Yanıyor dağı, taşı, ormanı yurdumun

Sakin sakin oturup izlemek mümkün mü? 
Bir yandan ağaçlar, çalılıklar, otlaklar diğer yandan da tavşanlar, ceylanlar, kaplumbağalar, sincaplar ve böcekler yanıyor. 
Yani ciğerimiz yanıyor. 

* 

Sebep arıyoruz, neden!? 
Rant çetesi parmağı, terör kafası var mı diye sorguluyoruz. 

CİĞERİMİZ YANARKEN 

Hatay, Trabzon, Kahramanmaraş ve Osmaniye aynı günlerde çıkan/çıkartılan orman yangınları hakkında çok şey yazıldı, çizildi... 
Toplumda oluşan bir yargı var... 
Halkın yarısı, “Ormanlar sebepsiz yanmıyor. Ya madencilerin ön hazırlığı, ya tarım arazisi açmak, ya da otel ve tesis kurmak için yakılıyor buralar” diyor... 
Diğer yarısı da, “Dış güçler, düşmanlarımız, PKK ve teröristler yakıyor ormanlarımızı!” görüşündeler. 

* 

Halkın hükmü budur efendim... 
Hüküm verilmiş bir kere. 
Peki, bu doğru olabilir mi? 
Yanan, yakılan, kesilen, açılan yerlerin başka amaçla kullanılamayacağı için ağaçlandırılması, orman haline getirilmesi mecburiyeti varmış’, Hükümet ve Kanun böyle diyor. 

* 

Anayasa (Madde: 169), “Devlet, ormanların korunması ve sahalarının genişletilmesi için gerekli kanunları koyar ve tedbirleri alır. Yanan ormanların yerinde yeni orman yetiştirilir, bu yerlerde başka çeşit tarım ve hayvancılık yapılamaz. Bütün ormanların gözetimi Devlete aittir.” diyor. 
“Yanan ormanların yerinde yeni orman yetiştirilir“ mevzusu işin şifresi... 
İnşallah öyle oluyordur! 

ORMAN KANUNU DER Kİ...

Elimizde bir Orman Kanunu var. 
Öyle bir kanun ki, ‘ormandan dal kesenin başını kesecek kıvamda’ bir sertlikte... 
Sıklıkla değişikliğe uğratılan ve köylüye, hayvancıya, arıcıya, avcıya, sade vatandaşa karşı oldukça katı uygulamalar içeren Orman Kanunu (Madde: 14) der ki;  
“Devlet ormanlarında:  
A) Yetişmiş veya yetiştirilmiş fidanları kesmek, sökmek, ekim sahalarını bozmak, yaş ağaçları boğmak, yaralamak, tepelerini veya dallarını kesmek veya koparmak veya ağaçlardan yalamuk, pedavra hartama çıkarmak; 
B) Dikili yaş veya kuru ağaçları kesmek veya bunları kökünden sökmek veya bunlardan kabuk veya çıra veya katran veya sakız çıkarmak, yatık veya devrik ağaçları kesmek veya götürmek, kök sökmek, kömür yapmak; 
C) Palamut, ıhlamur çiçeği, her çeşit orman örtüsü, mazı kozalağı tıbbi ve sınai nebatları veya orman tohumlarını toplayıp götürmek; 
D) Ormanlardaki göl, gölet, baraj ve derelerde dinamit atmak veya zehir bırakmak suretiyle avlanmak; 
E) Ticaret amacıyla olmaksızın kendi ihtiyacı için toprak, kum ve çakıl çıkarmak; YASAKTIR.” 

* 

Şarkılara, türkülere, dramlara konu olan ‘Ormancılar’ adeta efsane gibidirler. 
Kanunu bilin de ormanla ve ormancıyla başınız belaya girmesin... 

MADEN VE ORMAN 

Madenciler... 
Bedeli alınması suretiyle madenciler ormanlarda cirit atabilir!.. 
Bakın, Orman Kanunu Madde: 16; “Devlet ormanları içinde maden aranması ve işletilmesi ile madencilik faaliyeti için zorunlu; tesis, yol, enerji, su, haberleşme ve altyapı tesislerine, fon bedelleri hariç, bedeli alınarak Çevre ve Orman Bakanlığı’nca izin verilir. (....) Madencilik faaliyetlerinin sona ermesi neticesinde idareye teslim edilen veya terk edilen doğal yapısı bozulmuş orman alanları rehabilite edilir. Rehabilite maksadı ile bu alanların orman yetiştirilmek üzere inşaat, yıkıntı ve hafriyat atıkları ile doldurularak ağaçlandırmaya hazır hale getirilmesi için büyükşehir mücavir alanlarında büyükşehir belediyelerine, diğer yerlerde ise il ve ilçe belediyelerine bedeli karşılığında izin verilebilir. Maddenin uygulanması ile ilgili tanım, şekil, şart ve esaslar yönetmelikle düzenlenir.” 

* 

Kanunların nasıl uygulanacağına dair “Orman Sayılan Alanlarda Verilecek İzinler Hakkında Yönetmelik” var. 
Yönetmeliğe göre bedeli mukabilinde mümkün gözükmeyen birçok şey mümkün hale geliyor!.. 
Ağaç bedeli, bakım bedeli, kira, harç, Orman Bakanlığının mahrum kalacağı gelirler gibi ödentiler halledildiğinde ormanlar delik deşik edilebiliyor!.. 

* 

Yanan ormanlar meselesi başka deniliyor; 
Anayasa’ya göre yanan alanların başka bir amaçla tahsisi hukuken mümkün değil. 
Konutlar, oteller, madenler nasıl inşa ediliyor? 
Konu biraz karışık! 

* 

Orman Kanunu’nun Aralık 2002’den itibaren tıpkı İhale Kanunu gibi birçok kez ciddi değişikliğe uğradığını şuraya not edelim. 
Okuyanı sıktığı için yazılarımda kanun, yönetmelik yazmaya pek elim gitmiyordu. Ama bu defa farklı... 

ORMANLARA NE OLUYOR 

Başka ülkelerde de ormanlar yanıyor. 
İstatistiklere bakıldığında, kıyaslar yapıldığında fena değiliz. 
Ancak bu fena olmama hali ormanlarımızın yanması ya da yakılması konusunda yüreklerimize de su serpmiyor... 

* 

Kayıtlara göre her yıl ülkemizde 4 bin orman yangını çıkıyor, 10 bin hektar orman zarar görüyor. 
Bu yangınların %90’dan fazlası insan kaynaklı; 
İhmal ve dikkatsizlik: %52 (anız yakma, avcı ve çoban ateşi, çöplük yanığı, sigara, piknik ateşi, cam ve cam kırıkları, trafik kazaları, enerji nakil hatları) 
Kasıtlı olarak: %12 (terör, kundaklama, orman açma, kanunsuz işleri gizlemek ve diğerleri)  
Belirsiz nedenler: %26 (nedeni belirsiz ama insan kaynaklı) 
Doğal nedenler ve diğerleri: %10 (Yıldırım düşmesi, yüksek sıcaklık, kuraklık, yanardağ patlaması vs)  

ORMAN TEŞKİLATI DİKKATLİ 

Yangınlara karşı ülke performansımız idare eder. 
Orman Genel Müdürlüğü; erken haber almak ve sağlıklı yer tespiti yapmak için altyapı faaliyetlerini ve yüksek teknolojiyi kullanıyor.  
800 civarında Yangın Gözetleme Kulesi oluşturmuş. 
Kuleler, kameralar, insansız hava araçları ile fiziki izleme ve takip yapıyor.  
Bin 200 civarında ‘ilk müdahale ekibi’ ile orman yangınlarına karşı savaş veriyor.  

ALO 177  

Vatandaş olarak;
- Orman ve çevresinde ateş yakmamalı, 
- Ormanlara cam şişe ve cam kırıkları bırakmamalı, 
- Mangal ateşi ve küllerini soğutmalı, 
- Söndürülmemiş sigara izmariti atmamalı, 
- ALO 177 ve ALO 110 yangın ihbar hatlarını akılda tutmalı, gerektiği anda aramalı.