Yerel yönetimlerin kültürel planlamaları

Bu çalışmalar gerek devlet, gerek özel kurumların kültüre, kültür yönetimine bakışları konusunda başvuru özelliği taşıyan yayınlar. 

Yeni yayımladıkları raporun adı: Yönetimler İçin Kültürel Planlama.

Kitapta iki ana başlık var: Kültür ve Planlama, Eylem Planı (Adımlar ve Süreler).

Rapor kitabı kültürün planlama süreçlerinde merkeze alınması için atılabilecek ilk adımları göstermesi ve yerel yönetimlere bu yolda kılavuzluk edecek bir referans belgesi olması hedeflenerek hazırlanmış. Rapor, ayrıca, geleceğin kentlerini planlayan ve kültür politikalarını belirleyen yerel yönetimlere; tüm vatandaşlara açık, kapsayıcı, farklı toplulukları bir araya getiren, yaratıcı kültür alanları ve sürdürülebilir kentler yaratmada yardımcı olması umuduyla hazırlanmış.

Rapor, diğer taraftan, sürdürülebilir kalkınma için mahallelerin, semtlerin, ilçelerin ve illerin sahip oldukları kültürel kaynaklarla uyumlu şekilde planlanması ve farklı kültürlerin bir arada yaşayabileceği kentler yaratılması gerektiği fikrinden yola çıkarak, yerel yönetimlere kültür odaklı planlama anlayışının geliştirilmesi için bir yol haritası sunmayı hedefleyerek, dünyadan farklı yerel yönetimlerin sürdürülebilir kentler yaratma yolunda hayata geçirdiği uygulamaları mercek altına alıyor.

Bu doğrultuda, önerilen kültürel planlama çerçevesi İstanbul gibi küresel bir kente de, daha küçük ölçekteki kent ve ilçelere de hitap ederken, her birinin özgün bağlamında değerlendirilmesi gerektiğinin altını çiziyor.

* * *

RAPOR sürecinde kültür ve sanat etkinliklerinin, kültür endüstrilerinin ve kültürel mirasın yoğunlaştığı ilçeler olmaları nedeniyle seçilen Beyoğlu, Şişli, Üsküdar, Kadıköy, Fatih ve Beşiktaş belediyelerinin yanı sıra İstanbul Büyükşehir Belediyesi ile temasa geçildi. Ve üç farklı kıtadan altı kentle (Amsterdam, New York, Seul, Tokyo, Toronto, Viyana) bir anket çalışması gerçekleştirildi. Hazırlanan sorularla bu kentlerin kültürel planlama kavramına yaklaşımı, planlama süreçleri ve bu süreçte karşılarına çıkan zorluklar ortaya kondu.

Tüm bu çalışmalar sonunda ortaya çıkan saptamalar dört maddede özetlenebilir:

Türkiye’de yerel yönetimlerin hazırladıkları stratejik planlarda kültüre ayrılan yer sınırlıdır.

Sürdürülebilir kalkınmanın temel unsurlarından biri olan kültür, stratejik planlarda, sosyal, ekonomik ve çevresel unsurlar ile birlikte bütüncül bir yaklaşımla ele alınmamaktadır.

Nicelik odaklı politikalar, kültür alanında sunulan hizmetlerin genellikle etkinlik, katılımcı sayısı ve salon adedi gibi sayısal veriler üzerinden değerlendirilmesine sebep olmaktadır.

Kültür politikalarında yerelleşme süreci tam anlamıyla gerçekleşmemiştir.

Amsterdam, New York, Seul, Tokyo, Toronto, Viyana yerel yönetimlerine sorulan sorular ise şunlar:

1) Kültürel planlama yerel yönetimin stratejik planlamasının bir parçası mı?

2) Kültürel planlama konusunda uzmanlaşmış bir ekibiniz var mı?

3) Kültürel planlamayı katılımcı bir yaklaşımla mı yürütüyorsunuz?

4) Kültürel planlama için belirli bir zaman çizelgeniz var mı?

5) Kültürel planlamada en önemli kriter nedir?

6) Kültürel planlarınızın etkisini nasıl değerlendiriyorsunuz?

7) Planlama sürecinde en sık karşılaştığınız zorluklar nelerdir?

* * *

BU sorulara alınan cevap sonrasında ortaya çıkan raporu irdelemeyi sürdüreceğim.