Göçün 50. yılı

Yayınevleri, kültür kurumları, Almanya’daki birçok üniversite, bu yıldönümü için hazırlık yapıyor.
İsteyerek ya da istemeyerek birçok aydın, yazar, öğretmen darbelerden sonra Almanya’ya sığındı.
Ama sözü edilen ve 50. yılına giren göç, başka bir göç.
Bizim buradaki konumuz, işçilerin buraya göçü.
Ama hiç kuşkusuz bunu da sadece ekonomik bir olgu bağlamında göremeyiz, bu kadar yüzeysel bakamayız.
Çünkü bu göçten, bir edebiyat doğdu, bir edebiyatçı kuşağı ortaya çıktı. Daha sonraki kuşak bu anlayışı terk ederek başka bir edebiyat kurdular.
Feridun Zaimoğlu’nun tanımıyla birinci kuşak Altın Kuşak’tı. Bilmedikleri bir ülkeye geldiler. Dillerini de bilmiyorlardı, kültürlerini de.
O dönemin edebiyat yapıtlarının benim için de belgesel bir yanı vardır.
Her zaman dediğim gibi Almanlar Türkleri, Türkler de Almanları bu yazarların kitaplarıyla tanıdılar.
Türk edebiyatının bu yazarlara uzak durması bir hataydı.
Göçün 50. yılında bu kitapların yeniden basılmasını diliyorum.
Tayfun Demir, Essen’de müjdeyi verdi. Fakir Baykurt’un Düisburg Üçlemesi, Almanca basılacakmış.
Bir Türk yazarının zorunlu göçünden doğan kitaplar önemini asla kaybetmedi.
* * *
TÜRK yazarların Almanya’da okunurluk oranı epeyce yüksek, Buket Uzuner, Essen’e Berlin’deki okumalardan geldi.
Ayşe Kulin’in “Bir Gün” kitabı Almanya’da Der Schmale Pfad (Dar Ydl) adıyla basılmış, Türk yazarları dizisinden çıktı. Bu yayınevinde daha önce de bazı Türk yazarların kitapları yayınlanmıştı.
Kitabın adını, romanın içinde geçen Âşık Veysel’in “Uzun İnce Bir Yoldayım” şiirinden esinlenerek koymuşlar.
Ayşe Kulin, okumalarını Almanya’da sürdürüyor.
Ruhr Kitap Fuarı’na ilgi yoğun.
Almanlar ve burada yaşayan Türkler, Türk yazarlarıyla ilgileniyorlar, onlara sorular yöneltiyorlar.
Almanya’da basılan Türk yazarlarını, orada yaşayanlar hakkında bilgiyi Tayfun Demir’in hazırladığı iki ciltlik başvuru kaynağından öğrenebilirsiniz. Türkische Literatur in Deutscher Sprache, Türkischdeutsche Literatur.
Almanca bilenler için önemli bir kaynak kitap.
* * *
SANIRIM göçün 50. yılı edebiyattan ekonomiye kadar geniş bir alanda incelenecek, tartışılacak.