Paylaş
Onun kahramanlarını tanıdığı insanlarla karşılaştırmış, insan tutkusunun varabileceği yerleri onun sayesinde öğrenmiştir.
Hamlet’in, “Olmak ya da olmamak, işte bütün mesele bu,” sözü kaç kez tekrarlanmış, kaç yazıda yer almıştır.
Othello, Kral Lear, Macbeth gibi başyapıtlarının yanısıra Hırçın Kız, Venedik Taciri, Bir Yaz Gecesi Rüyası hemen hatırladıklarımız.
Bazı yazarların anlaşılması, tadına varılması için bir yardımcı kitaba, sözlüğe gereksinim vardır, Shakespeare de bu tür yazarların başında gelir.
Peki onu özgün dilinden okurken, takıldığınız kavramları, deyimleri, deyişleri nereden öğreneceksiniz?
Özellikle İngiliz Dili ve Edebiyatı okuyanlar için çok önemli bir kitabı tanıtacağım bugün.
Özdemir Nutku’nun Shakespeare Sözlüğü’nü. Kitabın tam adı; Elizabeth Dönemi ve Shakespeare Sözlüğü.
Bazı çalışmalar vardır ki, eski deyişle pösteki saymak gibidir. Özdemir Nutku’nun yaptığı da bu.
Nutku, Shakespeare’in bütün kitaplarının taranmasından ortaya çıkan malzemeyi bir sözlük düzeninde yazmış.
Hiç kuşkusuz kitap ünlü oyun yazarını kendi dilinden okuyanlar için çok yararlı. Çünkü sıradan bir sözlükte bulamayacaklarını bu sözlükte bulacaklar, yararlanacaklar.
Öğrenciler dışında, yazarı aslından okuyanlar için de her zaman el altında bulundurulması gereken bir çalışma.
SEKİZ YIL SAMANLIKTA İĞNE ARAYARAK GEÇTİ
Özdemir Nutku, Önsöz’de çalışmasını, kitabın oluşum sürecini açıklıyor:
“Bu çılgınlığa neden ve nasıl kalktım artık anımsamıyorum; sekiz yılı aşkın bir süre samanlıkta iğne aramakla geçti. Zaman zaman bunaldığım oldu; bu çalışmadan vazgeçme raddelerine bile geldim. 1997 yılının yaz başlangıcıydı, o zamanlar çok kolay sandığım bir işe sıvandım: Eski ve orta İngilizce sözcüklerin bol kullanıldığı Elizabeth dönemi ve dolayısıyla Shakespeare metinlerinin daha iyi anlaşılması ve ayrıntıların daha bir titizlikle seçilebilmesi için bir sözlük hazırlama işine giriştim. Çalışmalarım ilerledikçe bu işin çok zor olduğunu gördüm ve büyük bir sabırla ‘mek parmak mek parmak daha, sonu selamet’ deyip çalışmamı sona erdirebildim. Şimdiye kadar ülkemizde üzerinde durulmamış, Shakespeare’in sonradan bulunan metni İki Soylu Akraba da dahil olmak üzere, tüm Shakespeare oyunlarını, Elizabeth dönemi argosunu, deyimlerini ve özdeyişlerini de tarayarak bu sözlüğü hazırladım.
Bu sözlüğün, öğrencilere, çevirmenlere ve Shakespeare’le ilgilenenlere yardımcı olacağı düşüncesindeyim. Eğer bu düşüncede olmasaydım zaten bu zorlu çalışmaya girmezdim. Özellikle İngiliz-Amerikan Dili ve Edebiyatı öğrencileri için çeviri derslerinde yardımcı bir kitap olacağını umuyorum.
Sözlükte 20.000’e yakın sözcük taranmıştır.
Bundan sonraki Shakespeare ve Elizabeth Dönemi yazarlarının çevirilerinde biraz da benim katkım olması dileğiyle...”
Uzmanlar, akademisyenler dışında Shakespeare’i okumanın, anlamanın zorluğunu söylemeye, yazmaya lüzum yok.
Bugünün okuru için Elizabeth dönemi dili, argosu, deyimleri, özdeyişleri bu sözlükte bugünün okurunun anlayabileceği biçimde sunulmuş.
Shakespeare Sözlüğü, gerçekten yoğun emekle hazırlanmış bir kitap, okumalar için de temel sözlüklerden biri.
Shakespeare Sözlüğü
Prof.Özdemir Nutku
Kabalcı Yayınevi
Özdemir Nutku kimdir ?
Özdemir Nutku, 12 Ocak 1931’de İstanbul’da doğdu. Amerikan Koleji’ni, Ankara Dil Tarih Coğrafya Fakültesi İngiliz Dili ve Edebiyatı Bölümü’nü, Georg - August Üniversitesi Tiyatro Fakültesi’ni bitirdi.
Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi’nde profesör oldu, daha sonra öğretim üyeliğini Ege Üniversitesi Güzel Sanatlar Sahne ve Görüntü Sanatları Fakültesi’nde sürdürdü. Türkiye’nin ilk kamyon tiyatrosunu kurarak gezici çocuk tiyatrosu yaptı.
Yapıtlarından seçmeler:
Şiirleri: Eller, Üç Nokta, Bölük Yaşantı.
Araştırmalar: Tiyatro ve Yazar, Modern Tiyatro Akımları, Dünya Tiyatrosu Tarihi, Tiyatro Terimleri Sözlüğü, Oyunculuk Tarihi.
Oyunları: Merdiven, Köprü, Savaş Oyunu
Paylaş