Terörün maliyeti

Profesör Kurtulmuş bu hesabında “terör”ün Türkiye’nin milli gelir artış hızını (büyümeyi) yavaşlattığı kabulünden hareket ediyor. Eğer terör olmasaydı, son 28 yıl içinde Türkiye’nin milli geliri, her yıl en azından % 0,25 ve hatta % 0,5 daha hızlı artardı diyor. Bu iki varsayıma göre de “kaybedilen” milli gelir rakamını buluyor. Sonuçta bu kaçan fırsatın % 0,5 düşük büyüme şıkkında kabaca 2,4 trilyon lira olduğunu söylüyor. Ondan sonra da maliyeti halkın gözünde iyi canlandırabilmesi için, “her aileye bir ev bir araba” alınabilirdi diyerek eski Başbakan Prof. Çiller’in “iki anahtar” sloganına nazire yapıyor.

OLMASAYDI NE OLURDU VEYA OLSAYDI NE OLURDU

Hayatta hepimiz geriye dönüp kaçırdığımız fırsatların maliyetini hesaplarız. Çünkü her zaman kaçmış fırsatlar vardır. Bu bizi mutlu veya mutsuz edebilir. Amaç geçmişten ders çıkarmaksa, bu egzersiz yararlıdır. Eğer bu hesap, siyasilerce bugün uygulanan politikanın propagandası için kullanılıyorsa zararlıdır. Kendini kandırmaktır. Unutulmasın, gelecekte de bugün uygulanan politikanın tersinin daha iktisadi olduğunu gösteren varsayımsal hesaplar yapılacaktır. Çünkü ne olmadığı zaman onun yerine başka neler olmuş olabileceği de belli değildir. Yaşananlar daima gerçekken, yaşanmayanlar hep hayaldir. Fırsat maliyeti hesapları ileriye doğru yapılmalıdır. O zaman alternatif stratejilerin değerlemeleri daha isabetli olur. Bu da yararlı bir temrindir.

ABD IRAK’I PERİŞAN VE MAHV ETMESEYDİ

ABD, Irak’ı yıkmasa ve Arap ülkelerine “bahar” gelmeseydi Türkiye’de “terör(?)”ün sonu ne olurdu? Nobel kazanmış iktisatçı Stiglitz, Irak harekâtının ABD’ye 3 Trilyon dolara patladığını yazmıştı. ABD hükümeti, ülkenin âli çıkarları için bu müdahale gerekliydi dedi ve konu bitti. Hz. Muhammed, Bedir, Uhud, Hendek ve diğer savaşları yapmasaydı İslam ne olurdu? Kıbrıs’a müdahale etmeseydi Türkiye daha mı kârlı olurdu? NATO, hâlâ Afganistan’da ne arıyor? Bunun maliyeti ne? Niçin Taliban’la hemen barış yapmıyorlar? İkinci Dünya Harbine ABD girmeseydi 558 bin ABD askeri ölmeyecekti… Dünya tarihi “Harpler Tarihi”dir. Adı terörle mücadele veya başka bir şey olsun savaş kötüdür. Acı, ölüm, yıkım ve gözyaşı vardır. Etkili ve iktisadi savaşma vardır; ama bedava savaş yoktur.

SON SÖZ: EN PAHALI SAVAŞ, KAYBEDİLENDİR.