviz borçlanıp ROK sistemine koyduklarında çok daha fazla kar ettiklerini kaydeden bir bankacı, bunun yerine mevduata dönmenin karlı olmayacağını söyledi. Bu uygulamanın bankaları özendirmek için yetmeyeceğini belirten aynı bankacı, dolaysıyla mevduat yarışını ve mevduat hacminde artışı beklemenin fazla iyimserlik olacağını söyledi. Merkez Bankası’ nın mevduatı artırmak için bunu yaptığını sandıklarını ama deneme sonucunda fazla etkili olmayacağını göreceklerini de sözlerine ekledi.
Başka bir bankacı ise bankaların dışarıdan dövizle borçlanıp bunu TL’ye çevirerek mevduat da yapabileceklerini hatırlatarak, dolaysıyla dışardan kaynak kullanımı yerine içerdeki mevduat kaynağını büyütmek amacının gerçekleşmesinin de zor olduğunu söyledi.
Bu arada aynı bankacıya karar, özkaynak ve mevduat toplamı hesabı nedeniyle, sermaye artırımını yani özkaynak artırımını özendirir mi diye sorduğumda, “Buna hiç etkisi olmaz çünkü sermaye koymanın maliyeti, buradan kazanılacak küçük orandan çok daha yüksek” şeklinde yanıtladı.
Dolayısıyla sermaye artırımına katkı yapacak bir karar da olmadı.

FONLAMA FAİZİ 15’E ÇIKARSA FAYDALI

4 yıl aradan sonra Merkez Bankası TL zorunlu karşılıklarına yeniden faiz ödemesi getirdi ama belli ki etkili olmayacak. Bunun en önemli nedeni de kasımdan itibaren bankalara ödenecek faizin Merkez’in ağırlıklı fonlama maliyeti üzerinden 700 baz puan eksik olarak saptanması. Rasyosu yüksek olanlara ise 500 baz puan eksiye kadar faiz ödenecek. Son dönemde ortalama fonlama faiz oranının yüzde 8’in biraz üzerinde olduğu söyleniyor. Dolayısıyla genelde yüzde 1’in biraz üzerinde bir faiz ödemesi olacak.
Bankacılar baz alınan fonlama faiz oranı nedeniyle etkili bir uygulamaya dönüşmeyeceğini çünkü getirinin çok düşük kalacağını söylüyorlar. Bir bankacı “Fonlama faizi örneğin yüzde 15’e çıkar, bunun 7 puan altına faiz öderseniz, işte o zaman cazip olur” dedi. Bunun da bir fantezi olduğunu böyle bir şey olamayacağını sözlerine ekleyerek, “Zaten fonlama faizi yüzde 15’e çıkarsa başka bir parametre içindeyiz demektir, hadi oldu diyelim o zaman da 7 puan altı demek yerine bu oranı büyütürler” dedi. Dolayısıyla bankaların uzun zamandır bekledikleri munzam karşılıklara faiz ödemesinin bu halinden pek memnun oldukları söylenemez. Merkez Bankası önümüzdeki dönemde bu kararını değiştirmek zorunda kalabilir.