Dinamo’nun kendi sesinden şiirleri

“Ateş ormanları arasından...” başlıklı albümde* 19 şiirini okumuş. Ayrıca albümde okuduğu şiirlerin yanı sıra başka şiirleri de yer alıyor kitapta. Bunların içinde Türkiye Sovyet Cumhuriyeti de ilk kez bu kitapta yayınlanıyor.
Editörün Notu’nda kitabın hazırlanma süreci anlatılıyor, şiirler bugüne kadar Dinamo’nun arşivini saklayan kızı Işık Dinamo’dan alınmış. Onun izniyle, albüm/kitap, “Gezi Eylemlilikleri”nde yaşamını yitiren genç insanlara adanmış.
Hasan İzzettin Dinamo ile yıllar önce Ataköy’deki evinde bir söyleşi yapmıştım, Hürriyet’te yayınlanmıştı.
O konuşmada, kitaplarını ancak 27 Mayıs 1960’Tan sonra yayınlayabildiğini anlatmıştı: “Biz sürgüne gönderildik ve toplumcu şiir mahkûm oldu: Bunun sonucunda, yeniden bir boşluk oluştu ve bu 50’li yıllara kadar sürdü. Faha önce Nâzım Hikmet’le mahkûm olan toplumcu şiir, bir kez de bizimle mahkûm oldu. Ama, 1960’lı yıllarda bir hürriyet havası esmeye başladı. Ben de bu sıralarda, 20 yıldır hazırlıklarını yaptığım Kutsal Barış’ı yazdım. Bütün bunlar, 27 Mayıs sonrası özgürlük ortamının sonuçları.”
Ona kitaplarını yayımlayan MAY Yayınları’nda rastlardım.
Baştaki ithafta şu yazılı:
“Yirmi Birinci Yüzyılın İnsanlarına
Torunlarımın torunu,
Say ki dedelerin bir masal yaşadı,
Say ki acılar masaldı,
Öttür ölümsüzlüğe doğru borunu!”

* * *

ALBÜM/kitabın adını Ataol Behramoğlu koymuş ve “Ateş Ormanları Arasından” adlı bir de giriş yazısı yazmış: “O, bir örstedöver gibi, çeliğe su verir gibi, inançla, inatla, çalışkanlıkla en ümitsiz günlerden aydınlıklara çıkmayı başarmış; şarkılarını gelecek yüzyıla, yüzyıllara da ulaştırabilmiş ender yaratıcı insanlarımızdandır.
Maksim Gorki’nin unutulmaz Danko’su gibi, göğüs kafesinden söküp çıkardığı alevlenen yüreğiyle ‘ateş ormanları arasından’ geçerken, uğradığı haksızlıklara karşın, insanların, insanlığın yolunu aydınlatmayı başarmıştır.”
Kitabın sonunda fotoğraflar ve yaşamöyküsü var.
Toplumcu Gerçekçi kuşaktan bir şairin şiirlerini kendi sesinden dinleyin ve okuyun. Onun şiirleri nasıl bir hayat geçirdiğinin manzum öyküsüdür. Binlerce eseri tutuklamalarda, aramalarda kayboldu.
Başında; “Beş-altı kez tutuklanışım, mapushanelere, sürgünlere yollanışım sırasında yitip gitmiş dört bine yakın şiirim, on-on beş romanım, oyunum için yazılmıştır, hatırlatması bulunan Yitik Şiirlerime Ağıt’tan dizeleri okuyun:
(...)
Çığlıkları kulaklarıma geldiği zaman
Kaplar içimi baştanbaşa bir sonsuz acıma.
İçimden ağlar dururum anların ardından
Sevmez ağlamayı ölülerin ardınca doğa.
(...)
İşittim çağrınızı benim yitik şiirlerim
İşittim de ağladım yine için için.
İnsan eliyle yakılmış, yıkılmış içerim
Ürperdi en karasıyla yine tiksintinin

(*) Ateş Ormanları Arasından (kendi sesinden şiirler), Hasan İzzettin Dinamo, Tekin Yayınevi.