OSMAN HAMDİ’nin Kaplumbağa Terbiyecisi tablosu kısa bir süre önce 5 trilyon liraya alıcı buldu. Pera Müzesi tarafından satın alınarak sergilenmeye başlandı.
Şimdi de Çarşaflanan Kadınlar tablosu, ünlü müzayede evi Sotheby’s’te 700.000 ile 900.000 sterlin arasında satışa sunuluyor.
16 Kasım’daki açık artırmaya sunulan tablonun adı, Sultanın Gözdesi olmuş.
Bir Batılı için Osman Hamdi’nin resmi gerek sanat gerek bir yaşama biçimini yansıttığından önemlidir.
Türk koleksiyonerler için de, her zaman açıkça ifade etmeseler de, aldıkları resmin, gerek yatırım gerek tanınma açısından uluslararası piyasada ne değer taşıdığını her zaman düşünmeleri nedeniyle önem taşır.
İşte Osman Hamdi’nin Çarşaflanan Kadınlar resminin ünlü bir müzayede salonunda satılması, bu açıdan onları umutlandırıyor da.
Müzayedeye çıkacak tablolar arasında Osman Hamdi’nin bir de Kasap tablosu bulunuyor.
* * *
SANIRIM Türk resminin Batı’ya açılışında Osman Hamdi’nin etkisi ve rolü büyüktür.
Mustafa Cezar’ın Sanatta Batı’ya Açılış ve Osman Hamdi kitabını okuyanlar, bence bu müzayedenin gerekçesini o kitapta bulurlar. Kitabın 762. sayfasında da söz konusu tablo görülebilir.
Ama ben uzmanların görüşüne dayanarak bu müzayedelerde Osman Hamdi dışında Süleyman Seyyit’i, Şeker Ahmet Paşa’yı da görmek istediğimi söyleyebilirim.
Ancak başka ressamlarımızın da bu şekilde satılabilmesini bazı eleştirmenler şu açıdan mümkün görmüyorlar: Osman Hamdi aynı resimden iki tane yapardı, bir tanesini de yurtdışındaki dostlarına gönderirdi, ya da koleksiyonculara. Onun için de tanınıyor. Diğer ressamların böyle bir şansı yok.
Tablonun bir Fransız koleksiyoncuya ait olmasının belirtilmesi de, resmimizin bir döneminin Avrupa’sında dolaşımda olduğunun göstergesi sayılabilir.
Gene bir Osman Hamdi tablosu -daha önce bir yazımda da söz ettiğim gibi- bir Türk tarafından Sotheby’s’ten alınmıştı. Rakam 175.000 sterlin civarındaydı.
Ressamlarımızdan Fikret Mualla’nın tabloları -ölümünden sonra o da Paris’te- 80.000-90.000 Euro’ya ulaşıyor.
Resimlerin önemi, müzayedelerde ulaştığı satış değeri ile doğru orantılı mıdır? Kimilerine sorarsanız evet, kimilerine göre de hayır.
Bu, sadece bir koleksiyoner zevki ile yatırım amaçlı olan arasındaki farktır.
* * *
HİÇ kuşkusuz bu satışı başka ressamların eserlerinin izlemesi gerektiği kanısındayım.
Ayrıca onlar da Türk resminin değerli ürünleridir.