İYİ karikatürcü Tan Oral’ın Ankara Doku Sanat Galerisi’ndeki ‘Demirel ve Demokrasi’ konulu sergisini 9. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel açmış.
Kendi konuşmalarından yola çıkarak yapılan 60 karikatürü görünce Süleyman Demirel şöyle demiş:
‘Kırk seneyi aşan süredir Türkiye’nin sanatçılarına obje oldum.’
Ardından da Isparta’da açacakları müzede çeşitli sanatçıların karikatür ve fotoğraflarına da yer vereceğini belirtmiş.
Doğrusu o müzeyi ben çok merak ediyorum.
Çünkü 9. Cumhurbaşkanı, Hürriyet mensuplarının Köşk’teki ziyaretlerinde söylemişti. Belgeleri lehte ve aleyhte diye bir ayrıma tabi tutmamış.
Açılış haberini okurken, Semih Balcıoğlu’nun bana ilettiği bir telefon konuşmasını anımsadım.
Bir gün 9. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel, telefonla Semih Balcıoğlu’nu aramış, kendini çizdiği karikatürleri istemiş, onları camlatacağını söylemiş. Semih Balcıoğlu da hepsini göndermiş.
Süleyman Demirel, Balcıoğlu’nu aramış ve şöyle demiş: ‘Sen de benden başkasını çizmemişsin.’
Balcıoğlu, içinde aleyhinizde olanlar var, deyince, ‘Elbet onları da koyacağım’ demiş.
* * *
ÖZELLİKLE politika dünyasının kişileri, hoşgörülü olmalı. Eğer bir müze yapıyorlarsa, buraya sadece onları öven yazı ve karikatürleri koyarlarsa, inandırıcılıklarını, güvenilirliklerini kaybederler.
Yalnızca müzelerde sergilenenleri değil, başka kaynaklara da bakanlar böyle kasıtlı, güdümlü bir seçmeyle karşılaştıklarında, devlette doruğa çıkmış birini, kendisini yanlış tanıtmak için gösterdiği çabalardan sonra, ölçüleri küçülmeye başlar.
Demirel’in açılış sırasında bir gazetecinin sorusuna verdiği yanıt, bence bütün siyasetçilere örnek olmalı:
‘Siyasi hayatım boyunca hiçbir karikatüristi dava ettiğimi sanmıyorum.’ Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın davası hatırlatılınca da, ‘Ben daha müsamahalı oldum’ diyor.
Karikatür gerçekten zaman zaman sanatçıların yargılanmasına ve gazetelerin kapatılmasına neden olmuştur.
Hiç unutamadığım karikatürlerden biri, Ali Ulvi’nin Adnan Menderes’in son dönemlerinde Cumhuriyet Gazetesi’nde çizdiği ‘Uçtu Uçtu...’ karikatürüdür. Karikatürde birçok kişinin, görevinden uçtuğu anlatılıyor, Adnan Menderes’in de uçacağı ima ediliyordu.
Son Almanya seçimlerindeki karikatürler de ister yazıda, ister çizgide olsun kalemin sivriliğini gösteriyor.
* * *
TAN ORAL’ın Yüz Yüze adlı portre çizimlerinden oluşan bir diğer sergisini Galata’da Schneidertempel Sanat Merkezi’nde görebilirsiniz.