Musevi Cemaati ikiye bölündü

Musevi Cemaati, sponsorluğunun devam edeceği kararını aldığında pazar günü saat 24.00’tü, Barenboim de o saatte İspanya’da bunu telefonla cemaatin yöneticisinden öğrendi.

Olayın gelişimini özetleyelim:

Cuma akşamı, Türk Musevi Cemaati, İKSV yetkililerine konserin sponsorluğundan vazgeçmediğini, ancak tespit edilen tarihte yapılmasında çekince gördükleri için sponsorluğu ileri bir tarihe ertelediklerini açıkladı.

İKSV yetkilileri de sponsorluktan çekilme haberini hemen Daniel Barenboim’e ilettiler, şef olmaz böyle şey, diyerek hemen onları arayacağını söyledi. Hemen Musevi Cemaati’nin aradı, bu orkestranın kurulma amacını, felsefesini, barışı ve dostluğu gerçekleştirmek için çaldıklarını, kızgın bir dille onlara aktardı.

GENÇLER: GELSİN, YAŞLILAR: GELMESİN

BARENBOIM’in telefonundan sonra, konserin ertelenip ertelenmemesi konusunda Musevi Cemaati ikiye bölündü.

Ancak bu telefon ve diğer konuşmalar, konser yapılsın diyenlerin görüşünü güçlendirdi. Cemaat kendi aralarında toplantı yapmaya devam etti. Daha cumartesi, pazar akşamı belirsizlik devam ediyordu.

Bu konserin mutlaka gerçekleşmesini isteyen Barenboim, İKSV’ye sponsor arayışını kendisinin de sürdürdüğünü söyledi.

Pazar akşamı, gece yarısı Musevi Cemaati, orkestranın direktörünü ve Daniel Barenboim’i arayarak, konserin söylenen tarihte yapılabileceğini, sponsorluklarının da süreceğini belirtti.

Bu arada konserin belirlenen tarihte yapılmasını, Türk Musevi Cemaati’nin genç üyelerinin savunduğu söyleniyor.

Daniel Barenboim, bugün İspanya’dan gelecek, uçağı 16.30’da Atatürk Havalimanı’na inecek, daha sonra 18.30’da The Marmara Oteli’nin Tepe Salonu’nda, Daniel Barenboim-Said Vakfı Onursal Başkanı Mariam Said ve bazı orkestra üyelerinin de katılımıyla bir basın toplantısı yapacak, burada deklarasyonu okuyacak.

BU AKŞAM OKUNACAK DEKLARASYONDAN BÖLÜMLER

Bu akşam yapılacak basın toplantısında orkestra şefi Daniel Barenboim’in okuyacağı deklarasyondan önemli bölümleri de aktarıyoruz:

"Doğu-Batı Divanı orkestrası, insani bir girişimin ve düşüncenin ürünüdür. Edward Said ve Daniel Barenboim’in hayatlarındaki en önemli şey haline gelen bu orkestra, onların ideallerini yaşatacak. Kendimizi siyasi bir proje olarak değil; İsrail, Filistin ve diğer Arap ülkelerinden genç insanların kendilerini özgürce ve samimiyetle ifade edip diğerlerini dinledikleri bir tartışma alanı olarak görüyoruz.

(...)

Doğu-Batı Divanı varlığını müziğe borçlu; çünkü müzik kelimeler gibi sınırlı çağrışımlara sahip değil. Müzik, bir hayat okulu gibi, bize düşünmeyi öğretir; temel bir konunun hiyerarşik yapısını müzikte öğrenip kabul ederiz, karşıt bir unsurun sürekli varlığını da aynı şekilde kabulleniriz ve hatta kimi zaman yıkıcı yan ritimlerinkini de."

Bu işlerin başındaki yetkili, pazar günü ikna turlarının hızını anlatırken şöyle dedi. Tam 69 telefon konuşması yaptım.

BARENBOIM’İN İSTANBULLU DİNLEYİCİLERE SÜRPRİZİ

KARARLAŞTIRILAN repertuvarda bir de sürpriz var. Barenboim, gecede kendisi de piyano çalacak.

Repertuvar şu eserlerden oluşuyor.

Beethoven-Leonore Uvertürü.

Schubert-Alabalık Beşlisi, 1. Bölüm.

Orkestra içinden seçilen bir dörtlüyle birlikte Barenboim, Alabalık Beşlisi’nin seslendirilmesinde piyano çalacak.

ORKESTRANIN TÜRK ÜYESİ NE DEDİ

ORKESTRANIN Türk üyelerinden Orhan Çelebi, uçaktan iner inmez gruptan ayrılıp Barenboim’le birlikte, oteldeki basın toplantısına katılacağını söyledi.

Çelebi, yayımlanan deklarasyonların da orkestra üyeleri arasında tartışıldığını, oybirliği ile karar verildikten sonra maestro tarafından okunduğunu belirtti.

Ayrıca son savaşın aralarında bir tartışmaya neden olmadığını, olumsuz bir hava yaşamadıklarını, ancak Lübnan ve Suriye’den gelen üyelerde bir azalma olduğunu söyledi.

ORKESTRA NASIL DOĞDU

ARJANTİN asıllı Musevi orkestra şefi, piyanist Daniel Barenboim (1942) ile Filistinli yazar, eleştirmen Edward Said (1935-2003) 80 dakikalık bir görüşmeden sonra Ortadoğu ülkelerindeki genç müzikçileri bir orkestrada bir araya getirmeye karar verdiler. Böylece hem İsrailliler ile Araplar arasında sanat ortamında bir diyalog gerçekleştirecekler, hem de genç sanatçıların birbirlerini yakından tanımalarını sağlayacaklardı.

Genç müzikçiler sadece çalarken birlikte olmuyorlar, amaç bu kadar kısıtlı ve sınırlı değil. Müzik zevkini, kaldıkları yerdeki yaşamı da bölüşecekler. Orkestranın çalmadığı zamanlarda oda müziği yapacaklar, birlikte yemek yiyecek, yüzecek, futbol oynayacaklar, siyasal gerçekleri, kimliklerini tartışacaklar.

İlk olarak bir atölye çalışması niteliğindeki proje Weimar’da gerçekleştirildi. Yıl 1999’du.

O yıl, Weimar, Avrupa Kültür Başkenti idi, Johann Wolfgang Goethe’nin (1749-1832) doğumunun 250. yıldönümüydü.

Goethe, Weimar’da yaşamıştı ve İslam unsuru taşıyan eserler onu adeta büyülemişti. Arap, Fars şiirini keşfetti. Batı-Doğu Divanı (West-Östlicher Diwan) adlı kitabını yayımladı.

Orkestra da adını bu kitaptan aldı.

Şef her yıl, yazarları, aydınları davet ediyor, orkestra elemanlarıyla konuşturuyor, seminerler düzenliyor, bu toplantılarda Ortadoğu’nun problemleri tartışılıyor.

Barenboim, neden Andaluçya’yı (İspanya) tercih ettiklerini şöyle açıklıyor: "Burada İslam, Hıristiyan ve Yahudi kültürü bir arada yaşıyor."

Barenboim son savaş için şöyle diyor: "Size soruyorum, atılan bombaların, ateşlenen roketlerin çözüm olduğuna kim inanır?"

Önceki gün podyumda bunu söylüyor ve orkestraya dönüp şef değneğini havaya kaldırıyor ve tek cümle söylüyor: "Haydi çalalım!"

Dinleyicilere göre, orkestra hiçbir gün o günkü kadar olağanüstü çalmadı.

Türkiye Hahambaşılığı’nın basın bildirisi

16 Ağustos 2006 Çarşamba akşamı gerçekleşecek İsrailli ünlü Orkestra Şefi Daniel Barenboim yönetimindeki ve İsrailli, Filistinli, Lübnanlı, Suriyeli, Mısırlı, Ürdünlü, İspanyol ve daha birçok ülkeye mensup 12-26 yaş arası 110 genç müzisyenden oluşan "Doğu-Batı Divanı Orkestrası"nın vereceği konserde, müzikal etkinliğinin yanı sıra Ortadoğu’da barışa vereceği katkıyı, turnenin İstanbul ayağı oluşmadan öngören biz Türk Musevi Cemaati Yönetimi, ilk günden beri bu etkinliğin gerçekleşmesi için büyük çaba gösterdik. İKSV ile beraber yürütülen çalışmalarda konserin gerçekleşmesinden 5 ay önce bazı devlet büyüklerimizin himayesinde yapılması için tarafımızca teklifte bulunulmuş ve barışa hizmet edeceğini umduğumuz bu konserin daha fazla ses bulması için birkaç hafta öncesine kadar bu konuda temaslar sürdürülmüştür. Planlandığı günden beri konserin sponsoru olan Türk Musevi Cemaati, konserin Ortadoğu’nun bugünkü durumunda politik çekişmeye dönüşmemesi ve ortamın uygun olmamasından dolayı daha ileri bir tarihe ertelenmesini arzulamış, yapılan çalışmalarda bu etkinliğe inanan başka sponsorlar bulunamadığından, ayrıca ateşkes Ortadoğu’da yeni ümitlerin başlangıcı olduğundan bu BARIŞ mesajının gerçekleşmesi için çekincemizi geri alarak konserin yapılmasına desteğimizi devam ettiriyoruz.

Türk Musevi Cemaati