Diyarbakır Kitap Fuarı’na gittim

Yalnız Kürtçe kitap yayınlayan yayınevleri değil, artık Türkçe kitap çıkaran yayınevleri de o bölgenin yazarlarının kitaplarının Kürtçe baskılarını yapıyorlar.
İleride yayınevleri iki dilli kitaplar yayınlayacaklar.
Kitap fuarlarını artık sadece yeni kitaplarının sergilendiği bir mekân olarak düşünmemek gerekiyor.
Bir kültür ve dil kaynaşmasını çoğulculuk anlayışı içinde gerçekleştiriyor bu fuarlar.
Fuarda dört dil kullanılıyor.
Türkçe, İngilizce, Kürtçe, Arapça. Fuar anonsları 3 dilde yapılıyor.
Fuarda 13 Kürt yayınevi ve Kürt Dil Hareketi topluluğu katıldı.
Fuarda Komünist Manifesto’nun Kürtçe çevirisi de var.
* * *
FUAR kitapları arasında, gösterilen ilgiyle öne çıkan kitapları şöyle sıralayabiliriz.
Murathan Mungan’ın Şairin Romanı’na okurların gösterdiği büyük ilgi imza gününde kendini gösterdi.
Uzun süre önce yayınlanmış olmasına rağmen merakla okunan Oya Baydar ile Melek Ulagay’ın kaleme aldıkları Bir Dönem İki Kadın-Birbirimizin Aynasında kitabı da gündemdeki yerini koruyor.
Kitabı eline alan, hele ki o dönemi yaşamışsa, hemen Dizin’e bakıyor.
Ölenlerin kendilerini savunmaları mümkün olmadığından, onları saygılı bir dille yazmışlar.
Birinci elden tanıklıklar her zaman önemlidir. Bu kitap bize bunu bir kere daha ispatlıyor.
* * *
HANDE ÖĞÜT’ün hazırladığı Kadın Öykülerinde Doğu (Sel Yayıncılık), edebiyatın, belli bir bölgeye, duyarlılığa yoğunlaşmasının, konuya aydınlık getirdiğini anımsatıyor.
Hande Öğüt, Sunuş’ta Doğu’yu şöyle tanımlıyor.
“Bir yanıyla mistik, masalsı, egzotik ve gizemli, bir yanıyla ürkütücü, ilkeli geri kalmış, tehlikeli... Sınırları sürekli olarak yeniden çizilen, gidilen, gezilen, görülen, alımlanan, adlandırılan. Hayranlık duyulsa da aşağılanan, hor görülen, despotizmi, zulmü, ihtişamı, duygusallığı, erotizmi ehlileştirmiş felsefesi ve mistisizmi ile yeniden kurulan, ‘öteki’nin en derin ve ısrarlı simgesidir Doğu.”
Şeyhmus Diken, Gittiler İşte kitabında Diyarbakır’ı Ermenilerin kendi terk edişini yazıyor. Mıgırdiç Margosyan’ın Gavur Mahallesi üç dilde yayımlandı. Türkçe, Ermenice ve Kürtçe. Kitap, gösterilen ilgiyi fazlasıyla hak ediyor.
Kürt Enstitüsü’nün çıkardığı önemli bir kaynak kitaptan mutlaka söz etmeliyim.
Derleme, araştırma ve deşifrasyonunu Kerem Soylu’nun yaptığı Mesail-i Mühimme-i Kürdistan (Kürdistanın Önemli Meseleleri), devlet arşivlerinde Kürt meselesine bakışı, yaklaşımı gösterdiğinden önemli bir kaynak niteliği taşıyor.
* * *
TÜYAP Diyarbakır Kitap Fuarı, Türkiye’nin çok dilli kültür ve yayın dünyasını bize tanıttığı için işlevsel bir yan taşıyor.
Bu önemli fuar bugün kapanıyor, önümüzdeki sene yeniden fuarda buluşmak üzere.