Ercan Kumcu: Bahane uydurmaya gerek yok

Ercan KUMCU
Haberin Devamı

Buğday taban fiyatının bu hafta açıklanacağı söyleniyor. Hükümet'in nasıl bir tavır alacağı hala belli değil. Geçen hafta çarşamba günü [CNN-Türk Masası]'nda konuğumuz olan Tarım Bakanı Hüsnü Yusuf Gökalp fiyatın ne olacağını söylemedi ama, daha önce tütün ve çay'a verilen yüzde 25 artışların buğday için çok düşük kalacağını belirtti.

Bir başka konuda, Bakan, Toprak Mahsulleri Ofisi'nin bu yıl 500 trilyon liralık ve yaklaşık 4 milyon ton alım yapmayı planladığını belirtti. Açıklamalardan, alım fiyatının kiloda 125 bin lira olduğu anlaşılıyor. Rakamların yuvarlak verildiği hesaba katılırsa, Bakan'ın aklından geçen rakamın 110-120 bin lira olduğu tahmin ediliyor.

NİYET MEKTUBU

Yapılan tartışmalarda niyet mektubundaki cümlelerin ne anlama geldiği tartışılıyor. Mektupta tanımlanan buğdayın Chicago Borsası'nda çok az işlem gördüğü, aslında Kansas Borsası'ndaki fiyatın daha iyi bir gösterge olduğu savunuluyor. Çünkü, aynı buğday Kansas Borsası'nda daha yüksek fiyattan alınıp satılıyor. Kısacası, buğdaya daha yüksek taban fiyat verebilmek için yetkililer bahane arıyorlar.

Niyet mektubunun ne demek istediği ise gayet açık. İstikrar programının bir parçası olarak tarım kesimine verilen sübvansiyonların azaltılması öngörülüyor. Dünya fiyatının neredeyse iki katı olan destekleme taban fiyatının bundan böyle verilemeyeceği vurgulanıyor. Bu nedenle de, 2000 yılı içinde yurt dışından alınabilecek buğdayın toplam maliyeti ile (Chicago Borsa fiyatı artı navlun ve sigorta) verilecek taban fiyatı arasındaki farkın en fazla yüzde 35 olabileceği söyleniyor. Elbette, dünya fiyatlarının düşmesi durumunda, Türkiye'de verilecek taban fiyatının da düşmesi gerekeceğinden, bir de çifçiyi koruma maddesi konuyor. Buğday üreticisini daha da mağdur etmemek için kilo başına taban fiyatının [150 dolardan az olmayacağı] söyleniyor. Bir başya ifade ile, azami fiyatın 150 dolar olacağı vurgulanıyor.

Bütün bunların söylemek istediği şudur: Chicago Borsası buğday fiyatı artı navlun ve sigorta masrafları toplamının yüzde 135'i kilo başına 150 doları geçerse, Hükümet 150 dolar taban fiyatı açıklamak durumundadır. Bu şekilde, dünya fiyatlarının da yardımıyla, Türkiye'deki buğday fiyatları ile dünya fiyatları arasındaki fark yüzde 35'in de altına indirilecektir. Hiç evelemeye, gevelemeye gerek yoktur.

NE OLACAK?

Yetkililer konuyu tersine çevirip yüzde 35 fiyat marjını azami değil asgari olarak anlamak istemektedirler. Mektubun 41. maddesine göre bu yanlıştır.

Yetkililer buğday taban fiyatının tonda 175 dolar olabileceğini, yani, kiloda 110 bin lira verilebileceğini düşünüyorlar. Halbuki, 150 dolar azami fiyattır.Cari kurlardan çevirildiğinde, kilo başına açıklanması gereken taban fiyat 93 bin liradan fazla değildir. [Bu rakamın üzerindeki fiyat IMF'ye verilen sözün delinmesi anlamına gelecektir].

Laf kalabalığı ile ekonomik istikrar yakalanmaz. Verdiğimiz sözleri nasıl yorumlarsak yorumlayalım, sonuçta çekilecek acı varsa, biz çekeceğiz. İstikrar konusunda kararlıysak, oyun oynamayı bırakıp ciddileşmemiz gerekiyor.

Yazarın Tüm Yazıları