Yeniden anımsatmalı

Oysa benim için en iyi hediye kitaptır.

Gazetelerin sanat ekleri yılın en çok beğenilenlerini, okunanlarını bir liste halinde sunuyorlar. Hiç kuşkusuz başı en çok satanlar çekiyor.

Kitapların yanına dergilerin özel sayıları da konulmalı bu listelere, onlar da saklanması gereken çalışmalar.

Edebiyat dışında çeşitlenme yapılmasını öneriyorum.

Yeterince müzik kitapları yayınlanıyor. Müzikseverlerin bunları öğrenmeleri de bir gereksinim. Halk müziğinden operaya kadar konserlerin, festivallerin yapıldığı ülkemizde bu kitapların da adı verilmeli.

Teknoloji, CD’leri vitrinlerden çekti ama LP’ler ilgi görüyor. Pikaplar satılıyor. İnternette müzik üzerine bilgiler yüzeysel, özellikle operalar hakkında yetersiz.

Ne yazık ki artık abonelik dışında yabancı klasik müzik dergileri gelmiyor.

Sesli kitaplar son günlerde revaçta.

Sesli kitapların yeni yeni gündeme gelmeye başladığı yıllarda Frankfurt Kitap Fuarı’nda şu mottoyu görmüştüm: “Son günlerde hangi kitabı dinlediniz?”

Birçok kimse otomobilinin kasetçalarına koyup kitap dinliyordu.

Kaset fırtınasında Hürriyet Gösteri dergisi de Türk şiirinin ustalarının şiirlerinden oluşan bir kaset armağan etmişti okurlarına.

Yaşayanlar kendi seslerinden, aramızdan ayrılanların şiirleri de ünlü oyuncuların seslerinden kaydedilmişti.

YENİ YILIN SÜSLERİ: TAKVİMLER VE AJANDALAR

EKİM, kasım, aralık ayları Bâb-ı Âli yayıncılığının yoğun, telaşlı zamanlarıdır. Çünkü birçok yayınevi için, duvar, masa, cep, muhtıra, ajanda, salname (yıllık) gibi takvimlerin dağıtıldığı zamanlardır.

Bâb-ı Âli’de takvimleri ile ünlenmiş yayınevleri vardır:

Afitap (Ece)

Maarif

Ebüzziya

Kanaat

Nebioğlu

Yeni Şark

Aygün

Ebüzziya Ailesi’nin “Takvim-i Ebüzziya”sı ve Maarif Kitaphanesi’nin “Saatli Maarif Takvimi” ilk duvar takvimleridir.

Azınlıklar ve Pera’da yaşayan yabancıların, Levantenlerin bastıkları birkaç dilli takvimler, aynı zamanda not defteri, günlük muhtıra özelliğini de taşırlardı.

Maarif Kitaphanesi kurucusu Hacı Kasım Efendi’nin damadı Mehmet Sadık Kâğıtçı (1868 – 1950) tarafından önce ‘Yeni Muhtıra Defteri’ veya ‘Şık Muhtıra Defteri’ adıyla yayınlanmış, sonraları ‘Ece Muhtırası’ veya ‘Ece Ajandası’na dönüşmüştür. Ankara Caddesi’nden inerken solda bu kurumun adına rastlardım.

Bazı cep almanaklarında İslami dini günlerle birlikte İstanbul’un Beyoğlu semtindeki kitapçılarda Ermeni, Rum, Musevi cemaatlerine mensup vatandaşların, Levantenlerin, yabancı misyonların bütün bayram, yortu, aziz günü, kutsal gecelerini de birleştirerek ‘Almanach de Poche’ yayınlanırdı.

Günümüzde takvim yayıncılığında yüz yılı geçen ya da yüz yıla yaklaşan Ece Ajandaları ‘Gün Uzar 100 Yıl Olur’ başlığıyla bir dizi kutlama düzenlemişti, ben de onlara katıldım.

Her eve giren takvim ‘Saatli Maarif Takvimi’dir.

Bâb-ı Âli’de ilk Türk/Müslüman kitapçı dükkânını açan Hacı Kasım Efendi’nin ailesinin yönetimindedir.

Biz yeni yıla girerken duvarımıza Saatli Maarif Takvimi’ni asardık, kartonun üzerine yapıştırırdık.

Elbet ben bu geleneği sürdürüyorum. Masama bir masa takvimi – bulursam – koyuyorum. Çalışma masalarımda birer ajanda var. Evimde ve gazetedeki odamda. Cep ajandası da kullanıyorum.

Takvimlerden söz ederken yıllıklara da değinelim.

“Varlık Yıllığı” ile “Nesin Yıllığı”nın gereğine hâlâ gereğine inanıyorum, eksikliğini hissediyorum.