At saçı yatak 60 bin dolar

Salonun ortasında görkemli bir görünüşü var Vividus’un. Lacivert ve beyaz karelerle ekose ketenden çift şilteli yatağın adı Vividus. Latince’de ’hayat dolu’ anlamına geliyormuş. Yüksekliği 68 santim. Sarışın tezgahtar "Uzanın yatağa, daha iyi fikriniz olur" diyor. Salonda tek müşteri(!) benim. İnce pardösümü, ayakkabılarımı çıkartmadan boylu boyunca uzanıyorum. Sağa sola dönüyorum, yaylanıyorum Vividus’un üstünde. Rahat bir yatak.

Tezgahtar Edyta Polonyalı. Nişanlısı Türk. İstanbul seyahatinde Polonezköy’e gitmişler. New York’ta, ABC mağazasında Vividus yataklarını satıyor. Yataktan kalkarken artık İsveç Kralı Carl Gustaf ile ortak tarafımız var diyorum. Kral Gustaf’ın sarayında uyuduğu yatak Vividus.

Edyta’ya "Sealy, Serta, Tempur-Pedic gibi popüler markalar 400 dolar ila 2 bin dolara satılıyor. Vividus piyasada yeni ama çok pahalı. Özelliği nedir, uzandığım yatağın fiyatı kaça?" diye genel bir soru yöneltiyorum. Genç tezgahtar fiyattan söze giriyor: "İsveç firması Hastens’in bu modeli 59 bin 750 dolar. Dünyada daha iyisi yok."

YELE VE KUYRUKTAN ALINIYOR

Gözlerim irileşirken Edyta izahatına başlıyor: "Günün yorgunluğunu atarak sabah zinde bedenle yataktan kalkmak için en ideal yatak Vividus. İmalatın büyük kısmı makineyle değil el işçiliğiyle yapılıyor. Şiltelerde üst kalite karışıksız pamuk ve keten kullanıyoruz. Ama Vividus’un diğer firmalarda olmayan başlıca özelliği at saçı."

Sırtımda hissetttiğim yumuşaklığın nedeni bu mu? At saçı doldurulmuş şilte üstünde uyumak garip gelmez mi insana? Edyta devam ediyor: "Atların yele ve kuyruklarından alınan saçlar iki kere yıkanıyor sonra sterilize ediliyor. Ardından kaynatılarak soğuk suyla çalkalanıyor. Sonunda buhardan geçirilip 140 derecede kurutuluyor. Şiltelere konulacağı zaman yumaklar haline getiriliyor."

Vividus’un diğer markalardan farkı kauçuk, plastik gibi suni malzemelerin kullanılmayışı. Şiltelerdeki at saçları yatak içinde havalandırmayı sağlıyor. Çok terleyen insanların terleri kusursuz havalandırma sayesinde anında uçuyor.

Peki at saçları alerji yapmıyor mu? Edyta, tezgahtarlığa başlamadan önce Hastens’in İsveç’in Köping kentindeki fabrikasında çalışmış: "Hastens 155 yıldır yatak üretiyor. Edison elektrik ampulünü, Graham Bell telefonu icat etmeden, Henry Ford ilk Ford otomobili kullanmadan önce Pehl Adolf Janson şilte üretiyormuş. Şimdiki patron Jan Ryde ailenin beşinci kuşağı. Uzun ve dikkatli imalat işlemleri sırasında diğer işçilerle saç yumaklarını elle şiltelere yerleştirmemize rağmen kimse alerjiden şikayet etmedi."

160 SAATLİK EMEK

Gene de 60 bin dolar astronomik bir fiyat. Sayfiyede minik ev parası. "Çift şilteli bir yatağı dört işçi 160 saatte imal ediyor. Şilte içi tabakaların arasında 13 santim boyunda ortalama 1400 paslanmaz çelik yay var. Yaylar yatağa giren insanların vücut kıvrımlarına göre şekil almasını sağlıyor. Vividus’ta yatan insanların sırt, bel ağrısı çektiği duyulmuş şey değil. Şilteleri çerçeveleyen yatak iskeleti İsveç’in kuzeyindeki ormanlarda yetişen çam ağacından yapılıyor. Yatak ayaklarında son derece dayanıklı Betula kerestesi kullanılıyor. Bazı modellerimizde uzak komutlu cihazla yatağın baş kısmı müşterinin istediği yüksekliğe kalkıyor. El işçiliği, özel malzemelerin kalitesi, İsveç’ten buraya taşıma masrafları satış fiyatının yükselmesine yol açıyor."

Vividus şiltelerinde yay düzeni bağımsız. Yatağın ortasına konulan kadehteki şarap iki karış mesafede birinin zıplamasına rağmen dökülmüyor. 25 yıl garantiyle satılan yatakların üstünden bir spor otomobili son süratle geçtiği halde tahta çerçevesini kırmayı başaramıyor. Peki Vividus’a 60 bin dolar ödeyen var mı? Edyta: "Sipariş almaya başladık. Rahat uyku için yüklü para ödemeye hazır pek çok insan var ABD’de."