Uluslararası Aspirin Ödülü verildi

Eski Mısır'da, Kuzey ve Güney Amerika'nın yerli kabilelerinde çok değişik bitkiler kullanıldı. Tıbbın babalarından kabul edilen Hipokrat, 2 bin 500 yıl önce söğüt ağacının kabuklarından elde edilen bir sıvıyı ağrı kesici ve ateş düşürücü olarak kullanıyordu. Daha sonra yapılan çalışmalar bu bitkilerin içindeki etkili maddenin salisilik asit olduğunu ortaya koydu.

19. yüzyılın ikinci yarısında salisilik asit, kimyasal olarak elde edildi, ancak elde edilen ürünün tadının kötülüğü ve yan etkileri nedeniyle bu ürünle ilgili çalışmalar devam etti. Bu yarışı kazanan Bayer'den kimyager Dr. Felix Hoffmann oldu. Salisilik asiti asetilleyerek, kimyasal olarak saflaştırılmış doğal bir ilaç olan, asetilsalisilik asiti elde etti.

Kimyasal adı asetilsalisilik asit olan aspirin, kısa zamanda yaygın bir kullanıma kavuştu. Üzerinde yapılan yoğun araştırmalar sonucunda, etkisini prostaglandinler adı verilen hormon benzeri haberci maddeler ile yarattığı ortaya konuldu. Bunu ortaya çıkaran Prof. John Vane 1982 yılında tıp alanında Nobel Ödülü'ne layık görüldü.

Daha sonraki yıllarda aspirin, ağrı kesici etkisinin yanı sıra, damar tıkayarak kalp krizi ve inmelere yol açan pıhtı oluşumunu engelleyici etkisiyle de yaygın kullanıma kavuştu.

Aspirin üzerindeki çalışmalar devam ediyor. Kanser ve Alzheimer hastalığı oluşumunu önleyebileceği yolunda çok önemli veriler elde edilmiş durumda.

100 yaşını aşmış bir ilaç olan aspirinle ilgili araştırmalar devam ettikçe, yeni mucizelerle karşılaşılıyor. Bayer bu çalışmaları desteklemek amacıyla Uluslararası Aspirin Ödülleri veriyor. Aspirin Kıdem Ödülü, bilim adamlarının yaşamları boyunca yaptığı çalışmaları onurlandırmak amacıyla veriliyor. Genç Araştırmacılar Ödülü ise, ödül töreninin yapılacağı gün 41 yaşına girmemiş bilim adamlarına veriliyor.

Geçtiğimiz günlerde 8.'si verilen ödülleri bu yıl 3 kişi kazandı. Aspirin Genç Araştırmacılar Ödülü, Dr. James K. Hennan ve Dr. Michael A. Saunders'a, Aspirin Kıdem Ödülü ise Dr. Aaron J.Marcus'a verildi.

Yarınki yazımda bu çalışmalardan bahsetmek istiyorum.