Müzik ortak dildir

Çünkü anlaşmak için bir dile ihtiyaçları yoktur. Biri çizgiyle diğeri de notayla anlaşırlar.
Geçen yılın müzik dergilerini okurken, bu konudaki birkaç not yeniden bu kıskançlığımı bilinçaltımdan bilince çıkardı.
Türk dinleyicisinin de yakından tanıdığı Cecilia Bartoli, Rusya’ya gitti. St. Petersburg’da söyledi.
Roma Konservatuvarı’nda okurken, Rusya’da operanın Glinka ile başladığını anlatmışlar, oysa sanatçı kendi araştırmaları sonucunda, operanın 100 yıl önce başladığını saptamış.
Üç çariçenin Batı’yla temasları sayesinde.
Bir sanatçının, icracının, gittiği ülkenin müziğini, bestecilerini, müzik tarihini incelemesi benim dikkatimi çekti.
Bartoli, klasik müzik dünyasının en çok satanlarından biri, albümleri 7 milyon satmış.
Yazar James Jolly, Bartoli ile 1989’da buluşmuşlar.
Jolly İtalyanca bilmiyor, Bartoli de İngilizce.
Ama sanatçının o tutkusu, gözlerindeki parlaklık anlaşmalarını sağlamış.

* * *

VALERY GERGIEV, Birmingham’da Richard Wagner’in The Ring Cycle’ını (Der Ring des Nibelungen) yönetti.
Müzik dergisinde bu yönetmeyle ilgili bir haber var.
Birmingham’da bir haftadır Rus aksanıyla İngilizce konuşuluyor.
Gergiev’in konuşmasına böyle göndermede bulunuyorlar.
Ünlü şef bu icra için bakın na diyor?
“Osetya’dan Birmingham’a getirmekten çok mutluyum. Bizim halk masalları ile Wagner’in esinlendiği mitler arasında paralellik olabilir.
İnanıyorum ki The Ring’e yeni bir yaklaşım yaratacağız.
Bir bestecinin eserini başka ülkelerin şefleri yönetirken, ona acaba ulusal bir ses katır mı? Tartışılabilir.”

* * *

MÜZİKTE yeniden keşifler, dinleyici için değişik sesler sunar, belki de unutulmuşlar hatırlanır.
Grove Dictionary of Opera (Grove’un opera sözlüğünde) 1800 madde varmış. Acaba onlardan kaçını biliyoruz, kaçını tanıyoruz, kaçını dinledik?
Son 37 yılda, Opera Rara, unutulan 51 operanın kaydını yayınlamış.
BBC Music’in bir sayısında yeniden keşfedilen 15 operanın adını yazmış:
Bestecilerin bazısının adını çoğumuz biliyordur.
Rimsky-Korsakov, Mascagni, Rameau, Offenbach, Bruch, Lalo, Prokofiev var.
Unutmakla yeniden keşfetmek arasında nasıl bir bağ var, bunu çözemedim.

* * *

KLASİK müziğin de magazini var.
Ünlü şef Nikolaus Harnoncourt, Lang Lang’ın doldurduğu Mozart konçertolarına eşlik etti.
Bunun öyküsü, belki de CD’yi dinlemekten daha öğretici.

* * *

DİLERİM bugün bu adlardan birini seçer dinlersiniz.