Hasan Ferid Alnar üzerine Ruhi Ayangil’in e-postası

Sayın Hızlan,

Alnar’la ilgili yazınızı okudum. Birtakım düzeltme ve açıklamalar yaparak ilerleyelim.

- Bestecimizin isminin doğru yazılışı ‘t’ ile değil, ‘d’ ile Ferid Alnar biçiminde olacaktır. Hasan Ferid, O’nun Darüttâlim-i Mûsikî yıllarından Viyana’dan dönüşüne kadar kullandığı ikili isim öbeğidir. Kendisi, Cumhuriyet yıllarında ad ve soyadını yalnızca ‘FERİD ALNAR’ olarak benimsemiş, kullanmış ve öyle kullanılmasını arzu etmiş, Hasan ismini birçok metinde üzerini kendisi çizerek kullanmamaya özen göstermişse de bu üçlü isim ‘Hasan Ferid Alnar’ olarak günümüze kadar gelmiş ve yaygınlaşmıştır.

- Alnar’ın Kanun Konçertosu’nu, bestecinin 1978’deki ölümünden (28 Temmuz 1978) sonra ilk defa, Hikmet Şimşek yönetimindeki İstanbul Devlet Senfoni Orkestrası eşliğinde 5 Ocak 1980’de İstanbul Atatürk Kültür Merkezi’de seslendirmiştim. O konseri izleyenler arasında merhûme Safiye Ayla “Ah bugünü Şerif de görebilse idi (Şerif Muhiddin Targan)” diye gözyaşları ve memnuniyetle boynuma sarılıp tebrik etmişti. Ertesi gün 6 Ocak 1980’de konçertoyu İstanbul Radyosu Mes’ud Cemil Stüdyosu’nda aynı şef ve orkestra ile çalarak TRT arşiv kaydını gerçekleştirmiştim. O günkü ses kaydını merhûm Yavuz Özüstün ve merhum besteci Cengiz Tanç birlikte gerçekleştirmiş, Cengiz Tanç eserden ve icrasından duyduğu memnuniyeti “Daha modern bir konçertoya ne dersiniz sayın Ayangil?” diyerek dile getirmiş, ancak ömrü ikinci bir daha modern kanun konçertosunu tamamlamaya elvermemişti.

- Kanun Konçertosu’nu Hikmet Şimşek yönetiminde Ankara ve İzmir’de de İzmir Senfoni Orkestrası eşliğinde çeşitli konserlerde seslendirip, ilk görüntülü kaydını da İzmir Orkestrası ile TRT TV arşivi için gerçekleştirdim. Bu siyah-beyaz TV kaydı TRT Arşivi’nde mevcuttur, internet üzerinden TRT Arşivi’ne girilerek izlenip, dinlenebilir.

- Kanun Konçertosu’nun ilk kaset ve long-play ses kaydını Cem Mansur yönetimindeki Oradea Filarmoni Orkestrası ile Bükreş’te gerçekleştirdim (1988). Yapımcı firma Diskotür, firmanın sahibi Antuan Şoris ve Cem Mansur’un, bestecinin vârisi olan eşine telif bedeli ödemeye yanaşmamaları üzerine vârisi tarafından ben mahkemeye verilip, eserinin unutulmaması ve yaygınlaşması yolunda hizmet ettiğim mânevi öğretmenim Ferid Alnar’ın eserini solist olarak çalmamdan ötürü (cebime bir kuruş telif bedeli girmemesine rağmen) vârisine cebimden telif ücreti ödemeye mahkûm edildim. (Bu da bizim güzel kaderimizin bir cilvesidir. Helâl ü hoş olsun.)

- Eseri İstanbul, İzmir, Atina, Adana, Ankara, Bursa, Eskişehir, Mersin, Wupertall, Zurich, Viyana, Bükreş gibi şehirlerde yerli ve yabancı orkestralarla ve aralarında Hikmet Şimşek, Cem Mansur, Emin Güven Yaşlıçam, Fahrettin Kerimov, İbrahim Yazıcı, Gürer Aykal, Hakan Şensoy, Murat Kodallı, Hasan Niyazi Tura, Pietr Vronsky, Romeo Rimbu’nun da bulunduğu birçok yerli ve yabancı şeflerle 40 yıl içerisinde 30’un üzerinde konserde seslendirdim.

- Yalnızca Kanun Konçertosu’nun değil, Ferid Alnar’ın “10 Yunus Emre İlâhîsi Koro Suiti”nin de ilk seslendirmesini Ayangil Korosu ile 1991 Uluslararası İstanbul Festivali ve sonraki birçok yurtiçi ve yurtdışı konserde gerçekleştirdim.

- Alnar’ın Doğumunun 100. Yılı Konseri’ni Gürer Aykal’la Borusan Filarmoni Orkestrası eşliğinde görkemli iki performans halinde gerçekleştirdikten sonra, THY’nin sponsorluğunu elde ederek “Kanun Konçertosu”nun Romeo Rimbu yönetimindeki Oradea Filarmoni Orkestrası ile ikinci kez CD kaydını; “10 Yunus Emre İlâhîsi Koro Suiti”nin CD kaydını ve Ferid Bey’in Darüttalim-i Mûsikî yıllarında bestelediği “10 Saz Semâîsi”ni solo kanunla çalarak yine CD kayıtlarını gerçekleştirdim. Bu CD’lerden oluşan albüm bir prestij yayını olarak THY sponsorluğunda Cemal Reşid Rey Konser Salonu’nda T.C. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün himayesinde verilen tanıtım konseriyle “Bir Cumhuriyet Çınarı Ferid Alnar” başlığı altında kamuoyuna takdim edildi, dağıtıldı. Bu kayıtlardaki kanun konçertosu uzun zaman, THY’nin iç ve dış uçuşlarında kabin müziği olarak kullanıldı.

- Ferid Alnar’ın ölümünün 40. yılı dolayısı ile Eskişehir Anadolu Üniversitesi’nde geçtiğimiz yıl, öğrencim Doç. Esra Berkman’ın girişimi ile olağanüstü doyuruculukta iki gün süreli, “Vefatının 40. Yılı Anısına Ferid Alnar Sempozyumu ve Konserleri” etkinliği gerçekleştirildi. Bu iki günlük  sempozyum ve konser etkinlikleri çerçevesinde Ferid Alnar’ın hiç duyulmamış oda müziği ve piyano eserleri yetkin icracılar tarafından seslendirilerek, ses ve görüntü kayıtları yapıldı. Yunus Emre Koro Suiti, Kanun Konçertosu, Prelüd ve İki Dans, İstanbul Suiti ve Viyolonsel Konçertosu olağanüstü güzellikte icralarla sunuldu ve kaydedildi.

- Bu 40. Yıl Ferid Alnar Sempozyumu’nun bildirilerini içeren Sempozyum Kitabı, şimdi yayın aşamasındadır ve bu yıl içinde EAÜ Devlet Konservatuvarı Yayınları arasında neşredilecektir.

- Yine ölümünün 40. yılı vesîlesi ile Ruhi Ayangil’in eski harfli elyazısı defter metinlerinden günümüz abecesine aktararak yayına hazırladığı, ancak vârisle yayın şirketi arasındaki telif sorunu henüz çözülemediği için yayınlanmayı sabırla bekleyen 350 sayfalık bir kitap hacmindeki Ferid Bey’in gençlik dönemi hatıraları da (“Dârüttâlim-i Mûsikî’den Kanûnî Ferid Bey”) bizim karınca kararınca ölümsüz üstadımız, hocamız hakkında yapmaya devam ettiğimiz çalışmalarımız arasında yer almaktadır.