Ercan Kumcu: Enflasyon ve şeffaflık

Ercan KUMCU

ENFLASYON rakamlarında sevinilecek bir durum yok. Başkalarının bir yılda yaşadığı enflasyonu biz bir ayda yaratıyoruz. Ama, gidişat olumlu yönde.

Mevsimsel hareketlerden arındırılmış bazda bakıldığında, eylül ayı toptan eşya enflasyonu yüzde 1 olmuş. Aynı bazda, tüketici enflasyonu yüzde 1.6. Yani, toptan eşya fiyatlarıyla, ilk kez aylık enflasyon aylık kur değişmesinin altında kalmış.

Yıl sonunda enflasyonun toptan eşyada da, tüketicide de yüzde 30'un üzerinde olacağı kesin gibi görünüyor. Bu rakamlara gizli enflasyon diyebileceğimiz ertelenen kamu sektörü zamları dahil değil.

ERTELENEN ENFLASYON

Dünyada petrol fiyatlarının düşeceği beklentisi ile benzine hálá zam yapılmadı. Petrol fiyatları 32 dolar civarında dolaşıyor. Bizdeki zam ise 27 dolar civarında durdu. Üstelik, o dönemden bu yana doların değeri de arttı.

Benzine yüzde 10-15 arasında zam yapılması gerekiyor. Fiyat istatistikleri bu durumu yansıtmıyor. Zam nasıl olsa yapılacak. Şu sıralarda yapılması 2001'i kurtaracaktır. Çünkü, gelecek yıl enflasyonun hedeften bu yılki kadar sapma lüksü yoktur.

Gizlenen fiyat artışlarına rağmen imalat sanayi fiyat endeksi yüksektir. Sorun, program hedeflerine olan inançsızlıktır. Yapısal önlemlerin gecikmesi beklentileri olumsuz etkilemektedir.

Önümüzdeki dönemde gündeme gelecek ücret ayarlamalarının enflasyon hedefiyle tutarlı olabilmesi için hükümetin ‘‘işleri savsaklıyor’’ görüntüsünden kurtulması gerekiyor. Rakamlar iyi giderken görüntü bozulmaya başlıyor. Bu konuyu yarın işleyeceğim.

YİNE ŞEFFAFLIK

Dünyanın yeni düzeni şeffaflık üzerine kuruluyor. ‘‘Akmayan su bulanır’’ misali ‘‘şeffaf olmayan yerler de kirleniyor.’’ Türkiye'de şeffaf olmayan çok alan var. O nedenle de pislikler diz boyu.

Son günlerde gazetelerin ilk sayfalarını kaplayan ‘‘bankaların içini boşaltma operasyonu’’ ne ilk, ne de son. Çünkü, Türkiye'de şeffaf olması gerekip de en az şeffaf olan sektörlerin başında bankacılık geliyor.

Günlük sorunları ertelemek için bankacılık sektörüne makyaj üzerine makyaj yapıldı. Bankalarda görülen düzensizlikler bankacılık sektörünün itibarını kurtarma dürtüsüyle kamuoyundan saklandı. Pislikler hasır altına itildi. Artık, pislikler hasırın saklayamayacağı kadar arttı.

Okuduğumuz olaylar çok şaşırtıcı değil. Şaşırtıcı olan, bu olayların ortaya çıkmasıyla olayların üzerine gitme durumunda olanların kahramanlaştırılması. Belki onlar gerçek kahramandırlar. Ama, kahramanlıkları, asıl bundan sonra mali sektörde pislikler büyümeden kamuoyunu aydınlatmaları ile ispatlanacaktır.

Mali sektörde şeffaflık sağlanamadan enflasyonu arzuladığımız düzeylere indirebilmemiz mümkün değil. Dolayısıyla, kamu maliyesinin düzeltilmesinin yanında ‘‘şeffaflık’’ yapısal önlemlerin en önemlilerinden biri.