Gaziantep’in Suriye’ye ihracatı 5 kat arttı

2010 yılında 1.8 milyar doları aşan Suriye ihracatı geçen yıl 500 milyon dolara kadar düşmüştü. Bu yıl ise yeniden canlanmaya başladı ve ilk 8 ay sonunda, geçen yılın tümündeki 500 milyon doları buldu. Yıl sonunda ihracatın 1 milyar dolara doğru çıkması bekleniyor.
Suriye’ye ihracatta en şanslı il olan Gaziantep’in, ihracatı ise ilk 8 ayda 173 milyon dolara ulaşmış. Gaziantep’in en fazla ihracat yaptığı yıl 138 milyon dolarla 2008 yılı iken, 2010 yılı ihracatı da 120 milyon dolarmış. Yani Antep Suriye’ye olan ihracatta savaşa rağmen, şimdiye kadarki en parlak yılını yaşıyor.
Gaziantep’teki işadamları özellikle un, yağ, çimento gibi temel ürünlerin ihracatında büyük artışlar olduğunu, halı gibi şehir için önemli sektörlerde ise ihracatın azaldığını söylüyorlar. İşadamları temel ihtiyaç maddesi ihtiyacının savaşa rağmen devam etmesi ve Suriye üzerinden Ortadoğu’ya giden mallar nedeniyle ihracatın artığı düşüncesindeler. Bu arada BM’nin, STK’ların yardım kapsamındaki gıdayı Türkiye’den satın alıp Suriye’ye gönderdiklerini hatırlatarak, bunların da ihracata önemli katkı yaptığını söylüyorlar.
İlk 8 aylık gelişmelere baktığımızda, geçen yılın aynı dönemine göre un ihracatı 207 bin dolardan 23.6 milyon dolara çıkmış. Aynı şekilde makarna ihracatı 2.7 milyon dolardan 14.7 milyon dolara, konfeksiyon ürünleri ihracatı 337 bin dolardan 7 milyon dolara, plastik ürünleri ihracatı 855 bin dolardan 5.7 milyon dolara, temizlik ürünleri ihracatı 2 bin dolardan 2.2 milyon dolara yükselmiş. Özetle; Suriye’deki savaş durumu Gaziantep’in ihracatını olumlu etkilemiş.

SURİYE İÇİN MENŞEİ BELGESİ ARTIK İSTENMİYOR

Bu arada Suriye’ye yapılan ihracatta, yaklaşık 1 aydır, odaların vermesi gereken menşei belgesini artık vermediklerini öğrendim. Menşei belgesi gümrük çıkış beyannamesi ile birlikte işlem görmesi gerekirken, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın talimatı ile artık bu belgelerin verilmemesi istenmiş.
Bilgi veren yetkililer daha önce Suriye ile serbest ticaret anlaşması varken euro belgesi düzenlendiğini, bu anlaşma sona erdirildiği için, normal ülkelere yapılan ihracat gibi menşei belgesi düzenlenmesi gerektiğini söylediler. Ancak Bakanlığın talimatı ile artık bu belgenin düzenlenmediğini söylediler.
Menşei belgesinin daha çok ithalat yapan firmalar tarafından istendiğini, bu nedenle düzenlendiğini kaydeden yetkililer, mevcut durumda sınır kapılarında sorun yaratmaması için bu belgenin verilmesinden vazgeçildiğini söylüyorlar. Bunun teknik olarak ihracat verilerini nasıl etkilediği ise tartışmalı.

YARDIMLARIN BİR BÖLÜMÜ KAÇAKLA DÖNÜYOR

Bu arada başka bir not; yardım kuruluşlarının Suriye’ye gönderdiği bazı ürünlerin, tekrar yurda kaçak olarak döndüğü gözleniyor. Örneğin şeker, artık sınır illerinde Türkiye’deki fiyatın yarısına bu nedenle satılabiliyor. Konuşulana göre; Suriyeli muhaliflerin bir bölümü bu maddeleri yardım kapsamında alıp, gerisin geriye Türkiye’ye kaçak yollardan sokup satarak, para kazanıyorlar.
Yanısıra yine aynı kesimler tarafından yürütülen sigara ve akaryakıt kaçakçılığının da sınır güvenliği kalmadığı için çok arttığı söyleniyor.
Özetle; savaş ekonomide her türlü kaçağı artıran bir hale bürünmüş durumda. Savaş halinin uzaması, sadece siyasi ve sosyal sorunları artırmıyor. Ekonomide de daha sonra çözümü iyice zorlaşacak kalıcı hasarlara yol açma riski büyük.