Enis Berberoğlu: Yerli ve dış gündem farkı

Enis BERBEROĞLU

Türkiye parlamenter sistemde kıymeti nereden kaynaklandığı meçhul cumhurbaşkanlığı koltuğu için krize girerken sakın günlük icraat duruyor sanmayın... Bu ülkede işlerin siyasilere rağmen yürüdüğüne kanıt arıyorsanız Türkiye ile ilgili iç ve dış gündem arasındaki farka bakın...

Bize sorarsanız, sanki tüm gücümüzle, dişimizi tırnağımıza takmış halde cumhurbaşkanı seçmeye çalışıyoruz.

Oysa dışardan bakanlar Türkiye'nin bölge politikasını etkileyecek usta işi ince planlar peşinde koştuğuna inanıyor...

Yabancı gözlemciler, Ankara'nın mart ayı içinde ortaya koyduğu iki stratejik hamleyi yorumlamaya uğraşıyor.

* * *

Türkiye'nin Devlet Bakanı ve Dış Ticaret Müsteşarı başkanlığında yürüttüğü Irak çıkarması daha çok ekonomi kamuoyunda tartışıldı.

Zaten Dış Ticaret Müsteşarı Kürşat Tüzmen de dün Hürriyet Ankara Muhabiri Çiğdem Toker'in haberinde yer aldığı gibi ziyareti ihracat imkánları açısından değerlendirdi:

‘‘Türk işadamlarının dört günlük Irak gezisinde yaptığı ihracat bağlantısı, şimdiden geçen yılın toplam rakamının 26 milyon dolar üzerine çıktı. Dış Ticaret Müsteşarlığı (DTM)'nın öncülüğünde gerçekleşen ve BM'nin Irak'a yönelik Petrol Karşılığı Gıda Programı kapsamında imzalanan sözleşmelerin tutarı 200 milyon dolara yaklaştı. Bu rakamın, yıl sonunda 750 milyon dolara yaklaşması bekleniyor. Türkiye aynı program çerçevesinde Irak'a geçen yıl 174 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirmişti.’’

(Hürriyet, 6 Mart 2000)

* * *

Oysa yabancı medya Türkler'in Irak ziyaretine farklı bir açıdan yaklaştı.

Türkiye'nin 2010 yılında kadar beşe katlanacak doğalgaz ihtiyacı için Irak'la 110 milyon metreküplük yeni bir hat için pazarlığa oturduğu haberleri çıktı. Bağdat'ın bu tür bir hat için 1997 yılından itibaren Ankara nezdinde girişimde bulunduğunu vurguladı.

Yabancı gözlemcilerin Türkiye'nin Irak politikasında dikkatle izlediği ikinci gelişme ise Türk kamuoyunda pek tartışılmadı...

Ankara'nın uzun süredir soğuk baktığı Kürdistan Yurtseverler Birliği lideri Celal Talabani ile yeniden temas kurduğu haberi yabancı başkentlerde ilgiyle karşılandı... Yabancı gözüyle bakıldığında bakın Türkiye'nin son hamleleri ne anlama geliyor:

1) Irak'a yaptırımların kaldırılmasından sonra bu ülkeden doğalgaz alımını garantileyerek Rusya'ya karşı alternatif kaynak yaratıyor.

2) Talabani ile temas kurarak Kuzey Irak'ta nüfuz bölgesini genişletmeye çalışıyor, gerekirse Bağdat'ı kızdırmayı bile göze alıyor.

3) Yıllardır Talabani'nin arkasında duran İran'la ilişkilerinde yeni bir kanal açıyor.

Şimdi anladınız mı, meğer ne işlerle meşgulmüşüz?