Çocuklarda bağışıklığı güçlendirmenin

Pandeminin ikinci yılını da doldurduk ama COVID-19 hayatımızın hâlâ odağında. Bu süreçte COVID-19’a dair sürekli güncel veri paylaşan ülkelerden biri İngiltere oldu. Ülke çapında pandeminin başlangıcından bu yana yürütülen ve bugüne kadar 2 milyondan fazla kişinin katıldığı ‘React’ adlı çalışmanın, 2022’nin ilk iki haftasını kapsayan sonuçları açıklandı. Bu çalışmanın 17’nci fazında 100 bin kişiye PCR testi yapıldı ve pandeminin başından beri en yüksek vaka oranı görüldü.

Çalışmanın bu fazında dikkat çekici bir ayrıntı daha var. Okulların açılmasından sonra çocuklar ve gençler arasında hızla artan COVID-19 vakaları... Türkiye’de de son günlerde “Bizim çocuk okuldan COVID-19 kapmış” cümlesini çok sık duyar oldum. Soğuk algınlığı ve influenza kaynaklı mevsimsel grip vakalarının da artışta olduğu bir süreçteyiz. Yani çocukların ve gençlerin bağışıklık zırhlarını kuşanmasının tam zamanı.

Geçen hafta Sabri Ülker Vakfı tarafından düzenlenen 2’nci Uluslararası Beslenme, Sağlık Okuryazarlığı ve Eğitim Konferansı’nda ‘Doğal ürünleri kullanarak çocukların bağışıklık sistemini güçlendirmek’ başlıklı sunum bu nedenle dikkatimi çekti. Hacettepe Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Farmakognozi Anabilim Dalı’ndan Prof. Dr. Didem Şöhretoğlu’nun güncel bilimsel çalışmalar ışığında hangi doğal ürünlerin çocukların bağışıklığını destekleyebileceğini anlattığı sunumundan bilgileri derledim.

Prof. Şöhretoğlu konuşmasına “Doğal bileşikler kişinin antiviral bağışıklık yanıtını iyileştirebilir,
bu da enfeksiyonu daha hafif şekilde atlatma olasılığını arttırabilir” diye başladı ve o doğal bileşiklerin neler olabileceğine dair örnekler verdi...

* Kara mürver: Kurutulmuş çiçeklerinin ve taze meyvelerinin hem bağışıklık sistemini güçlendiren hem de antiviral etkisi var. Soğuk algınlığında kullanılan bu bitkinin kurutulmuş çiçeklerinin 3-5 gramı, 12 yaş ve üstündeki çocuklarda/gençlerde çay şeklinde tüketilebiliyor. Standardize ekstresini de kullanabileceğimiz mürveri, pekmez şeklinde de tüketebiliriz.

* Ekinezya: Bağışıklık sistemini düzenleyici ve antiviral etkileri var.
12 yaş ve üstü için 100 miligram
standardize ekstresi kullanılabilir. Prof. Şöhretoğlu, ekinezyadan koruyucu amaçla en fazla 10 gün süreyle yararlanılabileceği konusunda uyarıyor. 12 yaşın altındaki çocuklarda ancak doktorunun belirleyeceği dozda kullanılabiliyor. 

* Afrika sardunyası: Afrika sardunyasının solunum yolu enfeksiyonuna yol açan birçok ‘patojene’ karşı etkili olduğunu gösteren çalışmalar var. 12 yaş ve üstü için günde üç kez 20 miligram, 12 ile 6 yaş arası içinse günde sadece iki kez 20 miligram ekstresi kullanılabiliyor.  

* Kızılcık: Soğuk algınlığından korunmada ve semptomlarının iyileşmesinde yararlanılıyor. Bağışıklık sistemini düzenleyici etkisi olan kızılcık meyveleri yüksek oranda C vitamini içeriyor. Taze meyvelerini direkt tüketebileceğimiz gibi kışın püresini yaparak da bağışıklık
sistemimizi destekleyebiliriz.

*  Kuşburnu: Bağışıklık sistemini düzenleyici ve antiinflamatuvar özelliği olan kuşburnu da C vitamini içeriği yüksek bir bitki. Çay, meyve suyu veya marmelat olarak tüketilebilir.

  * Sarımsak: Soğuk algınlığı semptomlarını iyileştirici, bağışıklık sistemini düzenleyici ve antiviral etkileri var. 12 yaş ve üstü günlük 2-4 gram kuru ekstresini ya da bu miktardan biraz daha fazla taze sarımsak tüketebilir.

Propolis, beta glukan, probiyotik...

* C ve D vitaminleri bağışıklık hücrelerinin fonksiyonunu destekliyor ve enfeksiyonlardan korunmamızı sağlıyor. Çilek, narenciye türleri, kivi, üzüm, elma, yeşilbiber, maydanoz yüksek oranda C vitamini içeriyor. Yağlı balıklar ve yumurtaysa iyi birer D vitamini kaynağı.

* ‘Beta glukan’ hem doğal hem de kazanılmış bağışıklığı değişik mekanizmalarla aktive ediyor. Antiviral ve antibakteriyel etkileri de var.

* Propolisin de antimikrobiyal ve bağışıklık düzenleyici etkisi var. Soğuk algınlığına ve birçok solunum yolu enfeksiyonuna
yol açan mikroba karşı etkili. İçerdiği bileşikler virüsün çoğalmasını sağlayan proteinlerin fonksiyon göstermesini engelliyor.

* Prebiyotikler ve probiyotikler bağışıklık sisteminde önemli rol oynuyor. Turşu ve yoğurttan probiyotik kaynağı, muzdansa prebiyotik kaynağı olarak yararlanabilirsiniz.

* Vitaminler, mineraller ve bitkisel ürünler söz konusu olduğunda en önemli konu çocuğun yaşına, vücut ağırlığına ve ihtiyaçlarına göre doktorunun veya eczacısının önerdiği günlük dozlarda kalmak ve yüksek dozlarda kullanmamak. Bu ürünlerin kullanımı özel bilgi
ve takip gerektiriyor. Ayrıca bu ürünlerde sahtecilik de çok yaygın olduğundan bu ürünlerin hiçbiri çevrimiçi ortamdan satın
alınmamalı, sadece eczanelerden temin edilmeli.