Uluslararası Frankfurt Kitap Fuarı bu akşam törenle açılıyor

1970’lerden beri gittiğim fuar, kitap dünyasının başkenti. 2008 yılında Türkiye Onur Konuğu olmuştu, 300’e yakın Türk yazarı Frankfurt’a gelmiş, konuşma yapmıştı.
Çok yıllar önce Türkiye’nin varlığı siyasal gerekçelerle pek kendini belli etmezdi, bir amfora bir de Türk kilimi vardı, ülke pavyonunda.
Aşağı yukarı son yirmi beş yıldır fuardaki Türk standında her anlayıştaki kitap sergileniyor. Ayrıca TEDA aracılığıyla başka dillere çevrilen Türk edebiyatçılarının kitapları da burada sergileniyor.
Kitap fuarının Türkler için bir önemli özelliği de başta Almanya’da olmak üzere yurtdışında yaşayan birçok yazar arkadaşla özlem gideriliyor. Ayrıca kitap dünyasının da durumunu gözlemliyorsunuz.

* * *

BU sene fuarın Onur Konuğu ülkesi Finlandiya...
Finlandiya’nın soğuk iklimi dolayısıyla etkinlikler “Finnland Cool” sloganıyla yapılacak. Rus yazar Grigoriy Petrov’un ‘Beyaz Zambaklar Ülkesinde’ adlı kitabına atfen Türkçede genelde Beyaz Zambaklar Ülkesi adı verilen Finlandiya’nın nüfusu 5.5 milyon. Bu küçük ülkede her yıl 4 bini yeni olmak üzere 12 bin civarında kitap basılıyormuş. Bunların yüzde 17’si başka dillerden çeviri olmak üzere Finlandiya’da yılda 20 milyon civarında kitap satılıyor.
Grigoriy Petrov’dan dilimize Türker Acaroğlu’nun çevirdiği Beyaz Zambaklar Ülkesinde’nin bizim siyasal tarihimizde önemli bir yeri vardır.
27 Mayıs 1960 hareketini yapan Milli Birlik Komitesi’nden birçok kişiyle Cumhuriyet gazetesinde Yaşar Kemal’in yaptığı röportaj yayınlanmıştı. Hepsi okuyup da beğendikleri kitap olarak sadece ‘Beyaz Zambaklar Ülkesinde’nin adını vermişlerdi.
Kitap sektörünün yıllık cirosunun 253 milyon Euro civarında olduğu söyleniyor. Kitapta sabit fiyat uygulaması 1971 yılında kaldırılmış. Genel olarak KDV’nin yüzde 24 olduğu ülkede kitaplara yüzde 10 KDV uygulanıyormuş. Ülkenin resmi dili Fince ve İsveççe olduğu için kitaplar bu iki dilde basılıyor. Finlandiya fuara 50 yazar ile katılıyor. Fin yazar Frans Eemil Sillanpää’nin 1939 yılında Nobel Edebiyat Ödülü’ne layık bulunduğunu tekrar hatırlatalım.
Finlandiya Cumhurbaşkanı Sauli Niinistö ve eşi Jenni Haukio de birer yazar... 1999’dan beri üç şiir kitabı yayınlanan bayan Jenni Haukio, Turku Kitap Fuarı’nın program direktörlüğünü yapıyormuş. Cumhurbaşkanı Niinistö bir trafik kazasında ölen ilk eşinin anısına “Beş Yıl Yalnızlık” adıyla bir roman yazmış. İkinci kitabını ise Avrupa Yatırım Bankası’nda çalışırken yine yalnızlık üzerine yazmış.
Fuarın resmi açılışı salı akşamı Alman Dışişleri Bakanı Frank-Walter Steinmeier ile Fin yazarlar Sofi Oksanen ve Pasi Sahlberg’in konuşma yaptıkları törenle açıldı. Bu akşam Alman Cumhurbaşkanı Joachim Gauck ile Fin Cumhurbaşkanı Sauli Niiniskö’nün birlikte fuarı gezmesi ile ziyaretçilere de açılmış olacak. Bugün ayrıca Avrupa Birliği Edebiyat Ödülü’nü kazanan ad da resmen açıklanacak.
Alman Kitap Yayıncıları Birliği’nin 1950 yılından beri edebiyat bilim veya sanat dalında barış fikrinin gerçekleştirilmesine önemli katkıda bulunanlara verdiği Barış Ödülü bu yıl Amerikalı müzisyen, bilgisayar uzmanı, yazar Jaron Lanier’e verilecek. Ödül töreni Frankfurt Uluslararası Kitap Fuarı’nın son günü olan 12 Ekim’de Frankfurt’taki tarihi Paul Kilisesi’nde yapılacak. Bu ödül 1997 yılında Yaşar Kemal’e, 2005 yılında da Orhan Pamuk’a verilmişti. Ben gerek Yaşar Kemal’in gerek Orhan Pamuk’un tarihi Paul Kilisesi’ndeki ödül konuşmalarında bulundum. Yaşar Kemal’in ödül törenine Günter Sachs da katılmıştı. Orhan Pamuk’un yemeğinden sonra da onunla Frankfurt Hilton Oteli’nin lobisinde bir televizyon konuşması yapmıştım.

* * *

FRANKFURT Kitap Fuarı yılın en önemsediğim etkinliği. Haliyle buradan notlarım devam edecek.