AutoShow oldu YERLİ ŞOV

Sonuçta 2016 yılını 1 milyon adetlik satışla tamamlasalar da herkesin kafasında 2017 yılının kötü geçeceğine dair endişeler oluşmaya başladı. Bazı markalar pazarın en az yüzde 10 daralacağını belirtirken bazıları bu daralmanın özellikle lüks otomobillerde yüzde 30’u aşacağını ortaya koyuyordu. Vergi artışına ellerinde stok baskısıyla yakalanan ve kâr marjları hızla düşen otomotiv markaları 2017 yılına ciddi tasarruf önlemleriyle girdi.

İşte böyle bir ortamda Otomotiv Distribütörleri Derneği’nin (ODD) yönetim kurulu toplantısının ana gündemini ise 2 yılda bir düzenlenen ve geçtiğimiz hafta kapılarını açan ‘İstanbul Autoshow Fuarı’ oluşturuyordu. 2017’de pazarda daralma öngörülüğünden bazı markalar fuarın iptal edilmesi gerektiğini söylerken bazıları ise artık bu karar için geç kalındığını, 2019 yılında ki fuarının iptal edilebileceğini beyan ettiler. Sonuçta ortak bir karara varılmadı ve fuarın düzenleneceği açıklandı. Ama gelin görün ki 2017 yılının başında basına yavaş yavaş fuara katılmayan markalar sızmaya başladı. Sayı her geçen gün artıyor ancak buna rağmen ODD’den ‘fuar yapılacak’ açıklaması geliyordu.

Kısa sürede fuara katılmayan marka sayısının 20’ye yükseldiği ortaya çıktı. Bu markaların bazıları artık inanmadığı bazıları ise tasarruf yapmak için çok kısa zaman kala fuarın düzenlendiği TÜYAP’a cezalarını ödemeyi göze alıp katılmamayı tercih ettiler.

Katılmayan markalar arasında fuarı düzenleyen ODD’nin Başkan ve Başkanvekili’nin temsil ettiği markalar da olunca durum iyice karıştı. Bugün ODD Başkanı Mustafa Bayraktar, Citroen, DS, Subaru ve Infiniti markalarının Türkiye temsilciliğini yaparken Başkanvekili Ali Bilaloğlu ise Volkswagen, Audi, Skoda, Lamborghini, Bentley, Seat, Porsche ve Bugatti markalarının Türkiye Distribütörü olan Doğuş Otomotiv’in CEO’su pozisyonunda. Ayrıca Kia markasını temsil eden yönetim kurulu üyelerinden Bora Koçak da fuara katılmayacağını açıkladı. Yani 7 kişiden oluşan yönetim kurulundan 3’ü katılmayacağını açıklamıştı. Derneğin denetim kurulunda yer alan 3 üyeden 2’si de fuara katılmama kararı aldı. Bu üyelerden en önemlisi BMW, MINI, Land Rover ve Jaguar’ın Türkiye temsilcisi olan Borusan Otomotiv’in CEO’su Eşref Biryıldız’dı. Fuara katılmayan diğer denetim kurulu üyesi ise Mazda’nın Genel Müdürü Nurkan Yurdakul’du. Sonuçta yönetimden 4 üye katılma kararı alınca fuar gerçekleşti. Ama kuşkusuz başkan ve vekilinin olmaması, katılmayan firma sayısının yükselmesinde etkili oldu.

Son tahlilde fuara ağırlıkta olarak Türkiye’de yatırımı olan yani üretim yapan markalar katıldı. Türkiye’de fabrikası olan Renault, Ford, Fiat, Toyota, Hyundai, Honda ve Mercedes fuardaki yerlerini aldı. Yani aslında üretim ve ihracatın verdiği güçle Autoshow tam bir ‘yerli otomobil şovu’ rengine büründü. Üretimi olmayan ama fuara katılan markalar ise bir elin 5 parmağını geçmiyordu.

ÜZÜLDÜĞÜM İKİ KESİM

Kuşkusuz katılımın düşüklüğü fuarın açılışına da yansıdı. Türkiye’nin en büyük sektörünün en önemli etkinliğine bırakın Cumhurbaşkanı veya Başbakanı, bakan düzeyinde bile katılım olmadı. İhracatta, üretimde, istihdamda ekonomiyi sırtlayan böylesine önemli bir sektörün 2 yılda bir gerçekleştirdiği önemli bir etkinliğinin açılışında sadece hükümet düzeyinde Bakan ve Müsteşar yardımcılarının olması da düşünülmesi gereken başka bir durum.

Bu noktada üzüldüğüm iki kesim var; biri fuara inanıp, büyük yatırımlar yaparak katılan markalar, diğeri ise hayallerindeki otomobilleri görmek için Beylikdüzü’ne gidip umduğunu pek bulamayan otomobilseverler. Benim ve bir kaç meslektaşımın yazdığının dışında resmi olarak fuara katılmayan markalar açıklanmadığı için otomobilseverler fuara gidince Lamborghini, Ferrari, Maserati, Bentley, Bugatti, Porsche, BMW ve Land Rover gibi rüya otomobillerin olmadığı gerçeği ile karşılaştı. Yani yorumlarda tüketiciye karşı ayıp edildiği üzerinde de duruluyor.

Sonuçta öyle ya da böyle fuar devam ediyor ve bence katılım eksik olmasına rağmen Türkiye’nin en büyük otomotiv markalarının en çok satan modellerinin yeniliklerini görmek için gidilmesi gerekiyor. Ayrıca Aston Martin, Ford, Mercedes ve Lexus gibi markaların rüya otomobilleri de görülmeye değer. Zaten dün yapılan resmi açıklamaya göre Autoshow’u ilk 3 günde 100 binin üzerinde ziyaretçinin ziyaret etmesi de�
her şeye rağmen ilginin devam ettiğini net bir şekilde ortaya koyuyor.

ÖNÜMÜZDEKİ YIL SEÇİM VAR

ŞİMDİ otomotiv sektöründe tartışılan konu önümüzdeki yıl yapılacak Otomotiv Distribütörleri Derneği (ODD) seçimleri. Bu yılki fuara Başkan ve Başkanvekili’nin katılmaması önümüzdeki yıl yapılacak seçimleri etkileyecek mi bekleyip göreceğiz. Ama sektörün önemli oyuncularının bundan rahatsız olduğunu ve değişikliğin şart olduğunu şimdiden dillendirmeye başladığını aktarmalıyım.

Yani 2018’de ODD yönetimi değişirse bilin ki sebebi ağırlıkta olarak Autoshow fuarı olacaktır. Uzun yıllardır ODD’de başkanlık yapan Mustafa Bayraktar’ın eleştirilere kayıtsız kalıp kalmayacağı, seçimlerde yeniden aday olup olmayacağını göreceğiz. Aynı şekilde Autoshow’un açılışına bile katılmayan Ali Bilaloğlu’nun ne yapacağı da merak konusu. Gelişmeleri yakından takip edip, aktarmaya devam edeceğim.

Bu ilanla ne amaçlandı?

AUTOSHOW fuarına katılmayan markalardan biri olan Kia’nın “Autoshow’a gitmedin mi? Biz de gitmedik” sloganıyla sosyal medyada yayınladığı ilan yine geçen hafta sektörün tartıştığı konulardan biriydi. 

Sonuçta serbest rekabet var ve isteyen istediğini yapabiliyor. Fuara katılmamış olması da ticari bir karardır. Ama burada eleştirildikleri nokta, fuara katılmamayı iyi bir şeymiş gibi göstermiş olmaları. Yani öyle algılanmış. Sonuçta katılan markalar açısından da pek hoş olmadığı söyleniyor. Ama dediğim gibi kendi kararları. Burada merak edilen husus şu; “Kia bu ilanla araç satmayı mı planlamış, dikkat çekmeyi mi?” Kuşkusuz bu ilan gündem yarattı. Ama nihai müşteri için bir şey ifade ediyor mu onu bende bilemiyorum. Bunu sorduğum Kia Grup Direktörü Ayşe Tuncel şu net cevabı verdi: “Önceliğimiz satıştan ziyade potansiyel otomobil alıcılarına ve tutkunlarına araçlarımızı test ettirmek. Kia modellerini test ettikten sonra, zaten akıllarına girdiğimizi ve mutlaka yakın zamanda veya ileri bir zamanda otomobil alacakları zamna Kia’yı tercih listelerine aldıklarını biliyoruz. Bunu araştırmalarla da ölçüyoruz ve gözlemliyoruz. Bizim amacımız daha geniş bir kitleye hitap ederek araçlarımızı test ettirmek. Autoshow’un artık buna hitap etmediğini görüyoruz. Sadece İstanbul’da daha dar kapsamlı bir kitle fuarı ziyaret ediyor ve otomobillere sadece dokunuyor, test edemiyor. Biz tüm Türkiye genelinde herkes araçlarımızı test etsin istedik. Yani fuara değil showroom’larımıza davet etmeyi daha doğru bulduk.”

3 GÜNDE 101 BİN ZİYARETÇİ

21 Nisan günü 16’ncı kez açılan Autoshow fuarını, “Basın ve VIP günü” dahil ilk 3 gün sonunda 101 bin 278 kişi ziyaret etti. Fuar 30 Nisan tarihine kadar ziyaret edilebilecek.