Sağlık

Dr.Gündüz TEZMEN

OKUR MEKTUPLARI

Sigara sadece kalpte mi zarar oluşturuyor ?

Sigara ve kalp hastalığı ilişkisini konu alan yazılarınızı okuyorum. Ben bu yazıların etkisiyle sigarayı bıraktığım gibi, üç arkadaşım daha sigarayı bıraktı.

Sigara sadece kalpte etki yapmıyor diye biliyorum. Uzun yıllar sigara içince kişinin vücudunda katran biriktiği söyleniyor. Bana bu konuda da bilgi verir misiniz?

M.Ali KARATAY

Arkadaşlarınıza sigarayı bıraktırma yönündeki çabalarınızı kutlarım. Bu onlara yapılmış olan en büyük iyilikler arasındadır. Çabalarınızın devamını dilerim.

Sigaranın biriktirdiği katran konusuna gelince, bu yazılarda bunun ele alınmaması, tütünde bulunan katran ile kalp hastalığı arasında önemli bir ilişki bulunamamasındandır. Katran, öncelikle akciğer kanseri olmak üzere mesane ve böbrek kanseri gibi tümöral hastalıklarla kronik akciğer hastalıkları konusundaki riskleri artırır.

Kaç yıl sigara içince vücutta ne kadar katran birikir konusuna gelince, öncelikle bu kadar katranın vücutta sabit kalmayacağını bilmekte yarar var. Her sigaranın tütün cinsine göre içerdiği katran miktarı farklıdır. İçilen sigara ile solunum yollarına ulaşan katran, solunum yollarının içindeki titrek tüyler tarafından yakalanıp solunum yolundan dışarı atılmaya çalışılır. Ancak sigara içilmesi bu tüylerin hareketlerini felç ettiği için vücudun kendini temizleme işlemi durur. Bu kez zararlı maddeler emilerek kana karışır. Öncelikle böbrek olmak üzere vücudun diğer sistemleri tarafından vücuttan uzaklaştırmaya çalışılır. Ne var ki bu zararlı maddeler geçtiği her yeri tahriş ederler. Örneğin çok sigara içenlerde böbrek ve mesane kanserlerinin çok görülmesi bu nedenlere bağlıdır.

Solunum yollarına geri dönersek, uzun süreler boyunca tahriş olan iç çeperlerdeki hücreler tahrip olmaya başlar. Bu durumda vücudun kendini temizleme işlemi, sadece balgamla zararlı maddelerin atılması şeklinde gerçekleşebilir. Solunum yollarının kendini temizleme işlemi durduğu için sigara içenler sadece sigara nedeniyle değil, çevredeki toz, duman, hava kirliliği gibi etkenlerden de, sigara içmeyen kişilere oranla daha fazla zarar görür. Tahrip olan ve sürekli tahriş olmaya devam eden hücrelerin kanserleşme potansiyelleri çok yüksektir.

Bu bilgilerden sonra, sigara ile alınan katranın vücutta sabit kalmayıp, vücuda girdiği ve çeşitli yollardan atıldığı anlaşılıyor sanırım. Ancak bunun atılması vücudun bundan kurtulduğu ve zarar vermeyeceği anlamına gelmesin, vücutta kaldığı sürece ve atılma işlemi sırasında tahribat yaptığını ve sigara içmeye devam ettikçe tahribatın süreceği hatırdan çıkmamalı.

İkinci çocuk zamanlaması

6 aylık evliyiz. Hanımım 26, ben ise 30 yaşındayım. Çocuk sahibi olmayı çok istiyoruz.

Kadınlar ayda kaç kez ve adet döneminden ne kadar sonra yumurtlar? Döllenme için yumurtlama zamanına göre, ne zaman birleşme olmalı? İkinci çocuk için, aranınne kadar olması daha uygun? l K.KARAÇAY

Kadınlar ortalama olarak 28 gün arayla adet görürler. Bu süre iki adet kanamasının başlangıçları arasında geçen süredir. Yumurtlama işlemi bu sürenin ortalarına rastlar. Yani 28 gün arayla adet gören bir kadında yumurtlama işlemi genellikle 14. günde olur. Bu yumurta 1-2 gün kadar döllenme yeteneğini korur. Bu süre içinde cinsel birleşme olur ve yumurta sperm hücresiyle buluşup döllenirse gebelik oluşur. Sperm hücresi de ortalama 1 gün süreyle dölleme yeteneğini koruyabilir. Bu hesaba göre 28 gün arayla adet gören bir kadın eğer o ay içinde, adet düzenini etkileyecek bir etken olmamışsa 14. günde yumurtlar, bu çiftin 13 ile 16. günler arasında birleşmelerinde gebelik oluşması ihtimali yüksektir.

Gebelikler arasındaki süreye gelince, her gebelik kadının bünyesinden çok şeyler alır. Bu nedenle üst üste doğum yapmak kadın açısından sağlıklı değildir. Siz daha birinci gebelik oluşmadan ikinci doğumu hesaplamaya başladınız. Önce birinci gebelik süresini ve doğumu sağlıcakla tamamlayın, ikinci gebeliğin planlamasını bundan sonra yaparsınız. Siz eşinizin sağlıklı olduğunu söylüyorsunuz, bir kişinin bilinen bir hastalığının olmaması, onun sağlıklı olduğunu göstermez. Bunun için gebelik öncesinde genel sağlık kontrolu yaptırmakta yarar var. Bu hem eşiniz hem de çok istediğiniz müstakbel bebeğiniz ya da bebeklerinizin sağlığı için önemlidir, ihmal etmeyin.

Mektup adresi: Dr.Gündüz Tezmen, Hürriyet Gazetesi Medya Towers Güneşli 34544-İstanbul

FAKS: (0 212) 677 01 39

E-MAİL: gtezmen@hurriyet.com.tr