Seyahat edebiyatı sempozyumu

Türk ve dünya seyahat edebiyatından çeşitli eserlerini konu alan otuz beş bildirinin tartışılacağı kurultaya Türkiye’nin yanı sıra ABD, Azerbaycan, Danimarka, Finlandiya, Kazakistan ve KKTC’den seçkin bilim insanları katılıyor. Açılış konuşmalarının hemen ardından, benim yöneteceğim ‘Çağımızın Seyyahlarıyla Söyleşi’ başlıklı açıkoturumda Ahmet Yeşiltepe, Faruk Pekin ve Sedat Bornovalı konuşmacı olarak yer alıyor.

Üçü de gerek rehber gerek gazeteci olarak seyahat ve meslek notlarını aktaracaklar.

Kurultayın dikkat çeken oturumları ise şöyle:

Evliya Çelebi Seyahatnamesi, Divanü Lugati’t-Türk, Kutadgu Bilig gibi Türkolojinin kaynak eserleri üzerine yaptığı çalışmalarla ve yayınlarıyla tanınan Chicago Üniversitesi profesörlerinden Robert Dankoff’un bildirisi, ‘Evliya Çelebi: Travel Writer and Cartographer’ başlığını taşıyor. Evliya Çelebi Seyahatnamesi’nin Türkiye’deki yayımına da katkıda bulunan, bazı ciltlerini yayıma hazırlayan, Evliya Çelebi üzerine çalışmalar yapan Dankoff’un konuşması her bakımdan ilgi çekici olacaktır.  

Dokuz ayrı oturumda sunulacak bildirilerde seyyahların İstanbul’a yaptıkları seyahatler ve yazdıkları seyahatnameleri üzerine yapılmış çalışmalar dikkati çekiyor. İlk iki oturumdaki bildirilerin geçmişte de, bugün de seyahatlerin merkezini oluşturan İstanbul üzerine olması doğal. ‘Bir Kadın Seyyahın Gözünden İstanbul’da Yeme İçme Kültürü’, ‘Fransız Seyyahların İstanbul Hakkındaki İlk İntibaları’, ‘17. Yüzyıl Seyyahlarının Gözüyle İstanbul’, ‘Daniel Rondeau’nun Gözünden İstanbul’un Yeni Sakinleri’, ‘Norveçli Yazar Knut Hamsun’ın İstanbul İzlenimleri’ gibi ilgi çekici bildiriler İstanbul’un geçmişine seyyahların gözüyle ışık tutacak.

Türk seyahat edebiyatı yazarlarının yabancı diyarlara yaptıkları yolculukları konu alan eserleri üzerine bildiriler de dikkat çekiyor. Finlandiya’dan Mervi Nousiainen, Şükûfe Nihal’in ‘1935 Finlandiya Seyahatnamesi’ni bildirisine konu ediniyor.

Kurultay kapsamında Hacettepe Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Şükrü Halûk Akalın’ın hazırladığı ‘Yüzler ve İzler: Kartpostallarda ve Pullarda Edebiyatçılarımız’ başlıklı sergi de görülebilir. Prof. Dr. Akalın’ın sergiye kılavuz kitap olarak hazırladığı aynı adlı eseri, ülkemizde kartpostalın tarihçesini, fotoğrafla buluşmasını, bir zamanlar yaşanmış kartpostal yasaklarını, kartpostal yayımcılarını konu ediniyor. Kartpostallar yakın zamana kadar seyahatlerin bir parçası, hatta kanıtıydı. İnsanlar gittikleri yerlerden yakınlarına kartpostallar gönderirdi. Osmanlı Devleti’nde kartpostalın XIX. yüzyıl sonlarında kullanılmaya başlanması, ardından da fotoğrafla buluşması sonucunda şehir manzaraları, insanlar, sokaklar, gemiler, trenler kartpostallara konu olmuştu. 1890’lardan itibaren de Şinasi, Namık Kemal, Ziya Paşa, Ebüzziya Tevfik, Recaizade Ekrem, Ahmet Mithat gibi edebiyatçılarımızın kartpostalları basılmaya başlanmıştı. İlk kez 1940’ta Namık Kemal’in yüzüncü doğum yıldönümü anısına çıkarılan pullarla da edebiyatçılarımıza posta pullarında yer verildi. O günden bugüne pek çok pul çıkarıldı edebiyatçılarımız anısına... Sergideki kartpostalların tamamının görsellerinin de yer aldığı kitap, katılımcılara armağan edilecek.

*

ELGİNKAN Vakfı Türk Dili ve Edebiyatı Kurultayı 24-26 Nisan günlerinde, Beyazıt’ta, İstanbul Üniversitesi Kongre ve Kültür Merkezi’nde gerçekleştirilecek.