Türkiye'de ilaç keşfedilemez mi?

Acaba Türkiye'de ilaç keşfedilemez mi? Bu konuya gönül ve emek vermiş bilim adamlarının birinden, Ankara Üniversitesi Eczacılık Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Erdem Büyükbingöl'den gelen yazıyı yayınlıyorum.

‘‘Sayın Dr. Tezmen,

Yazınızı okudum ve bir ilacın tasarlanmasından halk sağlığına sunulmasına kadar gerekli olan süreci çok kısa ve ayrıntılı olarak sunmanızdan büyük mutluluk duydum. Bir ilacın tasarlanması konusunda çalışan ve ‘Türkiye'de bir ilaç keşfedilemez' olgusunu yıkmaya çalışanlar olarak bunun, Hürriyet gibi gazetede ele alınması beni çok sevindirdi. Yıllardır belirli kesimlere yönelik olarak bu olgunun yıkılması için uğraş veriyoruz ama kat ettiğimiz mesafe oldukça sınırlı. Neden Türk insanı kendi ülkesinde yeni bir şey keşfedemesin? Bu, ilaç olabilir, makine olabilir. Aslında sürekli tüketime hem de lüks tüketime yönelik yetiştirilen bir toplum olarak giderek yurtdışına bağımlı olduğumuzu göremiyoruz. Bilim ve teknoloji üretmeyen toplumların gelecekte yok olma ya da bağımlı olma konusunu algılayamamız çok acı, ne yazık ki bu, böyle devam ediyor. Devletin araştırma ve geliştirmeye yatırımı o kadar az ki. Ayrıca, görebildiğimiz kadarıyla bilim insanlarının da bu yönde istekleri sınırlı. Herkes geçimini sağlamaya uğraşıyor ve bilimsel gelişmeyi, yayın kalitesini düşünmüyor. Ne yazık ki devlet de buna göre proglamlanmış ve yeni ilaçların gelişmesine yönelik hiçbir çabası yok. Halbuki, İlaç Araştırma Enstitüleri'nin (gelişmiş ülkelerde olduğu gibi) kurulması ve buna devletin önayak olması gerekir. Evet, araştırma ve teknoloji üretimi çok pahalı, örneğin bir ilacın tasarlanmasından, sentezinden ve yazınızda sözünü ettiğiniz çeşitli faz aşamalarından geçmesi milyonlarca dolarlık yatırımlar istiyor, ama ya ülkenin geleceği? Bilimsel ve teknolojik araştırmaya önem vermeyen ülkelerin ne hallerde olduklarını görüyoruz. Ancak, biz bu mücadeleyi çapımız oranında gerçekleştirmek için uğraş vermeye devam edeceğiz. Neden ABD’de başarılı olan Türk bilim insanları ile övünme gibi aşağılık duygusuna kapılıyoruz da, memleketimizde aynı düzeyde olanlara olanaklar tanımıyoruz?

Toplumun bilim ve teknoloji konusunda bilinçlendirilmesi sonucunda belki devlet her dalda araştırmanın önemini yeterince algılayabilir. Yazınızı bu yönde bir ‘ilk' olarak takdirle karşıladığımı tekrar belirtmek isterim. Umarım, Toplumun bilgilendirilmesinde siz ve sizin gibi düşünenlerin sayısı artar ve Türkiye'yi bilim ve teknolojiye önem veren ülke konumuna getiren çalışmalar, başlar.’’