SİGARANIN zararlarıyla ilgili yazılarınızı okuyorum. Özellikle kalp hastalığı konusundaki uyarılar beni çok etkiledi. Ben bu yazıların etkisiyle sigarayı bıraktığım gibi, iki arkadaşım daha bıraktı.
Sigara sadece kalpte etki yapmıyor diye biliyorum. Uzun yıllar sigara içince kişinin vücudunda katran biriktiği söyleniyor. Bana bu konuda da bilgi verir misiniz?
Şule AKBULUT/İSTANBUL
ARKADAŞLARINIZA sigarayı bıraktırma yönündeki çabalarınızı kutlarım. Bu onlara yapılmış en büyük iyilikler arasındadır. Çabalarınızın devamını dilerim.
Sigaranın biriktirdiği katran konusuna gelince; kalp sağlığıyla ilgili yazılarda bunun ele alınmaması, tütünde bulunan katran ile kalp hastalığı arasında önemli bir ilişki bulunamamasındandır. Katran, öncelikle akciğer kanseri olmak üzere mesane ve böbrek kanseri gibi tümöral hastalıklarla kronik akciğer hastalıkları konusundaki riskleri artırır.
Kaç yıl sigara içince vücutta ne kadar katran birikir konusuna gelince; öncelikle bu kadar katranın vücutta sabit kalmayacağını bilmekte yarar var. Her sigaranın tütün cinsine göre içerdiği katran miktarı farklıdır. İçilen sigara ile solunum yollarına ulaşan katran, solunum yollarının içindeki titrek tüyler tarafından yakalanıp solunum yolundan dışarı atılmaya çalışılır. Ancak sigara içilmesi, bu tüylerin hareketlerini felç ettiği için vücudun kendini temizleme işlemi durur. Bu kez zararlı maddeler emilerek kana karışır. Öncelikle böbrek olmak üzere vücudun diğer sistemleri tarafından vücuttan uzaklaştırılmaya çalışılır. Ne var ki bu zararlı maddeler geçtiği her yeri tahriş ederler. Örneğin, çok sigara içenlerde böbrek ve mesane kanserlerinin daha fazla görülmesi bu nedenlere bağlıdır.
Solunum yollarına geri dönersek; uzun süreler boyunca tahriş olan iç çeperlerdeki hücreler tahrip olmaya başlar. Bu durumda vücudun kendini temizleme işlemi, sadece balgamla zararlı maddelerin atılması şeklinde gerçekleşebilir. Solunum yollarının kendini temizleme işlemi durduğu için sigara içenler sadece sigara nedeniyle değil, çevredeki toz, duman, hava kirliliği gibi etkenlerden de sigara içmeyen kişilere oranla daha fazla zarar görür. Tahrip olan ve sürekli tahriş olmaya devam eden hücrelerin kanserleşme potansiyelleri çok yüksektir.
Bu bilgilerden sonra, sigarayla alınan katranın vücutta sabit kalmayıp, vücuda girdiği ve çeşitli yollardan atıldığı anlaşılıyor sanırım. Ancak bunun atılması, vücudun bundan kurtulduğu ve zarar vermeyeceği anlamına gelmesin. Vücutta kaldığı sürece ve atılma işlemi sırasında tahribat yaptığı ve sigara içmeye devam ettikçe tahribatın süreceği hatırdan çıkmamalı.