Enis Berberoğlu: Silaha vedanın maliyeti

Enis BERBEROĞLU

Hizbullah depreminin aslında Güneydoğu fay hattının eseri olduğu nasıl da belli. Baksanıza son artçı şoka... Devletin koruculara emanet ettiği silahların Hizbullah'a geçip geçmediğini tartışıyoruz.

Hatta tartışma aşaması çoktan geçildi bile...

Çünkü münferit olaylar ortada. Hizbullah ve korucu aşiretleri arasında daha organik ve örgütlü bir ilişki var mı diye soruşturuluyor. Örneğin, CNN Türk Savunma Muhabiri Kemal Yurtyeri'nin haberine göre, Batmanlı köy korucularının bir bölümü devletten maaş alıp Hizbullah'a çalışıyor.

İddiaya göre, devlet PKK'ya karşı savaştıkları gerekçesiyle 300 Hizbullah kadrosunu maaşa bağlamış durumda...

* * *

Aranızda, ‘‘Nasıl olsa Güneydoğu'da silahlar sustu, devlet korucuların silahlarını toplasa bu mesele biter’’ diye düşünenler çıkabilir.

Ama bu çözüm yolu düşünüldüğü kadar kolay değildir...

İnanmayan CNN Türk'ten İrfan Bozan'ın haberine göz atsın. Bakın Batman'ın Sason, Kozluk ve Gercüş ilçelerindeki korucular, CNN Türk'e ne diyor: ‘‘Bugün bu koruculara sahip çıkılmazsa, yarın öbür gün buranın insanı eski yere dönebilir, Apoculuk (PKK) sistemine geçebilir.’’

Tehdit yeterince açık, öyle değil mi?

* * *

Madem ki Güneydoğu'da PKK'nın silahlı eylemleri -en azından şimdilik- sona ermiş durumda, korucular neden eski yaşamlarına dönmek istemiyor?

Bu sorunun en açık yanıtı, TBMM İçişleri Komisyonu tarafından hazırlanan raporda yer alıyor:

‘‘Bugün 65 bin köy korucusu vardır ve bu 65 bin kişi aileleriyle birlikte geçimlerini bu hizmeti sunarak sağlamaktadır. Bu demektir ki, ekonomik sıkıntı çeken bölgede 300 binden fazla kişi, geçimini köy koruculuğu sisteminden sağlamaktadır.’’

‘‘Ayrıca bu kişilere aktarılan para bölgede dolaşıma girerek bölge ekonomisine canlılık kazandırmıştır. Bölgeye yıllık aktarılan para miktarı yaklaşık 20 trilyondur ve bu 20 trilyon lira 650 fabrikanın dağıtacağı gelire eşdeğerdir. Dolayısıyla sanki bölgede 650 fabrika kurulmuş gibi bir sonuç doğurmuştur.’’

(ANKA Ajansı, 8 Kasım 1998)

* * *

Korucuların elindeki silahı sulh yoluyla toplayabilmek için devletin yanında dövüşmüş ve kan dökmüş bu kişilere başka ekmek kapısı bulunması zorunludur. Silopi'de petrol tesislerinde korucuların güvenlik elemanı olarak işe başlamaları bu açıdan iyi bir örnektir.

Ama devletin koruculara iş vermesinin, bölgede kırılmaya çalışılan aşiret düzenini besleyeceği de aşikárdır.

Asıl mesele bellidir: Silah dağıtmak kolay, toplaması çok zordur...