Eski İstanbul’da ne yenir, ne içilirdi?
Yeme-içme konusuna meraklıysanız dergileri, kitapları takip edin. Dünden bugüne lezzet haritasını böyle öğrenebiliriz. Sermet Muhtar Alus’un kitabı da bunlardan biri. Okuyucular kitaptaki lezzetleri kendileri de deneyebilir.
Kimi yazarların kitaplarını okumadan eski İstanbul’un günlük yaşamını, alışkanlıklarını öğrenemezsiniz. O zaman da bugünün İstanbul’unu anlamanıza imkân yoktur.
Yeme-içme konusunda dergiler çıkıyor, kitaplar yayımlanıyor. Dünden bugüne lezzet haritasını böyle kitaplardan öğrenebiliriz.
Bir şehrin tarihinin ışıldakları bugünü aydınlatır. Sermet Muhtar Alus işte o ışıldakları tutanlardan biridir. ‘İstanbul’un Geçmiş Günlerinde Yeme İçme’ kitabını okurken bugünle mukayese yapabildim. Derleyen ve yayına hazırlayan Tuncer Birkan.
NOSTALJİDEN FAZLASI
Birkan, ‘İzler Üzerine’ yazısında dizinin gerekçesini sunuyor: “Yakında 100. yılına girecek Cumhuriyet’in yazılı mirasını yeterince tanımıyoruz.
Ortada devasa bir arşiv var sahiden ama çok temel eksiklerle malul bir arşiv bu. ‘İzler’ adını verdiğimiz bu dizide yapılacak işin önemli bir boyutunu, işte bu tür eksikleri ‘tamamlama’ya çalışıyoruz.”
Birkan’ın yazısı gerek yazarlara, gerek araştırmacılara, gerek yayınevi yöneticilerine yerine getirilmesi gereken bir hatırlatmadır. Ben de katılıyorum. Erdir Zat, ‘Derya Gibi Bir Adam’da, İstanbul’u yazanlara değindikten sonra Alus üzerine şu yargıya varıyor: “Nostaljiyi daha ışıklı zamanlara saklayalım. Bugün Sermet Muhtar’ı okumak nostaljiden çok daha fazlasını içeriyor.”
İstanbul’un Geçmiş Günlerinde Yeme İçme / Sermet Muhtar Alus / Can Yayınları
BİLGİ VE EĞLENCE
Bölüm başlıklarını okuyan, kitabın konusu ve üslubuyla bilgilendirici ve eğlenceli olduğuna karar verecektir.
Mutfakta farklılık arayanlar buradaki tariflerden de yararlanabilir:
- Mekânlar, Ortamlar
- İnsanlar
- Bölüm: Yemekler, Et ve Süt Ürünleri
- Balıklar, Deniz Ürünleri
- Sebzeler
- Meyvalar
- Sular
- Tatlılar
- Kuruyemişler, Abur Cubur
- Mükeyyifat
Nisan sonunda avlanma yasakları başlayacağına göre ‘Balıklar, Deniz Ürünleri’ bölümü okunabilir ve uygulanabilir. Bazı makbul balıkları bulabilecek miyiz? Derya kuzusu torik de dört cins. Balık çeşitleri, istavritten kalkana kadar nerede bulunduğunu öğrenebilirsiniz.
SURLARIN YANINDA MARUL...
* Marul, ‘Yedikule’ diye satılırdı. Gerçekten de surların yanında marul bahçelerine ailemle birlikte giderdik.
* Patlıcan öylesine övülüyor ki okuyan biri hemen mutfağa koşabilir.
* Böyle bir kitapta elbette fasulye de bulunur.
* Önümüz yaz, meyveler bölümü ilginizi çekebilir.
* Çileğin İstanbullular için önemini bilirim, özellikle reçel için gereklidir.
* Şeftali bölümü eğlencelidir. Elbette Tünel’den Baylan’a indiğimde peşmelba’yı mutlaka yerdim. Öyküsünü anlatayım: Ünlü soprano Melba’ya bir aşçı bu tatlıyı ısmarlamış, adı da böyle kalmış.
* Kuruyemişlere düşkün müsünüz? Hâlâ kâğıthelvası yiyor musunuz? ‘Mükeyyifat’ı okuyun, zevkinizi tazeleyin.
Alus’un kitabından yemekleri, tatlıları öğreniyorsunuz ama bunlar birer insan aracılığıyla, bir anekdotla, bir anıyla naklediliyor.Eğlenerek öğrenmenin ustalığı bu kitapta öne çıkıyor. Bir öykü, bir roman lezzetini aldım.
