Yeni havalimanında ‘Rent a car’ pazarlığı

Tamamen bittiğinde yıllık 200 milyon yolcu kapasitesine sahip olacak yeni havalimanının şehir merkezinden uzak olduğu için olmazsa olmazı günlük araç kiralama şirketleri (Rent a car)...

O bölgeye toplu taşıma yapılacak, taksiler gidip gelecek ama yurtdışında olduğu gibi bir çok kişinin tercihi ise yine araç kiralama olacaktır. Bu nedenle resmi açılış yapılmadan günlük araç kiralama şirketleri yeni havalimanında yerlerini almak için büyük çaba sarf ediyor. Ama uzun süredir havalimanının yönetimi ile araç kiralama şirketleri arasında çok ciddi pazarlıkların yapıldığını öğrendim. Aslında pazarlıktan ziyade sıkı tartışmaların olduğunu, bazı şirketlerin yeni havalimanında yer almaktan vazgeçtiğini bile duyuyorum.

Sonuçta 13 Eylül’de yayımlanan Cumhurbaşkanı kararnamesiyle bazı muafiyetler dışında sözleşmelerin Türk Lirası üzerinden yapılması zorunlu hale gelirken, yeni havalimanında yer almayı planlayan 7 büyük araç kiralama şirketinden kira bedelleri Euro olarak istenince ufak çaplı bir kriz çıkmış. Yeni havalimanı yönetimi araç kiralama şirketlerinin her birinden ayda 25 bin Euro kira ve hava parası olarak 1 yıllık kira bedeli istemiş. Sonuçta her bir şirketin dış ve iç hatlarda olmak üzere 2 ofis açacağı düşünülürse istenen kira oldukça yüksek gelmiş. Buna ek olarak da 1 yıllık yani 300 bin Euro da ofis başına hava parası talep edilince iş biraz çıkmaza girmiş.

Son 2-3 haftadır yapılan görüşmelerden, sıkı pazarlıklardan tam anlamıyla bir sonuç çıkmamış. Yeni havalimanı yönetimi Euro’da ısrar ederken sadece kira bedelinde ve hava parasında kolaylık sağlamaya yanaşmış. Aylık 25 bin Euro’luk kira bedelinde yüzde 25 indirim yapabileceği, hava parasını da bir kerede değil de yıllara bölerek alabileceği yönünde mesaj vermiş. Ama henüz ortada netleşen bir durumun olmadığı ve pazarlıkların sürdüğü söyleniyor. Elde ettiği duyumlara göre pazarlıkları süren şirketler arasında Budget, Avis, Hertz, Europcar, Sixth, Garenta ve Enterprise yer alıyormuş. Ancak aylık kiralama bedeli 20 bin Euro’nun altına inse bile bazı araç kiralama şirketlerinin yeni havalimanına girmekten vazgeçtiği de iddia ediliyor.

Bundan 2-3 hafta önce ‘Eğer TL’ye dönülmezse yokuz’ açıklamasını yapan rent a car şirketleri bakalım 29 Ekim’e kadar bu krizi aşabilecek mi? En çok merak ettiğim ise hangi şirketlerin yer alacağı. Bekleyip göreceğiz, sonuçta açılışa çok az kaldı. 

FORD, AVRUPA’DAN ÇEKİLECEK Mİ?

AMERİKAN otomotiv devi General Motors’un (GM) son olarak Opel’i de satıp tamamen Avrupa’dan çekilmesi sonrası tüm gözler Amerikan Ford’a çevrildi. Ford, Avrupa’da son dönemde sadece Türkiye’de üretilen ticari araçların etkisiyle kâr elde edebiliyor, otomobil cephesinde ise işler istediği gibi gitmiyordu. Aynı zamanda Avrupa’da Euro standartlarının devamlı yükselmesinden dolayı markalar yeni şartlara uyum sağlamakta zorlanıyor. Hatta 2021’de 12 markadan sadece 4’ünün yeni şartlara uyum sağlayabileceği söyleniyor. Bunun için de milyarlarca Euro’luk yatırım yapıyorlar. İşte bu gelişmeler ışığında Ford’un Avrupa’dan çekilmeyi ciddi ciddi düşündüğü dedikoduları hızla yayılmaya başladı. Bekleyip göreceğiz ama Ford, Avrupa’dan çıkmayı düşünse bile bu sadece otomobil olacaktır, zira hafif ticari araçlar konusunda Gölcük’ün desteğiyle oldukça başarılı.

FENERBAHÇE’YE ‘KİRALIK’ DESTEK

FENERBAHÇE Spor Kulübü geçtiğimiz hafta futbol takımı forma göğüs reklamı ve diğer muhtelif mecralarda Avis ve diğer markaların kullanılması konusunda Koç Holding şirketlerinden Otokoç Otomotiv’le ile 1+1 yıllık anlaşma imzaladığını duyurdu. Sarı lacivertli kulübün Kamuyu Aydınlatma Platformu’na (KAP) yaptığı açıklamada, 2018-2019 sezonu için sözleşme bedeli olarak kulübe yıllık 35 milyon 500 bin TL artı KDV ödeneceği kaydedildi. Gerçekten hem ekonominin dalgalandığı hem de takımın sportif başarısızlık yaşadığı bir süreçte çok büyük bir sponsorluk anlaşmasına imza atıldı. Sonuçta Fenerbahçe Başkanı Ali Koç’un aynı zamanda Koç Holding Başkan Vekili olduğu düşünülünce açıkçası kimse bu desteğe şaşırmadı.

Ama araç kiralama sektörünün içinde bulunduğu sıkıntılı süreçte Avis’in böylesine büyük bir sponsorlukta baş rolde yer alması biraz eleştirildi. Bu konuda çok net şunu söylemek gerekebilir; “Sektörde EbitDA’sı (Amortisman ve vergi öncesi kâr) güçlü, finansmanı ağırlıkta TL olan şirketler de var. Bugün Avis dünya devi bir kiralama şirketi. Koç Holding ile birlikte 9 ülkede yer alıyorlar. Sadece Yunanistan’daki son operasyonu 400 milyon Euro’nun üzerinde. Zaten 1 Kasım’da imza töreni için düzenlenecek törene Avis Budget Group Başkanı Mark Servodidio’nun da katılması bu desteğin uluslararası çapta olduğunu gösteriyor. Dolayısıyla Avis aslında bu sponsorlukla sektörün söylenildiği gibi zor durumda olmadığını da ortaya koyuyor. Ayrıca yapılan sponsorluk aslında Otokoç ile imzalandı. Avis belki formada yer alacak ama saha içinde Otokoç’un sattığı Ford, Fiat, Alfa Romeo, Jeep, Maserati ve hatta Volvo markaları da boy gösterecek.”

Bu arada son dönemde tek sponsorluk yapan kiralama şirketi Avis de değil, Garenta’nın bünyesindeki ikinciyeni.com Galatasaray’a, Intercity ise Başakşehir ve Trabzonspor’a sponsor oldu. Yani araç kiralama sektöründe güzel şeyler de oluyor.