Enis Berberoğlu: Bütçenin adaleti adaletin bütçesi

Enis BRBEROĞLU

ANKARA

BAŞKENT gündemi, büyük bir yapbozun sanki bilerek karıştırılmış parçalarını andırır. Kamuoyunun tek tek parçaları görmesi-okuması-hissetmesi-yaşaması-sevmesi-sövmesi mümkün ve hatta bazen keyiflidir. Ama tablonun tamamını yakalamak için parçaların irtibatını keşfetmek zorunludur.

Örneğin, son birkaç günde Ankara'da türlü-çeşitli hikáye dinledik, istihbarat topladık...

Üç tanesini seçtik, aralarındaki ilişkiyi sorguladık, sizlere yapbozun tamamı gibi sunmaya çalıştık...

Bakalım becerebildik mi?..

* * *

Ankara'da en yetkili ağızdan 2001 bütçesini dinledik... Adalet Bakanı Hikmet Sami Türk'ün ödenek yetersizliğine haklı itirazına tanık olduk... Bir de Şişli'de bir savcının, Ankara DGM'de ifadesi alınan Egebank zanlıları hakkında nasıl ve neden gıyabi tutuklama kararı verdiğini duyduk ve şaşırdık...

‘‘Haydi ilk ikisini anladık da Egebank meselesi nereden çıktı, hem neden şaşırdın?’’ diyorsunuz, demeyin, önce bir dinleyin. Efendim, hukuken hakkında gıyabi tutuklama verilen kişi yakalandığında herhangi bir soruşturmaya gerek görülmeden içeri atılıyor... Ama aleyhinde yeterli kanıt yoksa itiraz sonucu, girdiği hızla salıveriliyor... Soruşturma kesildiği ile kalıyor.

Peki DGM'de sorgusu yürütülen Egebank zanlıları için gıyabi tutuklama verilmesine dönersek...

Şişli Adliyesi'nde hukuk bilen yok mu?.. Hiç olmaz olur mu.

Peki tutuklanmak istenilen zanlıların Ankara'da ifade verdiğini bilmemeleri mümkün mü?..

Herhalde öyle olacak.

* * *

Ama eğer Adalet Bakanı Türk'ün istediği bütçe ödeneği çıkarsa, bu ‘‘herhalde’’ sorusu abes kaçacak. Çünkü Şişli Adliyesi ile Ankara DGM bilgisayar ağıyla birbirine bağlanacak... Ulusal Yargı Ağı Projesi (UYAP) ile sadece mahkemeler ve yüksek yargı değil kamu kurumları da anında haberleşecek. Örneğin, tapu veya nüfus kaydının yetişmemesi nedeniyle duruşmaların ertelenmesi, adaletin gecikmesi tarihe karışacak. Bu projenin maliyeti 60 milyon dolar. 2004'e kadar tamamlanması planlanıyor ama 2001 ödeneği sadece 3 trilyon lira. Yani ortalama kurla 4.2 milyon dolar. Bu hızla giderse proje ancak 15 yılda bitecek. Teknoloji daha hizmete girmeden eskiyecek.

Adalet Bakanlığı gelecek yıl için ‘‘Karar Destek Sistemi’’ isimli bir yazılım programı nedeniyle ödenek istiyor. Modern adliye binaları, uygar hapishaneler için para bekliyor. Tutukluyu mahkemeye götürecek aracın benzinini temine çalışıyor.

* * *

2001 bütçesinde tasarrufun hepimizin hayrına olduğu malum. Ancak tasarrufun da sınırı, ölçüsü var. Gelir sağlamaya, özveriye tabii ki mecburuz, ama toplanan vergilerin yerine gitmemesi halinde -tıpkı Egebank olayındaki gibi- sığınacağımız tek liman adalet kapısı olacaktır, sakın unutmayın.

Adalet bütçesi, bütçe adaletine uygun hale getirilmeli.

YPK'da olmadı, TBMM'de mutlaka düzeltilmeli.