Aldatılma travmasıyla nasıl baş edilir?

Danışan: Kocamın beni aldattığını öğrendim. Uzun süredir bir şeylerden şüpheleniyordum ama üstüne gitmiyordum. En sonunda yazdığı telefon mesajını gördüm. Daha doğrusu salak kocam, o aşk dolu sözleri ona yollayacağına bana yollamış.
Dr. BaÅŸak: Åžimdi ne hissediyorsunuz?
Danışan: Allak bullak oldum. Korkunç hissediyorum. Bir haftadır ağlıyorum. Kafam karmakarışık. Bir gün boşanmak istiyorum, kesin karar veriyorum. Ertesi gün korkup vazgeçiyorum. Karnım ağrıyor, midem bulanıyor. Hayatımda hiçbir zaman böyle kötü hissetmedim.
Dr. Başak: Aldatılmak çoğu kişi için bir travmadır. Yaşadıklarınız da travma sonrasında ortaya çıkan semptomlara benziyor. Travma üzerine çalışan psikologlar,  travmaların, insanların dünyaya, yaşama ve kendilerine ait temel inançlarının sarsılmasına neden olduğunu söyler.
Travma öncesinde çoğumuz, dünyanın iyi, güvenilir ve anlamlı bir yer olduğuna, kendimizin de değerli olduğuna inanırız. Travmalar bu temel inançlarımızın sarsılmasına neden olur. Daha önce güvendiğimiz hiçbir şey bize güvenilir gözükmez, hiçbir şey anlamlı gelmez. Aldatılma ardından da insanlar benzer duygular yaşar. Çünkü ilişkisinin de iyi, güvenli, anlamlı ve devamlı olduğuna inanır.
Danışan: Ben de öyle sanmıştım. Evet bazı problemlerimiz vardı ama yine de birbirimize bağlıydık. Ben ona öyle çok güveniyordum ki. Beni sevdiğini sanıyordum. Ömür boyu beraber olacağımızı, beraber yaşlanacağımızı düşünüyordum. Sizin de söylediğiniz gibi artık hiçbir şeye güvenim kalmadı.
Hiçbir ÅŸeyin anlamı yok. Onun için yaptıklarımı düşündüğümde kendime öyle kızıyorum ki. Demek ki her ÅŸey boÅŸunaymış. Gerçekten anlayamıyorum. Ne bir ÅŸey dinleyebiliyorum, ne okuyabiliyorum. Aklımdan çıkaramıyorum. Kafam çok karışık, bir an o kadar kızıyorum ki onu bırakmayı düşünüyorum, sonra onsuz yaÅŸayamayacağımı düşünüp aÄŸlıyorum. Hasta gibiyim, bu normal mi? Â
Dr. Başak:  Aldatıldığını öğrenen kişilerin, yaşadıkları bu travma sonrasında çok yoğun duygusal ve bedensel semptomlar yaşamaları normaldir. İlk öğrenme anında daha yoğun olarak ortaya çıkan semptomlar zamanla azalır. Uykuya dalmakta güçlük, mide bulantısı, baş dönmesi, titreme, nefes alamamak, şiddetli baş ağrıları gibi fiziksel şikayetlerin yanında konsantrasyon güçlüğü, kızgınlık, ajite olma, aşırı kaygı, korku, yoğun şüphe, dalgınlık, umutsuzluk, çaresizlik gibi duygular da ortaya çıkabilir. Kişiler birden aşırı kilo verebilir veya kendini yemeğe verebilir.
Herkesin aynı şekilde reaksiyon vermesini bekleyemeyiz. Kimi için çok kolay geçen bu süreç kimi için çok daha ağır geçebilir.

İNSANLARI ASIL KORKUTAN DEĞİŞİM

Danışan: Ne yapacağıma da karar veremiyorum. Bu da beni çok yoruyor. Peki bunu atlatabilecek miyim?
Dr. Başak: Biliyorum şu anda imkansız gibi gözüküyor ama elbette atlatacaksınız. Bu kadar yoğun olumsuz duygular içindeyken hayata ve geleceğe olumlu bakmak ve bir karar vermek kolay değil. Şu anda kafanızın çok karışık olması da çok normal. Sizin durumunuzda çoğu kişi benzer duygular içinde olur. Bir an öfkelenip hemen boşanmak ister, öfke geçince affetmeyi ve evliliğe devam etmeyi denemeye karar verir.
Danışan: Neden böyle gelgit yaşıyorum. Neden karar veremiyorum?
Dr. BaÅŸak: Bunun birkaç nedeni var. Öncelikle, her iki kararın da yani evliliÄŸi devam ettirmenin de boÅŸanmanın da hem avantajları var hem de dezavantajları. BoÅŸanırsanız aileniz yıkılacak ve hâlâ sevdiÄŸiniz bir kiÅŸiden ayrı kalacaksınız. DiÄŸer yandan devam ederseniz, kırılan güveni yerine getirmek zor olacak, yaraların izi kalacak ve içinizde hep bir korku olacak ‘ya yine aldatırsa.’ DiÄŸer bir nedeni de, aldatıldığınızı öğrendiÄŸiniz güne kadar eÅŸinizi seviyordunuz. Onunla iyisiyle kötüsüyle bir hayatı paylaşıyordunuz. Åžimdi aldatıldığınızı öğrendiniz ve bir günde eÅŸinizi ‘sevmemeye’ karar vermeniz mümkün olabilir mi? Duygularımızı ‘aç, kapa’ ÅŸeklinde yönetemeyiz ki. Kızgınlık, öfke yaÅŸarsınız ama onu hayatınızdan, kalbinizden, aklınızdan bir gün içinde çıkarmaya çalışmak kendinize çok büyük bir haksızlık olur.Â
Danışan: Ben de en çok burada zorlanıyorum işte. Onu hâlâ çok seviyorum ama çok da kızgınım. Sonra kendime kızıyorum, ‘hâlâ onu nasıl seversin’ diye. Anlattıklarınız beni biraz rahatlattı, en azından kendime kızmayacağım artık, onu hâlâ sevmem tabii ki çok normal, 15 yıl boyunca sevmişim, bir günde nasıl durabilirim. Ama hâlâ kafam çok karışık, hangi yolun doğru olduğunu bilmiyorum.
Dr. Başak: Hangi yolu seçerseniz seçin hayatınızda bir değişim gerekecek ve insanları korkutan da çoğunlukla bu değişim olur. Oysa değişim her zaman olumsuz olmaz, tam tersine daha iyiye doğru değişim de mümkündür. Aldatma çoğunlukla ilişkilerde bir probleme işaret eder. Bazen bu problemi çözmek beraberliğe devam edilse de edilmese de insanlara daha mutlu bir yaşam getirir.
Danışan: Problemlerimizin olduğunu ben de kabul ediyorum ama her problemi olan da gidip karısını aldatmıyor? Bu neden benim başıma geldi?
Dr. Başak: Aldatılmanın ardından gelen ilk soru genellikle ‘neden’ olur. Buna basit bir cevap vermek çoğunlukla mümkün olmaz, çünkü aldatılmanın altında yatan o kadar çok değişik faktör olabilir ki. En sıklıkla karşımıza çıkan nedenler; ihtiyaçların ve duyguların karşılıklı olarak ifade edilmemiş olması, problemleri çözmek için konuşabilme becerisinin olmaması, evlilikle ilgili gerçekçi olmayan beklentilerin olması, kültürel farklılıklarla baş edememek, birbirinin ihtiyaçlarını farkına varmamak, duygusal ihtiyaçların giderilmemesi, yalnız hissetmek, cinsel merak, evlilik içinde heyecanın, romantizmin, dostluğun, arkadaşlığın kalmaması, çocuk-iş-ev üçgeninde kendini kaptırıp giderken eşlerin birbirini unutması. Bunun gibi daha birçok neden olabilir.

ACELE KARAR VERMEYÄ°N

Bu dönemi atlatıp hayata tekrar olumlu ve umutlu bakmak için hem zamana hem de yardıma ihtiyacınız olabilir. Bu arada ‘aldatma’ ile ilgili bazı bilgileri sizinle paylaşmak istiyorum:
1. Aldatılma sonrasında yaşanan travma ve ardından gelen bedensel ve ruhsal şikayetler normaldir.
2. Acele karar vermek doğru değildir, kendinizi karar vermeye zorlamayın. Kendinize ve eşinize yoğun duyguların geçmesi ve gerçek duygularınızın ortaya çıkması için zaman verin.
3. Aldatmayı, beraberliklerde yaşanan probleme işaret gibi görüp problemin ne olduğunu anlamak ve problemleri çözmek, beraberlik devam etse de etmese de insanların hayatını iyileştirir.
4. Güveni tekrar inşa etmek zor ve uzun bir süreçtir. İtiraf ve kabullenme güvenin oluşması için gereklidir. Güven oluştuğunda ayrılık da beraberlik de daha kolay olur.

5. Aldatılma her ne kadar gerçek ve yoğun olarak yaşansa da, yaşantımız ve kendimiz ile ilgili düşüncelerimiz çoğunlukla gerçekçi değildir; ‘onsuz yaşayamam,’ ‘tek başıma bu hayatla baş edemem,’ ‘bir daha beni onun kadar sevecek birini bulamam,’ ‘ömrümün sonuna kadar yalnız kalacağım.’ Kendinize söylediğiniz bu cümlelerin gerçek olma ihtimali nedir? Bunların doğru olduğuna yüzde yüz emin misiniz?
6. Boşanmanın ardından da iyi bir hayat yaşayabileceğini farkına varanlar, devam edip etmemek konusunda daha sağlıklı kararlar verebilir. Çünkü devam etme kararları, sonraki hayatlarına dair korku ve kaygılardan dolayı alınmamıştır.
7. Aldatma çok ortada yaşanmamışsa, bunu çocuklarla paylaşmak doğru olmaz. Çocuklar duymuş ise, detaylar onlarla konuşulmamalıdır. Her iki taraf da çocuklara aynı bilgiyi vermeli ve birbirlerini suçlamamalıdır. Çocukların tek ihtiyacı anne ve babalarıyla olan ilişkilerini sağlıklı ve güvenli bir düzeyde sürdürmektir.
8. Çocuklar için devam etmek sağlıklı bir karar olmaz, çocuklar anne-babalarından güven, bağlılık ve devamlılık öğrenmelidir.
9. Aldatma ardından aile ve arkadaşlardan nasihat almak çoğunlukla faydalı değildir. Dertleşmek ve konuşmak ihtiyacınız olacaktır ama onların verecekleri öğütler kendi hayatlarından yola çıkarak verecekleri öğütler olacaktır ve sizin durumunuza uygun olmayabilir. Objektif olarak, yargılanmadan dinlenmeye ihtiyacınız olabilir. Bu durumlarda profesyonel yardım almak en iyi çare olabilir.