Edebiyat matineleri

Bazı salonlarda, okullarda tanışıp dostluk kurdum yazarlarla.

Erol Gökşen’in ‘Türkiye’de Edebiyat Matineleri’ kitabını okurken büyük ölçüde bir bellek tazelemesi yaşadım.

Kitabın kapağındaki bilgiler, okuru konuya hazırlıyor.

Ben birçok edebiyatçıyı Eminönü Halkevi’nde, İstanbul Erkek Lisesi’nde, Galatasaray Lisesi’nde tanıdım, dostluk kurdum.

Kapaktaki ön bilgiler:

Türkiye’de Edebiyat Matineleri – Bir Hafıza Mekânı İncelemesi

Küçük Dergi

Edebiyat Matinesi

Tertibini uzun zamandan beri tasarladığımız ‘Küçük Dergi Edebiyat Matinesi’ ocak ayının son haftasında Beyoğlu’nda Tepebaşı’ndaki Casa d’İtalya salonlarında yapılacaktır. Kendileri ile temas imkânını bulduğumuz ve toplantımıza katılmayı sevinçle kabul eden sanatçılarımız şunlardır:

- Oktay Akbal

- Sabahattin Kudret Aksal

- Melih Cevdet Anday

- Özdemir Asaf

- Tarık Buğra

- Baki Süha Ediboğlu

- Müştak Erenus

- Bedri Rahmi Eyüboğlu

- Halim Güzelson

- Orhan Hançerlioğlu

- Cahit Irgat

- A.Kadir

- Orhan Kemal

- Cahit Külebi

- Behçet Necatigil

- Mücap Ofluoğlu

- Haldun Taner

- Kâmuran S. Yüce

Yukarıda adı geçen Türk edebiyatının ustalarının hepsini tanıdım, kitaplarını okudum. Onları bu kitap vesilesiyle de özlemle anıyorum. Bu bakımdan da Gökşen’in kitabı benim anılarımla örtüşüyor.

Önsöz’den notlar:

“Çeşitli yazarlar üzerine yapılan araştırmalar sırasında 1950’li yılların süreli yayınlarını incelerken ‘Edebî Matinelere Rağbet Günden Güne Fazlalaşıyor’, ‘Galatasaray’ın Edebiyat Matinesi Yarın’ yazı ve haberlerle karşılaşmam ilgimin bu yönde yoğunlaşmasına sebep oldu.

Bu çalışmada Türkiye’deki edebiyat matinelerinin tarihsel gelişimi üzerinde durdum. Ve edebiyat matinelerinden hareketle ortaya çıkan hafıza mekânlarını inceleyip matinelerin hem o dönemin hem de sonraki dönemin kültür sanat hayatına katkılarını değerlendirdim.”

İçindekiler:

- I. Bölüm Toplumsal Hafıza ve Kültürel Hafıza

Hafıza mekânları ve Hafıza Mekanlarının Kategorileri

Kuşaklar, Anma Törenleri, Arşivler

- II. Bölüm Edebiyat Matinelerinin Tarihçesi

Edebiyat Matinelerinin Öncülleri

Halkevlerinin Edebiyat Gecesi, Edebiyat Fakültesi’nin Edebiyat Gecesi

Şehir Tiyatrosunun Şiir Matinesi

Edebiyat Matinelerinin Seyri

Edebiyat Matinelerinin Başlaması, Edebiyat Matinelerinin Yaygınlaşması, Edebiyat Matinelerinin Sona Ermesi

- III. Bölüm Hafıza Mekânı Olarak Edebiyat Matineleri

Cumhuriyet Kuşağının Hafızası

Törenlerin, Etkinliklerin Hafızası

Edebiyatçıların, Sanatçıların hafızası.

KİTAPTAN ALINTILAR

“Günümüzde sadece arşivler değil; not defterleri, aile albümleri, hatıra defterleri gibi hafıza mekanları da önem kazanmıştır.”

Matinelerin işlevi neydi?

“Edebiyat matineleri, edebiyatçıların veya oyuncuların kendi eserlerini, ünlü edebiyatçıların eserlerini, okudukları etkinlikler olarak tanımlanabilir.

Gökşen’in kitabında dönemin edebiyatının yaygınlaşması için halkevlerinin işlevini anlattığı bölümleri özellikle okumanızı salık veririm.

Bizim kuşak gençliğinde birçok edebiyatçıyı Eminönü Halkevi’nde tanımış, dinlemiştir. 

Farklı sanat dallarını birlikte sunan Halkevi çalışmalarına bir örnek verelim:

“Örneğin Şehremini Halkevi’nde 1 Mayıs 1937 tarihinde Musahipzade Celal hakkında verilen bir konferansın ardından yazarın operetlerinden parçalar çalınarak Aynaroz Kadısı adlı oyunu iki perde olarak sahnelenmiştir.”

Gökşen’in çalışması hem edebiyatçının hem edebiyatın tarihine not düşmektedir. Benim kuşağım bu kitaptan anılarına göndermeler yapacaktır.

(h20 kitap)