Amerikan rüyası işte bu

Rusya’dan İsrail’e göç etmek isteyen Yahudilerin dilekçelerini yazarak ailesine bakıyor. Kendisi de İsrail’e göç edip bir süre kaldıktan sonra "Yeni Dünya’da iş imkanları sınırsız. Orada zengin olacağım" diyerek Amerika’ya geliyor.

Tiflisli Tamir Sapir, ilkin teker teker katları ziyaret etti. Beş katı gördükten sonra asansörle aşağı indi, sokağa çıktı. Karşı kaldırıma geçerek Madison Avenue ile 62’nci Cadde köşesindeki binayı bir süre hayranlıkla seyretti. 20 dakika sonra yanındaki komisyoncuya "Bu binayı istiyorum" dedi.

Akşam karanlığı, Manhattan üzerine düşmeden Kuveyt Emirliği ile rock yıldızı Lenny Kravitz’in peşinde olduğu tarihi Duke Evi, Gürcistan doğumlu 58 yaşındaki Tamir Sapir’in emlak listesine geçti.

Geçen asır başında inşa edilen; 3 asansörlü, 14 banyolu, 12 yatak odalı, 11 mermer şömineli, muslukları altın kaplamalı Duke Evi’nin, New York’ta rekor sayılan 40 milyon dolar fiyatla satıldığı açıklandı. Gökdelenler arasına sıkışmış, minik binanın rekor fiyatla satışından çok, çevresinde Tom diye hitap edilen Gürcü’nün kimliği merakımı çekti. Alışverişin arka planını eşelemeye başladıktan sonra karşıma gerçek bir Amerikan Rüyası çıktı.

*

Amerikan Rüyası, 19’uncu yüzyılda yaşamış yazar Horato Alger’in dizi kitaplarında yer almış bir tanımlama. Din eğitimi gören Alger, kitaplarında New York’un aşırı yoksul mahallelerinde dünyaya gözlerini açan aç, fakir çocuklara "Paçavralar içinden çıkıp zenginliğe ulaşabilirsiniz. Dürüstlük ve yılmadan kararlılıkla çok çalışarak Amerikan Rüyası’nı gerçekleştirebilirsiniz" diye seslendi.

1867’de New York’ta yoksul ve yetim bir çocuğun kuruşlarını biriktirip nasıl zengin olduğunu anlattığı "Ragged Dick" en çok satan kitaplar listesinde bir numara oldu. Amerikan Rüyası deyimi, toplum bilincine yerleşti. 10 sent fiyatla satılan 134 kitabında, Alger Horatio sürekli bu temayı işledi.

Mark Twain ile birlikte, ülkesinde yüzyılın en ünlü iki yazarından biri olan Alger’ın Amerikan Rüyası, 1800’lü yılların sonunda doğu yakasındaki göçmenlerin batıya yönelik Altına Hücum akımında örnek oldu. Dar gelirli ailelerden gelip, milyarlık servete erişen Andrew Carnegie ve John D. Rockefeller gibi Amerikan kapitalizminin önderleri de, Amerikan Rüyası’nın sembolleri olarak tanınıyor.

American Tobacco Corp.’un kurucusu, yaşamında Tütün Kralı diye ün yapan James Buchanan Duke’un adını taşıyan binanın yeni sahibi Tamir Sapir’in öyküsü de, hayata sıfırdan başlayan gençler için ibret alınacak bir başarı hikayesi.

*

Zor geçinen bir ailenin çocuğu Tamir Sapir. Gazeteciliği düşlerken babasının vefatıyla anne ve kızkardeşinin geçimini üstlenmek zorunda kalıyor. Rusya’dan İsrail’e göç etmek isteyen Yahudilerin dilekçelerini yazarak ailesine bakıyor. Kendisi de İsrail’e göç edip bir süre kaldıktan sonra "Yeni Dünya’da iş imkanları sınırsız. Orada zengin olacağım" diyerek Amerika’ya geliyor.

Kentucky’ye yerleşen Tamir’in ilk işi, yaşlıların otobüslerinde sürücülük. Rusça’dan başka lisan bilmeyen Tiflisli, otobüs sürerken yaşlı Yahudilerden İngilizce öğreniyor. Küçük Yahudi toplumunda, evlerden çöp toplayan, marangozların alet-edevatını taşıyan Tamir, on ay sonra yeterince para biriktirip New York’a geliyor ve taksi şoförlüğüne başlıyor.

"Taksi ikinci evim olmuştu. Havaalanlarında müşteri beklerken direksiyonda uyurdum. Uçaktan çıkan yolcular, ceket yakamı çekip ’Uyan be adam’ diye bağırırlardı. 20 saat çalışırdım ama gündeliğim 300-400 doları bulurdu. Altı ay sonra kendi taksimi aldım."

Gürcü Yahudi, daha sonra Rus turistlerin elektronik cihazlara aşırı ilgisini tespit ederek, taksisini teminat gösterip bankadan aldığı 10 bin dolar krediyi Broadway’de bir mağazaya kaparo olarak yatırdı.

"Dükkan kısa zamanda müşteriden geçilmez oldu. Çok para kazandım. Rusya’da petrol ihalelerine girdim. 1985’te Manhattan’da 324 bin 500 dolara bir bina aldım."

Emlak yatırımlarına giren Tamir Sapir, kentin en pahalı semtleri Madison ve Fifth Avenue’lerde arka arkaya dev binalar satın aldı. Senatör Al D’Amico’ya 500 bin dolar verip, bir binasının New York Ulaştırma Müdürlüğü’ne kiralanmasını sağladı. Basın, olayı ’rüşvet skandalı’ diye niteledi.

Kısa zamanda emlak kralları arasına giren, serveti milyar doları aşan Tiflisli, Acapulco’da villa, lüks yat, özel uçak satın alırken 2001 yılında eşi Bella’dan boşandı. Akabinde yatının bakımcısı 20 yaşında Elena Bonomareva ile evlendi.

Sarışın Rus güzelinden 2 yaşında bir kızı olan Tamir, halen Fifth Avenue’de Trump Tower adlı gökdelenin tepesinde bir dublekste yaşıyor. Milyarder emlakçı, gerekli dekorasyonu yaptırdıktan sonra 40 milyon dolara aldığı tarihi Duke Evi’ne taşınacak.