Verdi 200 Gardiner 70

Yıllar önce, Sir John Eliot Gardiner’ın Haendel’in Mesih icrasını dinlediğim geceyi anmsadım, salona nasıl girebildiğimin öyküsünü anlatacağım.
Mehmet Y. Yılmaz’la birlikte, Londra Kitap Fuarı için Londra’ya gitmiştik, akşam çayımızı İngiltere temsilcimiz Faruk Zabcı ile birlikte içerken, o gece Covent Garden’da, John Eliot Gardiner’ın Haendel’i seslendireceğini öğrendim.
Oraya gittik, kurumun ikram müdürü Aydın Hasırcı, o gece için bilet satılmadığını, davetiye verilmediğini, özel davetli bir gece olduğunu söyledi.
O anda aklıma bir çözüm geldi.
Kurumun genel sanat yönetmeni ünlü orkestra şefi Bernard Haitink idi.
New York Times’ın hafta sonu ekinde, onunla yapılan konuşmada, orkestra şeflerinin aynı besteyi defalarca başka orkestralarla ve solistlerle doldurmanın her zaman başarılı olmadığını  söylemişti. Şeflerin çok orkestra değiştirmesine de değindiğini hatırlıyorum.
Ben de ona, bu konuda çok haklı olduğuna dair görüşlerimi ve tek Türk divası Leyla Gencer’in de böyle düşündüğünü ilettiğim bir mektup yazmıştım.
Menfaate yapılan gecede Aydın Hasırcı’ya bu mektuptan söz ettim, belki Bernard Haitink’in anımsayabileceğini söyledim.
Aydın Hasırcı içeri gitti, birkaç dakika sonra elinde üç kişilik davetiyeyle döndü. Haitink mektubu hatırlamıştı...
BBC Music’in Gardiner ile 70. Doğum Günü konuşmasının altında Barok müziğinde ihtilal yaptığı yazılı. Bir besteciye, Bach’a adanan ömür olarak da nitelenebilir müzik yaşamı.
Ekim ayında Bach kitabı yayımlandı, 1 Nisan’da da Bach Maratonu’na başlayacak.
Ünlü şef, Bach’ı çağındaki olaylarla Aydınlanma Felsefesi bağlamında değerlendirdiğini, başka besteci/müzikçi hanedanlarla da karşılaştırdığını belirtiyor konuşmasında.

SIRADAN bir opera dinleyicisi bile, Giuseppe Verdi adını bilir, en azından birkaç tanınmış operasını dinlemiştir.
Gramophone, bestecinin doğumunun 200. yıldönümünde özel bir bölüm hazırlamış.
Derginin anma düzeni şöyle: İki orkestra şefi ve iki sanatçıya onun dört operası hakkındaki düşüncelerini sormuş.
Şef Gianandrea Noseda, Macbeth’i konuşmuş, Renee Fleming, La Traviata’yı anlatmış,
Sir Mark Elder’in seçtiği opera Aida, Bryn Terfel ise Falstaf üzerine düşüncelerini iletmiş.
Dosyanın hazırlanış biçimi hoşuma gitti, eleştirmenler operaları üzerine yorumlarını yazmışlar, ayrıca eser kayıtlarının da öyküsünü okuyabiliyoruz.
Daha önce de okumuştum stüdyo kayıtları sırasındaki olaylar, konuşmalar, düşünceler, onların öyküsü renkli bir dünyayı bize aktarır. Yapılsa çok ilgi çekici olur.
Verdi bölümünde bir de önemli CD’lerin adı veriliyor. Arşivimizi de nitelikli eserlerle destekleyecek bir sayı olmuş...

YILDÖNÜMLERİNİN, doğum günlerinin besteciyi yeniden anımsamakta, bestelerini yeniden dinlemekte, şefler arasında bir karşılaştırma yapmakta yararı olduğu kanısındayım.

(1) Verdi 200th. anniversariy issue, Gramophone, February 2013, s. 25
(2) John Eliot Gardiner, 70th. birthday interview, BBC Music, March, s. 26