Sağlık

Gündüz TEZMEN

Mayo klinik diyeti zayıflatıyormu

Kışın bol elbiseler içinde rahatlıkla saklanabilen artmış kıvrımların plajlarda gözler önüne çıkacak olması tedirginlik ve hatta bazılarında panik yaratıyor. Birkaç haftada 10-15 kilo zayıflatacak mucize (!) diyetler elden ele dolaşıyor. Bazıları günde bilmem kaç dilim tereyağlı ekmek yiyerek, bir kısmı sadece makarna ya da benzeri tek gıda rejimi uyguluyor. Bazıları proteinlerle karbonhidratları ayırarak zayıflayacağını düşünüyor, kimisi İsveç, Fransa ya da Almanya diyetlerinin en iyisi olduğunu ileri sürüyor. Bunlar arasında yıllardır en çok kabul göreni, herhalde Mayo Klinik Diyeti... Bu diyetin Fransız versiyonunda (Le Regime de le Mayo Clinic) greyfurt, yumurta, balık, yağsız biftek, tavuk ızgara, ıspanak, havuç ve yeşillikle, sütsüz ve şekersiz olmak üzere sınırsız çay ve kahve temel alınıyor. Başka bir sunuşu, 10 haftada 25 kilo vermeyi garantiliyor. Bazıları verilen listedekilerden yiyebildiğiniz kadar yemenizin gerektiğini, bu kombinasyonun yağları yakıcı etkisi olduğunu ileri sürüyor.

Birbirinden çok farklı diyetlerin hepsinin, Mayo kliniğin doktorları tarafından ameliyat olacak şişman kalp hastalarına, ameliyata kadar süratle kilo vermeleri için Mayo Klinik Diyeti’nin tavsiye edildiğinin ileri sürülmesi üzerine Mayo kliniğin diyet merkezine, bunlardan hangisinin gerçek olduğunu sorduk. Merkezin diyetisyenlerinden Jennifer K. Nelson, şu cevabı verdi,

‘Mayo Klinik Diyeti diye bir şey yoktur’.

Son yıllarda hemen her yaz başında, bu konuda günde en az 30 telefon aldıklarını hepsine de aynı cevabı verdiklerini de ekliyor. Mayo kliniğin adıyla diyet tavsiyeleri 1940’lı yıllara kadar uzanıyormuş. Mayo klinikte gut hastalığından tedavi olan bir radyocunun, dinleyicilerine de aynı diyeti sık sık tavsiye etmesiyle başlayan bir akım, giderek farklı farklı diyetlere de inandırıcılığı olması için Mayo Klinik Diyeti adı verilmesine yol açmış.

Mayo Klinik yetkilileri ‘‘Biz, herkese uyan, standart bedenli konfeksiyon gibi diyetler önermiyoruz ve ismimizi kullanması için de hiç kimseye izin vermedik’’ diyorlar. Diyetlerin, bir terzinin özel elbise dikmesi gibi herkesin bünyesine göre özel olarak düzenlenmesi gerektiğini açıklayan uzmanlar, mucize diyetlere de karşı. Bol miktarda sebze, meyve ve kepekli tahıl ürünleriyle, az miktarda yağsız et (tavuk ve balık ağırlıklı) ve diyet süt ürünleriyle, yağın, şekerin ve alkolün çok azaltıldığı bir diyetin egzersizle birlikte uygulanmasının en sağlıklı yol olduğunu belirtiyorlar.

‘Hızlı kilo vermek bir fantazidir’

Uzmanlara göre kısa zamanda hızlı kilo verdiren diyetler tehlikeli olabiliyor, haftada yarım kilo vermeyi sağlayan uygulamalar güvenli olduğu kadar ve kalıcı sonuçlar da sağlıyor.

Günde 250 kalori az alındığı takdirde, bir hafta sonra yarım kilo zayıflanıyor. Daha hızlı kilo vermek isteyenlerin yemeklerini azaltmak değil, hareketlerini arttırmak yolunu seçmeleri öneriliyor. Günlük tempoya yarım saatlik hızlı yürüyüş eklendiği takdirde, sağlıklı olarak, fazladan haftada yarım kilo daha vermek mümkün olabiliyor.

Diyet uzmanı Nelson, sağlık sorunları nedeniyle günde 1400 kaloriden daha az kalori veren bir diyet uygulamak zorunda olanların mutlaka bir doktor denetimine girmesini öneriyor. Ayrıca kilo olayının geçici bir süreyi kapsayan bir sorun olmadığını, olaya uzun vadeli yaklaşarak, beslenme alışkanlıklarını düzeltmenin gerekli olduğunu da ekliyor.

Mucize diyetlere tüm bilim çevreleri karşı. Çeşitli ülkeler, kalp kasında hasarlar yaratarak ani ölümlere yol açabildiği için günlük 1000 kalorinin altındaki diyetlerin mutlaka hastanede yatarak uygulanmasını şart koşuyor.