Canlı ilaçlar: Probiyotikler

Canlı ilaç olarak da adlandırılabilen probiyotikler, özellikle sindirim sistemi ve vajinada bulunan yararlı bakterilerin dengesinin kurulmasını sağlayan canlı mikroorganizmalardır.

Bunlar midenin güçlü asit yapısında ölmeden bağırsağa kadar canlı ulaşabilen, bağırsak çeperine yerleşerek burada üreyip, hastalık etkenlerine karşı koruyucu etki gösterirler. Yapılan çalışmalar probiyotiklerin bağışıklığı artırıcı etki de gösterdiklerini kanıtlamıştır.

Önceden kullanmak gerekiyor

Zararlı hastalık etkenlerinden vücudu arındıran ilaçlara antibiyotik adı verilir. Vücuda girmiş olan mikropları yok eder. Oysa probiyotikler, hastalık etkeni vücuda girmeden önce kullanılır, bir anlamda önleyici etki gösterir. İşte probiyotik veya prebiyotik adı verilme nedeni budur.

Etkisi 100 yıl önce kanıtlandı

Probiyotikler yeni bir keşif değil. 1908 yılında Metchnikoff adlı bir bilim adamı, yoğurt yapımında kullanılan maya hücrelerinden biri olan Lactobasillerin yenilmesinin, toksin üreterek sağlığı tehdit eden zararlı bakterilerin bağırsağa yerleşmesini önlediğiNİ, sağlığa yararlı ve ömrü uzatıcı etkiler taşıdığını ortaya koydu.

Antibiyotikler zarar veriyor

Antibiyotik kullanımları sonrası ortaya çıkan ishaller, bazen önemli sorunlara yol açabiliyor. Bu tür ishaller, antibiyotik kullanımı sonucunda, bağırsaklardaki yararlı bakterilerin de ölmesine bağlıdır. Koruyucu etki kalmayınca, antibiyotiklere dirençli fırsatçı bakteriler yerleşerek bağırsaklarda hastalığa yol açabiliyorlar. Bu kişilerde probiyotik etkili yoğurtların yedirilmesiyle oluşan ishaller tedavi edilebildiği gibi, önceden yenilmesiyle de antibiyotiklere bağlı ishalleri önlemek mümkün olabiliyor.

Yaz ishallerinde de etkili

Yaz ishali olarak da adlandırılan ya da turist ishali de denilebilen ishal türü, sürekli yaşadığı ortamdan farklı yerlere gidip yediği yemeklerle ve içtiği sularla alışmadığı türde bakteri alan kişilerde görülür. Bu kişilere önceden probiyotik yoğurtlar yedirildiği zaman, bağırsak çeperleri bu hücrelerle kaplı olduğu için farklı bakterilerin yerleşmesine fırsat olmamaktadır.

Probiyotikler bu etkileriyle çocuklarda sıklıkla görülen ishal türlerinin önlenmesinde ve her türlü ishalin tedavisinde de kullanılabilmektedir. Uzmanlar AIDS hastalarında görülen ishaller üzerinde de etkili olabileceğini düşünerek bunu kanıtlamak için çalışmalar sürdürmektedir.

Vajinal akıntıları önlüyor

Vajina birçok yararlı bakteri tarafından korunur. Bu dengenin bozulması iltihaplanmalara ve akıntılara yol açabiliyor. Antibiyotik kullanımı bu dengeyi daha çok bozduğu için sorunu iyileştirmediği gibi, bazen artmasına da yol açabiliyor. Bilim adamları probiyotiklerin burada da yardımı olduğunu ortaya koydu.

Tekrarlayan idrar yolu iltihapları da önemli sorun yaratıyor. Bunu sık antibiyotik kürleri ile çözmek de pek mümkün olmuyor. Böyle durumlarda probiyotiklerin büyük yardımı oluyor.

Çok eski çağlardan beri genellikle yoğurt mayalamada kullanılan probiyotik etkili maya hücreleri, artık pastörize yoğurtlarda kullanılmıyor. Özel hava almaz kaplarda üretilen probiyotik yoğurtlarla tıbbın önemli sorunlarına kolay ve lezzetli çare bulmak mümkün olabiliyor.